رصد مخاطرات ۱۰ سال اخیر کشور / اجرای ۱۶ برنامه پدافند غیرعامل در وزارت بهداشت

دکتر جعفر میعادفر در همایش تخصص پدافند غیرعامل در نظام سلامت که امروز (۲۸ آذرماه) در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز برگزار شد، با بیان اینکه پدافند غیرعامل برای کشور مصونیت ایجاد می‌کند، اظهار کرد: ایران کشوری سیاسی و حادثه‌خیز است. از نظر سیاسی همه دنیا روی ایران تمرکز کرده‌اند تا بتوانند ضربه‌ای به ما وارد کنند. در بحث حوادث هم شاید ۳۰ تا ۳۲ مورد از بیش از ۴۰ حادثه‌ای که در دنیا شناخته شده‌اند، در کشور ما اتفاق می‌افتد که بخشی از این حوادث، تکرارشونده هستند.

به گزارش مجله زنده خبری، وی افزود: حوادثی مانند سیل، طوفان و زلزله در کشور رخ می‌دهد و در خوزستان به صورت مکرر سیل اتفاق افتاده است. وقوع حوادث ناشی از بلایا، پیچیدگی خاص خود را دارد و نیازمند پاسخگویی مناسب است و فناوری‌های نوین نیز روز به روز کار را سخت و سخت‌تر می‌کند. در بحث سخت‌افزاری گاهی آدم دشمن را در مقابل خود می‌بیند اما در بحث نرم‌افزاری چنین چیزی وجود ندارد و فردی در یک گوشه دنیا نقطه دیگری را مورد هدف قرار می‌دهد.

رئیس سازمان اورژانس کشور گفت: حیاتی‌ترین منبع هر کشوری، منابع انسانی است و حفظ سلامت روح و جسم انسان به جوامع انسانی آن برمی‌گردد. اگر جامعه انسان‌های سالم و فرهیخته‌ای داشته باشد حتماً پیشرو خواهد بود.

رتبه هشتم ایران در بلاخیزی

میعادفر بیان کرد: وزارت بهداشت به عنوان متولی بهداشت و درمان در بحث پدافند غیرعامل نقش سلامت را بر عهده دارد و هر اتفاقی که در این حوزه رخ می‌دهد به وزارت بهداشت برمی‌گردد و مسئول آن وزارت بهداشت است. بر اساس گزارش جهانی، ایران از نظر بلاخیزی رتبه هشتم از ۱۰ رتبه را دارد یعنی از نظر آسیب‌پذیری ممکن است هشت برابر آسیب‌پذیر باشد.  

وی با بیان اینکه تمام نقشه ایران از نظر گسل‌های زلزله قرمز است، افزود: حدود ۲۵۰ مخاطره از جمله زلزله بالای ۴ ریشتری رصد می‌شود و کشور ما دائماً در حال لرزش است. معمولاً سالانه در جهان حدود ۳ هزار نفر در این حوادث فوت می‌کنند، حدود ۹ هزار نفر مصدوم و حدود ۱۵۰ هزار نفر دچار آثار ناشی از این حوادث می‌شوند.

رئیس سازمان اورژانس کشور ادامه داد: آخرین زلزله بزرگ در خوی رخ داد و تعداد قابل توجهی از مردم تحت تأثیر آن قرار گرفتند و بخشی مجبور شدند شهر خود را ترک کنند.

تغییر تعادل جمعیت روستایی و شهری

وی با اشاره به توسعه شهرنشینی و تغییر تعادل جمعیت روستایی و شهری گفت: در حال حاضر ۷۰ درصد مردم شهرنشین و ۳۰ درصد روستانشین هستند در حالی که قبلاً برعکس بود. حاشیه‌نشینی توسعه پیدا کرده و تضارب فرهنگی و شرایطی که در حاشیه شهرها رخ می‌دهد، کار را سخت‌تر و مشکلات را جدی‌تر کرده است.

ویران شدن خانه‌ها در کوچکترین حوادث به دلیل نبود نظارت بر ساخت‌وساز

میعادفر بیان کرد: در حاشیه شهرها در نظارت بر ساختمان‌ها، ساخت و ساز و زیرساخت‌ها توسط شهرداری‌ها و کسانی که مسئولیت این کار را دارند، سخت‌گیری نمی‌شود و در نتیجه با کوچک‌ترین حادثه‌ای، خانه‌ها ویران و تعداد قابل توجهی مصدوم می‌شوند یا از بین می‌روند.

ضرورت ایجاد کمیته‌های پدافند غیرعامل در دانشگاه‌های علوم پزشکی

رئیس سازمان اورژانس کشور ادامه داد: ایران کشور سیاسی و هسته‌ای است و دنیا نمی‌خواهد ما از نظر هسته‌ای توسعه داشته باشیم بنابراین دائماً در حال تهدید هستیم.

وی با اشاره به جنگ‌های ترکیبی بیان کرد: مصداق این جنگ‌ها در اغتشاشات سال گذشته بود که دیدیم که دشمن با تمام ابزارها و اندیشه‌هایش وارد ماجرا شد و می‌خواست به ایران آسیب بزند. مبارزه با این جنگ‌ها بسیار سخت و دشوار شده است و عبور از این مسیر کار سختی است. خوشبختانه کشور ما از داستان پارسال هم عبور کرد اما باید توجه کنیم فضای مجازی و جنگ سخت و نرم، کار را برای کشورها سخت کرده است.

میعادفر با اشاره به اهداف و مقاصد حوزه پدافند غیرعامل در حوزه سلامت عنوان کرد: شناسایی، اولویت‌بندی و کاهش تهدیدها و شناسایی و کاهش آسیب‌پذیری‌ها در دستور کار پدافند غیرعامل وزارت بهداشت است و این موارد در حال پیگیری است.

رئیس سازمان اورژانس کشور با اشاره به ضرورت فعال کردن کمیته‌های حوزه پدافند غیرعامل در دانشگاه‌های علوم پزشکی بیان کرد: آموزش‌ها در پنج قطب کشوری و امروز در ششمین قطب کشوری در حال برگزاری است و این موضوع، اهمیت پدافند غیرعامل و نقش آن را نشان می‌دهد.

وی گفت: برنامه‌هایی در خصوص پدافند غیرعامل در دانشگاه‌ها به ویژه در دانشگاه‌هایی که از نظر استراتژیک مهم‌تر هستند، داریم و دانشگاه‌های دیگری نیز هستند که باید به صورت روتین زیرساخت‌های خود را تقویت کنند.

وی با اشاره به لزوم اقدام دانشگاه‌ها در خصوص پدافند غیرعامل با توجه به اسناد بالادستی و شناسایی مراکز مهم و حساس، افزود: دانشگاه‌ها حتماً باید آسیب‌ها و تهدیدهایی که در حوزه استان‌شان وجود دارد را رصد کنند و برنامه‌ای تدوین و سیستم‌های حفاظتی فردی برای مقابله با آن‌ها را فراهم کنند.

میعادفر بیان کرد: در حوزه وزارت بهداشت ممکن است مراکز حیاتی زیادی نداشته باشیم اما مراکز مهم و حساس بسیار زیادی مانند بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتی و درمانی و سیستم‌های IT داریم که باید مراقبت‌های لازم از آن‌ها انجام شود.

وی با تاکید بر لزوم برنامه‌ریزی برای شناسایی توانمندی‌ها در حوزه پدافند غیرعامل در وزارت بهداشت گفت: گردآوری اطلاعات موردنیاز، تأمین تجهیزات و امکانات لازم و ایجاد هماهنگی‌های درون‌سازمانی و برون‌سازمانی، توسعه هدفمند نظام درمان و متناسب بر اساس تهدیدهایی که وجود دارد نیز از دیگر وظایف در حوزه پدافند غرعامل است.

وی افزود: در برخی استان‌ها تهدیدهای خاصی مانند تهدیدهای هسته‌ای و در برخی استان‌ها مشکلات دیگری وجود دارد که باید بر اساس آن‌ها برنامه‌ریزی و کار شود.

خطر پشه آئدس

رئیس سازمان اورژانس کشور با بیان اینکه ارتقای توانمندی و پاسخگویی به نیازهای آزمایشگاهی بسیار مهم است، گفت: اکنون بحث پشه آئدس  به عنوان یکی از چالش‌های نظام سلامت مطرح است زیرا این مساله به سرعت در حال گسترش است.

وی عنوان کرد: هر چند هنوز بیماری مشخص نشده است اما در واقع این پشه‌ها در کل کشور از جنوبی‌ترین قسمت کشور تا شمالی‌ترین نقطه توسعه پیدا کرده‌اند و متخصصان امر می‌گویند اگر این اتفاق بیفتد شاید از کرونا هم آسیب‌پذیرتر و خطرناک‌تر باشد.

میعادفر افزود: برنامه‌ها در حوزه پشه آئدس تدوین شده است و امیدواریم در دولت مصوب شود تا اعتبار ماندگار و مشخصی برای مقابله با آن لحاظ شود.

