جانور حیرت‌انگیزی که در چین پیدا شد / ترکیبی عجیب از دایناسور و پرنده / عکس
پریسا عباسی: یک اسکلت فسیل شده کامل از پرنده ای که حدود 120 میلیون سال پیش می زیسته است در چین کنونی کشف شده است. این فسیل که سر مانند دایناسور و بدنی کاملا شبیه پرندگان امروزی دارد، می تواند در کشف مراحل کلیدی فرآیند تکامل به ما کمک زیادی کند.
تغییر حالت و تکامل از شکل دایناسور به شکل پرنده شامل برخی تغییرات چشمگیر در ظاهر، عملکرد و محیط بود که در نهایت منجر به آناتومی امروزی پرندگان شد.
برخی از این ویژگی های در حال تغییر هنوز هم در روشی که امروزه پرندگان در حال تکامل هستند دیده می شود. اما توالی وقوع این تغییرات و ماهیت فشارهایی که باعث تکامل و توسعه خصوصیات پرنده شده است هنوز مورد بحث است.
فسیل تازه کشف شده به نام Cratonavis zhui ممکن است اطلاعات و بینش مهمی در مورد چگونگی تکامل پرندگان به ما بدهد. محققان با حفاری در شمال چین توانستند بقایای کراتوناویس، پرنده ای با سر دایناسور را پیدا کنند.
پیش از این، آثاری از بدن دایناسورهای پردار و پرندگان ابتدایی مانند Confuciusornis sanctus در این منطقه و در میان سنگ‌های رسوبی تشکیل شده در حدود 120 میلیون سال پیش در دوره کرتاسه یافت شده بود.
دانشمندان به رهبری دیرینه شناس ژو ژنگه از آکادمی علوم چین (CAS) شروع به بررسی جمجمه فسیل شده با استفاده از توموگرافی کامپیوتری با وضوح بالا (CT) کردند.
با استفاده از کپی‌های دیجیتالی از استخوان‌های رسوب‌شده، تیم موفق شد شکل و عملکرد جمجمه را همانطور که در زمان زنده بودن پرنده بود، بازسازی کند.
نتایج این مطالعه نشان می دهد که جمجمه کراتوناویس تقریباً شبیه جمجمه دایناسورهایی مانند Tyrannosaurus rex است تا جمجمه یک پرنده.
زینگ لی، یکی دیگر از دیرینه شناسان آکادمی علوم چین، می گوید: “ویژگی های ابتدایی که روی جمجمه دیده می شود نشان دهنده این واقعیت است که بیشتر پرندگان دوره کرتاسه، مانند کراتوناویس، قادر به بالا بردن نوک فوقانی نبودند. شکل قاب مغز و فک پایین آنها به طور مستقل حرکت می کنند. “این حرکت یک عملکرد ابتکاری است که در پرندگان بوجود آمد و به تنوع زیست محیطی آنها کمک زیادی کرده است.”
کنار هم قرار گرفتن عجیب یک جمجمه دایناسور ثابت با یک اسکلت پرنده به اهمیت مطالعات قبلی موزائیسم تکاملی در تنوع اولیه پرندگان می افزاید.
در میان شاخه پرندگان درخت خانوادگی دایناسورها، کراتوناویس چیزی شبیه به تلاقی بین این دو نوع دایناسور است: آرکئوپتریکس دم دراز که بیشتر شبیه خزنده بود و اورنیتوترا که ویژگی های پرندگان امروزی را به وجود آورد.
همچنین نکته قابل توجه در این کشف این است که فسیل کراتوناویس کشف شده دارای کتف است که به طرز شگفت انگیزی طولانی است و همچنین دارای اولین متاتارس است. اینها ویژگی هایی هستند که به ندرت در فسیل های دیگر اجداد دایناسورهای پرنده و همچنین در پرندگان مدرن یافت می شوند.
روند تکامل نشان می دهد که با تکامل پرندگان، طول اولین استخوان های متاتارس کاهش یافته است.
نویسندگان این مطالعه بر این باورند که در طول تبدیل دایناسورها به پرندگان، اولین متاتارس ها روند طبیعی را دنبال کردند و کوتاهتر شدند. هنگامی که آنها به اندازه مورد نظر، کمتر از یک چهارم طول متاتارسال دوم رسیدند، کاربرد قبلی آنها تغییر کرد.
ویژگی منحصر به فرد متاتارس منبسط شده در کراتوناویس بیشتر با دایناسورهای تاریک بالاوریایی کرتاسه پسین، یکی از اعضای خانواده گوشتخواران پردار معروف به درومائئوسوریدها قابل مقایسه است.
وجود شانه بلند قبلاً در پرندگان کرتاسه مانند Yixianornis و Apsaravis مشاهده شده است.
این واقعیت که کراتوناویس شانه بسیار بلندی داشت احتمالاً این واقعیت را جبران می کرد که جناغ سینه کراتوناویس فضای کافی برای قرار دادن ماهیچه های گوشتی سینه را نداشت. این گونه منقرض شده ممکن است به یک آزمایش بیولوژیکی در پرواز کمک کرده باشد.
مین وانگ، دیرینه شناس و یکی از نویسندگان اصلی این مطالعه، توضیح می دهد: «کشش شانه ممکن است یک مزیت مکانیکی ماهیچه ای برای افزایش نیروی اداکشن یا چرخش در استخوان بازو باشد. این امر اندام های توسعه نیافته پرواز را در این پرنده اولیه جبران می کند. و این تفاوت ها یک آزمایش مورفولوژیکی در رفتار این پرندگان اولیه و گونه های متنوع تر آنها است.”
نویسندگان به مورفولوژی غیرمعمول استخوان کتف و متاتارس حفظ شده در اسکلت کراتوناویس اشاره می کنند که ممکن است نشان دهنده انعطاف پذیری آسان اسکلت در پرندگان اولیه باشد.
ترکیب منحصر به فرد آناتومی کراتوناویس جوی نشان دهنده ترکیبی باشکوه از تکامل حیوانات است و همچنین نشانه ای از این است که چگونه همه موجودات زنده قادر به تنوع زیاد هستند. تکامل پرندگانی که بدنشان با پر پوشیده شده است، همزمان به طرق مختلف اتفاق افتاد.
منبع: ScienceAlert
5858