فرهنگ و هنر

نگاهی به عمق فاجعه زلزله ترکیه و سوریه

تحقیقات درباره محوطه‌های باستان‌شناسی و بناهای تاریخی سوریه و ترکیه ابعاد جدیدی درباره میزان خسارت‌های ناشی از زمین‌لرزه‌های ویرانگر اخیر را مشخص کرده است.

به گزارش مجله زنده خبری به نقل از آرت‌نیوزپیپر، دو مورد از بزرگترین زمین‌لرزه‌های تاریخ شرق مدیترانه، جنوب ترکیه و شمال غرب سوریه را در ساعات اولیه روز دوشنبه ۶ فوریه (۱۷ بهمن‌ماه ۱۴۰۱) لرزاند. شدت این زمین لرزه‌ها ۷.۸ و ۷.۶ ریشتر بود. تعداد تلفات تا کنون بیش از ۴۶ هزار نفر اعلام شده است و چندین هزار نفری که ناپدیدشده‌اند اکنون جانباخته فرض می‌شوند. در ۲۰ فوریه، همان منطقه ترکیه توسط دو زمین لرزه دیگر به وسعت ۶.۴ و  ۵.۸ ریشتر دوباره لرزید.  

این رویدادهای فاجعه‌بار ساختارهای میراث‌های تاریخی بی‌شمار، مناطق باستان‌شناسی و مکان‌های مذهبی که بسیاری از آن‌ها همچنان برای فعالیت مورد استفاده قرار می‌گیرند را در سراسر منطقه‌ای به وسعت ۱۰ استان ترکیه ویران کرده است.

از جمله بناهای تاریخی قابل توجهی که آسیب زیادی بر اثر زمین‌لرزه‌ها متحمل شده‌اند می‌توان به استحکامات قلعه غازی عینتاب و یک دژ «امپراتوری هیتی» اشاره کرد که در هزاره دوم قبل از میلاد ساخته شده و در قرن دوم پس از میلاد به بنای رومی ـ بیزانسی تبدیل شده است.

نگاهی به عمق فاجعه زلزله ترکیه و سوریه
نمایی از قلعه تخریب‌شده غازی عینتاب پس از زلزله ترکیه

«لوکاس سوکولووسکی» (Łukas Sokołowski)، که یک باستان‌شناس لهستانی و کارشناس شرق روم است، ‌ در توییتر نوشت: «در حالی که برخی از عکس‌های قلعه فقط آسیب به بخش‌هایی از دیوارها و دو بخش از استحکامات آن را نشان می‌دهند، در تصاویر دیگر، به نظر می‌رسد که زمین‌لرزه این بنای تاریخی ۱۸۰۰ ساله را کاملاً با خاک یکسان کرده است.»

«تپه کاراکوش»، بنای یادبود ترحیمی که در سال‌های ۳۰ تا ۲۰ قبل از میلاد در استان امروزی «آدیامان» ساخته شد نیز اکنون گزارش شده که فرو ریخته است.

وضعیت فعلی «کوه نمرود» که در فهرست یونسکو قرار دارد و در آدیامان واقع شده است، ‌ همچنان نامشخص است؛ چراکه به دلیل شرایط آب و هوایی دسترسی به آن امکان‌پذیر نیست.

برخی از سازه‌های باستانی در امان مانده‌اند که از جمله ‌آن‌ها به ‌ «گوبکلی‌تپه» ‌ محوطه باستان‌شناسی معروف ترکیه می‌توان اشاره کرد که در استان «شانلی‌اورفه»، چند کیلومتر دورتر از مرکز زمین‌لرزه واقع شده است و آسیبی به آن وارده نشده است.

در جنوب «انطاکیه»، در ارتفاعات بین شهر و خط ساحلی، بسیاری از مکان‌های میراث مذهبی جوامع مسیحی نیز ویران شده‌اند.

برخی از مکان‌های تاریخی که در مناطق کوهستانی دورافتاده‌تر قرار دارند هنوز بررسی نشده‌اند، ‌ برای مثال یک صومعه قرن ششم پس از میلاد در ویرانه‌های بالای تپه «سمعان‌داغ» در فهرست چنین مکان‌های تاریخی قرار می‌گیرد.

همچنین بر اساس گزارش‌های اولیه «تونل وسپاسیانوس تیتوس» ‌ که یک تونل آبی متعلق به قرن دوم میلادی است و یک شهر هلنیستی در «سمعان‌داغ» است، در گذشته نابود شده‌ بودند، اما خبرنگاران «آرت‌نیوزپیپر» ‌ از هر دو این مکان‌ها در دوازدهم فوریه (شش روز پس از زلزله) بازدید کردند و در آن زمان این دو مکان چندان آسیب ندیده بودند.

در حال حاضر تخمین دقیق میزان و مقیاس خساراتی که زلزله به جوامع محلی و میراث آن‌ها وارد کرده است، کار دشواری است، اما در حال حاضر می‌توان گفت که بخشی از ویرانی‌ها همیشگی است.

انتهای پیام

دکمه بازگشت به بالا