عتیقه باید چند ساله باشد؟
عتیقه باید چند ساله باشد؟ | روشهای تخمین قدمت عتیقه
عتیقه باید چند ساله باشد؟ عتیقه ها همان گونه که از نامشان مشخص است قدمتی دیرینه دارند و اصولا از گذشته های بسیار دور هستند، این لوازم عتیقه و قدیمی می توانند مختص به چند دهه و یا چند صده و حتی برای چند هزاره گذشته باشند که براساس این نکات در دسته بندی عتیقه ها قرار می گیرند. لازم به ذکر است که برای اطلاع از قدمت لوازم عتیقه باید آنها را به صورت دقیق مورد بررسی قرار داد. ناگفته نماند که عتیقه ها در دوره های مختلفی به وجود آمده اند. لوازمی که در گذشته های بسیار دور به وجود آمده اند و همواره نمونه های جدیدی از آنها دیده نمی شود و به قول معروف کاملا نایاب و نادر هستند را اصولا با نام عتیقه می شناسند که بسیار گرانبها می باشند و افراد زیادی را به سمت خود جذب می کنند.
باید بگوییم که عتیقه ها نمونه های مختلفی دارند که هر کدام بسته به همین گونه باید چندین ساله باشند تا به عنوان عتیقه شناخته شوند. در علم باستان شناسی و عتیقه شناسی همواره اگر محصولی و وسیله ای قدمتی بالای پنجاه سال داشته باشد عموما به عنوان یک وسیله قیمتی و عتیقه شناخته می شود پس هر عتیقه باید سنی بالای پنجاه سال داشته باشد تا بتواند در بازار ها به عنوان یک وسیله قدیمی و گرانبها شناخته شود و افراد عتیقه شناس را به سمت خود جذب نماید، این گونه لوازم برای تزیینات هم بسیار مناسب و عالی هستند و می توان گفت که در محل خود عتیقه نگهداری می کنید که قدمتی بیش از نیم قرن دارد.
چه اشیایی می تواند جزو عتیقه و زیرخاکی باشد؟
اشیاء و لوازم متعددی هستند که می توان آنها را به عنوان عتیقه در بازار ها معرفی کرد، این لوازم کاملا خاص و منحصر به فرد هستند و در دوره خود به صورت منحصر به فرد تولید شده اند و طراحی بی نظیری هم دارند، همان گونه که تا کنون توصیه داده است لوازمی در خانواده عتیقه ها و زیر خاکی ها جای می گیرند که قدمت بالایی داشته باشند و نمونه ای از آنها در دنیا نباشد، از اشیای عتیقه موجود در دنیا می توان به مواردی مانند بشقاب ها، جام ها، کوزه ها، گلدان ها، تابلو ها، فرش ها و بسیاری لوازم دیگر اشاره کرد که همواره باید قدمت بالایی داشته باشند تا به عنوان عتیقه شناخته شوند.
بدانید که اشیای عتیقه و زیر خاکی می توانند گسترده تر از موارد گفته شده هم باشند به همین دلیل لوازم متعددی را در بازار ها مشاهده خواهید کرد که عتیقه و زیر خاکی هستند و نظر افراد را به سمت خود جذب می نمایند، افراد می توانند لوازم دیگری هم مانند قلیان و سماور و مجسمه را هم در اشیای زیر خاکی و عتیقه ببینند که هر کدام دارای ساختاری هستند و جلوه و زیبایی منحصر به فردی هم دارند، با مراجعه به سایت ما می توانیم انواع اشیای عتیقه را به راحتی مشاهده کنید و آنها را بشناسید.
تخمین قدمت عتیقه
برای این که بتوانید قدمت یک عتیقه را به راحتی تخمین بزنید نیاز به کمک باستان شناسان و عتیقه شناسان دارید زیرا آنها می توانند با بررسی دقیق مشخصات و ویژگی های اشیا ها به راحتی قدمت آنها را تخمین می زنند تا هنگام خرید بدانید که هر وسیله مختص به چه دوره و زمانی می باشد، در زمان تخمین زدن قدمت عتیقه ها نکات و موارد متعددی مورد توجه افراد خبره و با تجربه قرار می گیرد که از این نکات می توان گفت که آنها به طراحی و مدل اشیا توجه می کنند، رنگ و اندازه و شکل کلی لوازم یافت شده هم در زمینه تخمین قدمت آنها تاثیر به سزایی می گذارد، تخمین قدمت عتیقه کمک می کنند تا خود باستان شناسان هم بدانند که از هر دوره و صده ها در دنیا چه لوازمی باقی ماندن است.
زمانی که باستان شناسان یک وسیله قدیمی و عتیقه را از زیر خاک خارج می کنند همواره تلاش می کنند تا در ابتدا به قدمت آن پی ببرند زیرا با اطلاع از قدمت حدودی یا دقیق عتیقه یافت شده است که می توان مطمئن شد آن عتیقه برای کدام دوره در تاریخ می باشد که این می تواند برای تاریخ هم بسیار مفید و کاربردی باشد، بدانید که عتیقه شناسان در کنار سلامت و کیفیت عتیقه به دست آمده به قدمت آن بیشتر توجه خواهند کرد زیرا با اطلاع از قدمت دقیق لوازم است که می توان آنها را به عنوان عتیقه در بازار ها معرفی کرد.
یکی از قوانین قدیمی ایرانی، قانون راجع به حفظ آثار ملی مصوب ۱۳۰۹ است. مطابق با ماده نخست این قانون، تمام آثار صنعتی و ابنیه و اماکنی که تا اختتام دوره سلسله زندیه در مملکت ایران ساخته شده اعم از منقول و غیرمنقول جزو آثار ملی ایران محسوب شده و در حفاظت و نظارت دولت هستند.
