زردی نوزاد همراه با تب خطرناک است؟
زمانی که بسیاری از والدین متوجه زردی در کودکان خود می‌شوند، تمایلی به بستری شدن کودک خود در بیمارستان ندارند و می‌خواهند در منزل از کودک خود مراقبت کنند. به همین دلیل اجاره دستگاه زردی نوزاد در منزل بسیار رایج شده است. این نوع دستگاه‌ها در دو مدل فلورسنت و ال‌ای دی موجود می‌باشند و در حداقل زمان بیماری را کاهش می‌دهند.
زردی نوزاد (neonatal jaundice) یک وضعیت رایج و معمولا بی‌خطر در نوزادان تازه متولد شده است که سبب زرد شدن پوست و سفیده‌ی چشم‌ها می‌شود. دیگر علائم زردی نوزاد عبارتند از:
- زرد شدن کف دست‌ها یا پاها
- ادرار زرد تیره (ادرار نوزاد تازه متولد شده باید بی‌رنگ باشد)
- مدفوع کم رنگ (مدفوع باید زرد یا نارنجی باشد)
یکی از علائم اصلی زردی نوزاد، زرد شدن پوست است.
زردی نوزاد چقدر طول میکشد؟
علائم زردی نوزاد معمولا ۲ الی ۳ روز بعد از متولدن شدن ایجاد می‌شود و اگر هیچ اقدام درمانی صورت نگیرد معمولا تا رسیدن نوزاد به دو هفتگی به صورت خود به خودی درمان برطرف می‌شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
بچه‌ی شما ظرف ۷۲ ساعت بعد از متولد شدن برای تشخیص زردی مورد آزمایش قرار می‌گیرد. اگر علائم زردی در او شناسایی شود، به سرعت با یک ماما یا یک دکتر آنلاین عمومی صحبت کنید. با اینکه معمولا زردی نوزاد جای نگرانی ندارد اما باید مشخص شود که آیا فرزند شما نیازمند درمان است یا خیر. اگر وضعیت زردی نوزاد خود را در منزل زیر نظر دارید و متوجه پیشرفت علائم زردی یا کاهش اشتها در او شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
چرا نوزاد من دچار زردی می‌شود؟
دلیل زردی نوزاد، تجمع بیلی‌روبین در خون است، بیلی‌روبین یک ماده‌ی زرد رنگ است که در هنگام پاره شدن گلبول‌های قرمز حامل اکسیژن در بدن، به درون خون آزاد می‌شود. دلیل شایع بودن زردی در نوزادان این است که تعداد گلوبول‌های قرمز آنها بالا است و این گلبول‌های قرمز به سرعت تولید و پاره می‌شوند. همچنین، کبد نوزاد به طور کامل تشکیل نشده بنابراین، توانایی پایین‌تری در خارج کردن بیلی‌روبین از خون دارد.
زمانی که نوزاد به ۲ هفتگی می‌رسد، توانایی کبدش در تغییر شکل بیلی‌روبین افزایش پیدا می‌کند بنابراین، به طور معمول در این سن، زردی بدون اینکه هیچ آسیبی به نوزاد شما وارد کند، از بین می‌رود. در تعداد کمی از موارد، ممکن است دلیل زردی یک بیماری باشد. اگر علائم زردی ظرف ۲۴ ساعت بعد از تولد بروز کند، احتمال بیمار بودن نوزاد بالاتر می‌رود.
زردی تا چه اندازه شایع است؟
زردی نوزاد یکی از شایع‌ترین وضعیت‌ها در میان نوزادان تازه متولد شده است. تخمین زده شده که از هر ۱۰ نوزاد، ۶ نوزاد دچار زردی می‌شوند. همچنین، از هر ۱۰ نوزاد زودرس ۸ نوزاد به زردی مبتلا می‌شوند.
اما از هر ۲۰ نوزاد، سطح بیلی‌روبین تنها در یک نوزاد به قدری بالا می‌رود که نیاز به درمان پیدا می‌کند. به دلایل نامشخصی، شیردهی خطر ایجاد زردی در نوزاد را افزایش می‌دهد و این نوع زردی میتواند یک ماه یا حتی بیشتر، طول بکشد.
زردی نوزادان چگونه درمان می‌شود؟
معمولا زردی نوزاد نیازی به درمان ندارد زیرا همان طور که پیش از این گفتیم، این مشکل ظرف ۱۰ الی ۱۴ روز بدون هیچ اقدام خاصی برطرف می‌شود. با این حال، امکان دارد که زردی بیشتر از دو هفته هم طول بکشد. تنها زمانی نیاز به درمان وجود دارد که درجه زردی نوزاد رو به افزایش باشد زیرا بالا بودن بیش از حد درجه زردی نوزاد میتواند سبب نفوذ بیلی‌روبین به مغز و در نتیجه، آسیب مغزی شود. دو روش درمانی اصلی برای زردی نوزادان وجود دارد که در بیمارستان انجام می‌شوند تا میزان زردی نوزاد را به سرعت پایین بیاورند:
- نور درمانی (phototherapy): طول موج خاصی از نور روی پوست نوزاد تابیده می‌شود و بیلی‌روبین را به ترکیبی تبدیل می‌کند که توسط کبد راحت‌تر شکسته می‌شود.
- ترانسفیوژن تبادلی (exchange transfusion): در این روش خون نوزاد از طریق یک لوله‌ی نازک (کاترر) که در عروق خونی او قرار می‌گیرد، از بدن او خارج شده و با خون یک اهدا کننده جایگزین می‌شود. بدن بسیاری از نوزادان خیلی خوب به این روش واکنش نشان می‌دهند و بعد از چند روز می‌توانند از بیمارستان مرخص شوند.
زردی نوزاد تا چند روز ادامه دارد؟
حالا که توسط این جدول متوجه شدید زردی نوزاد از چند به بالا خطرناکه نوبت به بررسی سوال دیگری می‌رسد: زردی نوزاد چقدر طول میکشد؟ اینکه مثلاً زردی نوزاد ۱۲ روزه چقدر طوی میکشد به شدت و علت ایجاد کننده آن بستگی دارد. معمولا بین ۳ تا ۱۰ روز طول میکشد. نوزادانی که چند روز پس از تولد دچار زردی می‌شوند، معمولا فقط به نظارت دقیق نیاز دارند. این نوزادان معمولا نیازی به بستری شدن در بیمارستان یا حتی آزمایش زردی ندارند. زردی طبیعی (فیزیولوژیکی) معمولا بعد از ۱ یا ۲ هفته بهبود پیدا می‌کند، اما گاهی ممکن است زردی بیش از این طول بکشد و تا چهل روز هم ادامه داشته باشد.
طول کشیدن زردی نوزاد دو ماهه خطرناک است. از همین جهت گاهی با زردی نوزاد یک ماهه ای روبه رو می‌شویم که هنوز بهبود کامل پیدا نکرده است و نیازمند پایش است. در این زمان بهترین کار مراجعه به پزشک و انجام تست زردی یا حتی استفاده از روشهای دارویی یا دستگاه زردی برای کنترل بیماری ست. پزشک در آنجا بیشتر به شما توضیح خواهد داد چند درصد زردی خطرناک است و شما چطور می‌توانید در کنترل آن نقش بیشتری داشته باشید.
آيا زردي نوزاد میتواند خطرناک باشد؟ اگر مقدار بیلی روبین سرم خون نوزاد کم باشد، مشکلی نیست و ضایعه‌ای ایجاد نخواهد کرد؛ ولی چنانچه تخریب گلبول‌های قرمز وجود داشته باشد و مقدار بیلی روبین هم زیاد باشد (بیشتر از ۲۰ میلی گرم در صد میلی لیتر خون)، این ماده روی سلول‌های مغز اثر گذاشته و موجب ایجاد ضایعات جبران ناپذیری می‌شود که به آن کرنیکتروس می‌گویند.
اینکه زردی نوزاد تا چند روزگی خطرناک است به شدت و وضعیت جسمی کودک بستگی دارد. اثر سمی ماده بیلی روبین روی سلول‌های مغز نوزاد در همان هفته‌های اول تولد ظاهر می‌شود، به طوری که نوزاد بی حال شده، شیر نمی‌خورد و به تدریج دچار انقباضات عضلات، اختلال در درک، تکلم و شنوایی می‌گردد. انسفالوپاتی حاد بیلی روبین عارضه دیگری ناشی از بيماری زردی زیاد در نوزاد است که منجر به ورود بیلی روبین به مغز می‌شود. علائم زیر نشان دهنده انسفالوپاتی حاد بیلی روبین در نوزاد مبتلا به زردی هستند:
- سستی و به سختی از خواب بیدار شدن
- مکیدن ضعیف و یا کم غذا خوردن
- تب
- استفراغ
- بازگشت رو به عقب گردن و بدن
کلام آخر
حتما بدانید که زردی نوزاد تا چند درجه خطر دارد یا زردی نوزاد باید چند باشد ؛ به این ترتیب می‌توانید به موقع اقدامات لازم برای درمان زردی نوزادان را شروع کنید و اجازه ندهید که شرایط کودک بحرانی و حاد شود. تشخیص زردی توسط تست زردي و پایش دقیق و مدام زردی نوزاد در روزهای اولیه تولد و تا زمان بهبودی کامل، مهم و حیاتی است و هرگز نباید در این مورد سهل‌انگاری شود.