وی عنوان کرد: قرارگاه زیستی در کرمان راه‌اندازی شده تا یک مرکز در جنوب کشور داشته باشیم و تمام استان‌ها از نظر وضعیت پشه آئدس رصد شوند و کار جلو برود.

وی افزود: یک سری تهدیدهای زیستی نیز در قطب جنوب کشور وجود دارد؛ به عنوان مثال سوسک سرخرطومی دارد تمام نخلستان‌های جنوب کشور را از بین می‌برد و جهاد کشاورزی به جد در حال مقابله با این پدیده است. در سایت اطلاع‌رسانی پدافند غیرعامل وزارت جهاد کشاورزی آخرین دستاوردها و اطلاعات در این خصوص وجود دارد.

لزوم انجام پژوهش‌های دانشگاهی در حوزه پدافند غیرعامل

رئیس سازمان اورژانس کشور بیان کرد: توسعه آموزش و پژوهش و تربیت نیروی انسانی در حوزه پدافند غیرعامل از سال گذشته شروع شده است و آموزش همگانی نیروی هدف در این خصوص در حال پیگیری است.

وی عنوان کرد: باید بخشی از پژوهش‌هایی که در دانشگاه انجام می‌شود در حوزه پدافند غیرعامل باشد و به دانشگاه‌ها ابلاغ شده است که این کار را انجام دهند.

میعادفر با بیان اینکه تأمین نیروی انسانی متناسب با نوع تهدیدهایی که وجود دارد بسیار مهم است، گفت: باید به تهیه پروتکل‌ها و ارتقای استانداردهای پیش‌بینی و پیشگیری، تهیه پروتکل‌های تشخیص و هشدار سریع و اطلاع‌رسانی سریع، تدوین پروتکل‌ها و ارتقای استانداردهای کنترل درمان و بازیابی نیز توجه شود.

تهدید جنگ‌های خارجی برای ایران

رئیس سازمان اورژانس کشور با اشاره به اقدامات وزارت بهداشت در حوزه پدافند غیرعامل در دو سال اخیر، افزود: در حوزه رصد و پایش تهدیدات، اقداماتی انجام شده است. یکی از چالش‌ها در این زمینه جنگ قره‌باغ و آذربایجان و اوکراین و روسیه است که هر چهار کشور به نوعی هسته‌ای هستند، بنابراین این نگرانی وجود داشت که اگر اتفاقی در بحث هسته‌ای رخ دهد حدود چهار پنج استان شمالی ایران درگیر شوند بنابراین باید تمهیداتی در این خصوص اندیشیده می‌شد تا اگر اتفاقی رخ می‌داد می‌دانستیم چگونه با آن مقابله کنیم.

وی ادامه داد: در این راستا قرارگاه پرتوی در دانشگاه علوم پزشکی تبریز راه‌اندازی شد و بیمارستانی در اردبیل به عنوان بیمارستان ریفرال پذیرش بیمارانی که تحت اشعه قرار گرفته‌اند، در نظر گرفته شد و بخشی از داروهای مورد نیاز تهیه و در اختیار این دانشگاه‌ها قرار داده شد.

رصد بیشترین مخاطرات در ۱۰ سال اخیر

رئیس سازمان اورژانس کشور گفت: رصد و پایش بیماری‌های نوپدید و بازپدید مانند کرونا، آبله میمونی و آئدس به صورت جدی انجام شده است. همچنین وضعیت زیرساخت‌ها، لایه‌های بیمارستانی و مراکز بهداشتی و درمانی کشور و سایر اطلاعات مورد نیاز در این خصوص رصد شده است.

وی بیان کرد: بیشترین مخاطراتی که در ۱۰ سال اخیر رخ داده است در حال رصد هستند و نتایج در اختیار دانشگاه هدف قرار داده می‌شود.

ورود فلزات سنگین با پساب‌های ورودی به ارس از ارمنستان

میعادفر با بیان اینکه بررسی علمی و میدانی آلودگی زیست محیطی در حال انجام است، گفت: در شمال کشور در رودخانه ارس بحث پساب‌هایی که از کشور ارمنستان و فلزات خیلی سنگینی که وارد کشور ما می‌شود، وجود دارد که در این راستا جلسات متعددی برگزار شده است و مطالعات در این خصوص در حال انجام است.

وی افزود: از طریق دیپلماسی و وزارت خارجه در حال در اختیار قرار دادن این داده‌ها با کشورهای همسایه هستیم تا نکات زیست محیطی را رعایت کنند و کشور ما بیش از این دچار آلودگی نشود.

رئیس سازمان اورژانس کشور ادامه داد: چند سالی است که مراسم راهپیمایی اربعین حسینی(ع) به صورت جد در حال انجام است و با توجه به گرمای هوا، احتمال وقوع گرمازدگی و مشکلاتی از این قبیل وجود دارد. همچنین ممکن است دشمنان تهدیدهایی در این تجمع ایجاد کنند. با توجه به اینکه مسئولیت کمیته بهداشت و درمان اربعین حسینی را بر عهده داریم، این موارد رصد و پیگیری و آمادگی‌های لازم ایجاد می‌شود و امسال بسیار خوب این کار انجام شده است.

وی افزود: تنها چالشی در بخشی از نقطه مرزی داشتیم، اما با ورود دانشگاه علوم پزشکی اهواز و مقام عالی وزارت، از یک فاجعه انسانی جلوگیری شد. در نهایت، حدود ۴ میلیون نفر در بازه زمانی بسیار کوتاه از مرزهای کشور تردد کردند و کم‌ترین مشکل و گرفتاری ایجاد شد.

اجرای ۱۶ برنامه پدافند غیرعامل در وزارت بهداشت

رئیس سازمان اورژانس کشور عنوان کرد: در بحث پیش‌بینی و پیشگیری از تهدیدات نیز از سال ۹۶ برنامه عملیاتی در دستور کار وزارت بهداشت قرار گرفت اما برخی دانشگاه‌ها موضوع را جدی نمی‌گیرند. در حوزه پدافند غیرعامل ۱۶ فعالیت در برنامه عملیاتی کلان وزارت بهداشت وجود دارد که سه برنامه در این حوزه را از دانشگاه‌ها می‌خواهیم.

میعادفر عنوان کرد: دانشگاه‌ها باید دقت کنند در بحث عملیات پدافند غیرعامل گام‌هایی بردارند تا رتبه‌هایشان ارتقا یابد.

رئیس سازمان اورژانس کشور با بیان اینکه یک درصد از اعتبارات بودجه کشور مربوط به پدافند غیرعامل است، گفت: مجبور هستیم یک درصد از اعتبارات هر دانشگاه را در این حوزه هزینه کنیم و باید کاری کنیم که کارها به سمت رفع نیازهای حوزه پدافند غیرعامل هدایت شود.

وی بیان کرد: با توجه به اینکه با بیماری‌های مختلفی مواجه هستیم یکی از برنامه‌های ما این است که بین ۵ تا ۱۰ درصد آمبولانس‌ها به سیستم‌های حفاظت فردی تجهیز شوند.

رئیس سازمان اورژانس کشور گفت: وزارت بهداشت در بحث ماده ۶۵ در حوزه فرزندآوری نیز نقش دارد. تهدیدهایی وجود دارد که موجب می‌شود فرزندآوری دچار چالش شود و در این خصوص، در حال برنامه‌ریزی برای اجرای طرح پروژه ملی آنالیز عوامل مؤثر بر باروری هستیم. با انجام این کار می‌توان آثار مؤثر بر باروری مانند عوامل شیمیایی و زیستی را استخراج کرد.

وی گفت: امروزه مواد غذایی تراریخته یکی از چالش‌های دولت‌ها است و در این خصوص موظف هستیم آزمایشگاه‌هایی تعیین کنیم تا همه این موارد را رصد و شناسایی کنند.

میعادفر با اشاره به برگزاری دوره پایه آموزش شیمیایی در مجموعه وزارت بهداشت گفت: دوره میانی و پیشرفته این آموزش‌ها نیز برای قبول‌شدگان برگزار خواهد شد و آموزش‌دیدگان این آموزش‌ها را به صورت آبشاری در سطح کشور ارائه خواهند داد.

رئیس سازمان اورژانس کشور با بیان اینکه تخصیص اعتبار برای  اجرای هر پروژه‌ای باید پیوست پدافند غیرعامل داشته باشد، گفت: در اواخر سال گذشته در مدارس برای دانش‌آموزان اتفاقات بدی رخ داد و همه مدارس کشور درگیر شده بودند. در این راستا نیز جلسات متعدد پدافند غیرعامل و سیستم‌های امنیتی برگزار شد و گزارش تحلیلی از اتفاقاتی که در حوزه بهداشت در حال رخ دادن بود، در اختیار مسئولان قرار گرفت.

وی  گفت: تهدیدات جدید رویکردهای جدید می‌طلبد بنابراین امیدواریم با هوشیاری کامل و توجه به همه ارکان حوزه مسئولیت‌های خود بتوانیم پاسخ‌های مناسبی در این خصوص بدهیم. 

انتهای پیام