البته این به آن معنی نیست که اگر اثری تاریخی مربوط به دوره قاجار باشد تحت حمایت دولت نیست، چنانچه ثبت ملی آثار تاریخی مانند کاخ گلستان در ۱۳۳۴ و همچنین ثبت جهانی آن در یونسکو در سال ۱۳۹۲ نشان‌دهنده اهمیت آثار تاریخی مرتبط با بعد از دوران زندیه در ایران است. همچنین ماده سوم «لایحه قانونی راجع به جلوگیری از انجام حفاری‌های غیرمجاز و کاوش به قصد به دست آوردن اشیای عتیقه و آثار تاریخی» به‌صورت صریح مقرر کرده که منظور از اشیای عتیقه اشیایی است که طبق ضوابط بین‌المللی یکصد سال یا بیشتر از تاریخ ایجاد یا ساخت آن گذشته باشد.
اولین پرسشی که به ذهن متبادر می‌شود این است که آیا هر جسم و شیئی که قدیمی است لزوما عتیقه هم هست یا خیر؟ تبصره ماده ۵۶۱ قانون مجازات اسلامی، تشخیص ماهیت تاریخی – فرهنگی بودن اشیا را به‌عهده سازمان میراث فرهنگی کشور گذاشته است، بنابراین نظر کارشناسان این سازمان برای محاکم و اداره‌های دولتی تعیین‌کننده است.
خرید و فروش اشیای عتیقه قانونی است؟
آنچه از مفاد و روح قانون‌گذار ایرانی استنباط می‌شود این است که اصولا هرگونه خرید و فروش هر کالایی مجاز است تا زمانی که قانون آن را نهی نکرده باشد. در خصوص اشیای عتیقه به‌طور خاص، با قانون راجع به حفظ آثار ملی مواجه هستیم. ماده هفدهم این قانون بیان می‌کند: «کسانی که بخواهند تجارت اشیای عتیقه را کسب خود قرار دهند باید از دولت کسب اجازه کرده باشند، همچنین خارج کردن آنها از مملکت به اجازه دولت باید باشد.»
از سوی دیگر، قانون‌گذار بین کشف اتفاقی آثار تاریخی و حفاری آن تفاوت قائل شده است. با توجه به قانون فوق، اگر فردی به‌طور اتفاقی به چنین اشیایی دست یابد، باید سریعا مراتب را به سازمان میراث فرهنگی اطلاع دهد. هر گاه مقامات مربوطه دولتی این اموال را قابل ثبت در فهرست آثار ملی دانستند، نصف آن اموال به کاشف واگذار شده یا قیمت عادله آن با توجه به نظر کارشناسان و متخصصان به او داده می‌شود و دولت اختیار دارد که نصف دیگر را هم ضبط یا بلاعوض به کاشف واگذار کند. همچنین اگر فرد از تقدیم اشیا به دولت خودداری کند کل اشیای کشف شده به نفع دولت ضبط می‌شود.
اما در مورد حفاری به این صورت است که حفر اراضی و کاوش برای استخراج آثار ملی منحصرا حق دولت است و دولت مختار است که بر اساس این حق، مستقیما وارد عمل شده یا به موسسات علمی، اشخاص یا شرکت‌ها واگذار کند. واگذاری این حق از طرف دولت نیز باید به موجب اجازه‌نامه مخصوص باشد که محل کاوش و حدود و مدت آن را تعیین کند. همچنین دولت حق دارد در هر مکان که آثار و علائمی ببیند و مقتضی بداند برای کشف و تعیین نوع و کیفیات آثار ملی اقدامات اکتشافی داشته باشد.
قانون از حفاری علمی و حفاری تجارتی نام میبرد: «حفاری اگر فقط برای کشف آثار ملی و تحقیقات علمی باشد حفاری علمی و اگر برای خرید و فروش اشیای عتیقه باشد حفاری تجارتی است.» (ماده ۱۲ قانون حفظ آثار ملی)
حفاری تجاری جرم است. قانون مجازات اسلامی ایران خرید و فروش اموال تاریخی ـ فرهنگی حاصل از حفاری غیرمجاز را ممنوع می‌داند و برای این کار مجازات در نظر گرفته است: «خریدار و فروشنده علاوه‌بر ضبط اموال فرهنگی، به حبس از ۶ ماه تا سه سال محکوم می‌شوند.» (ماده ۵۶۲ قانون مجازات اسلامی)
بنابراین مشخص می‌شود که از منظر قانون‌گذار ایرانی، صرفا خرید و فروش اشیای عتیقه جرم شناخته می‌شود و صرف نگهداری یا حمل آنها جرم نیست؛ البته مشروط به اینکه حمل منجر به صادر کردن میراث فرهنگی به خارج از کشور نباشد. در قاچاق اشیای تاریخی تفاوتی بین کسی که اشیا را به‌طور اتفاقی کشف کرده یا حفاری مجاز یا غیرمجاز کرده است وجود ندارد.
بند «د» ماده یک قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور مصوب ۱۹ آذرماه سال ۱۳۶۹، مقرر داشته که «هرگونه اقدامی به قصد خارج کردن میراث فرهنگی یا ثروت‌های ملی اگرچه به خارج کردن آن نینجامد، قاچاق محسوب شده و کلیه اموالی که برای خارج کردن از کشور در نظر گرفته شده، مال قاچاق تلقی و به سود دولت ضبط می‌شود.» طبق ماده ۵۶۱ قانون مجازات اسلامی نیز، مرتکب علاوه‌بر استرداد اموال به حبس از یک سال تا سه سال و پرداخت جریمه معادل دو برابر قیمت اموال موضوع قاچاق محکوم می‌شود.
مرجع مقاله: