راهنمای جامع برای درک قراردادهای هوشمند NFT
تعویض‌پذیری چیست؟
تفاوت اساسی این توکن‌ها دقیقاً در نام آن گنجانده‌شده است؛ ارزهای دیجیتالی که معمولا با آن‌ها سروکار داریم، Fungible یا تعویض‌پذیر هستند. این مسئله به این معنا است که تفاوتی ندارد کدام واحد از این ارزها در اختیار شماست چرا که از لحاظ کاربرد و ارزش هیچ تفاوتی میان واحدهای ارز مورد نظر وجود ندارد، برای مثال اگر شما ۱ واحد اتر (ETH) داشته باشید و دوست شما هم به همین میزان اتر در اختیار داشته باشد؛ هر دو شما می‌توانید اتر خود را با قیمتی یکسان در بازار مبادله کنید یا اصلاً اترهای خود را با هم جابجا کنید. هیچ وجه تمایز یا برتری بین دارایی شما و دوست شما وجود ندارد.
در این زمینه مثال‌های دیگری نیز در دارایی‌های دیگر وجود دارد. مثل طلا، اسکناس یا پول فیات. اما توکن غیرقابل تعویض به آن دسته از دارایی‌ها گفته می‌شود که قابلیت جابجایی یا تعویض‌پذیری ندارند، چرا که دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی‌اند که باعث می‌شود هر کدام از آن‌ها خاص باشند؛ یعنی یک توکن بی‌همتا. مانند یک اثر نقاشی، بلیت تئاتر، یک خانه یک پوسته برای شخصیت بازی‌های ویدیویی یا یک علامت تجاری!
برخی از این دارایی‌ها فیزیکی و ملموس هستند و برخی دیگر دیجیتال و نامشهود. توکن به‌طورکلی به یک گواهی یا یک سند دیجیتال ذخیره‌شده در یک پایگاه داده توزیع‌شده امن به نام بلاکچین اشاره دارد. بنابراین دوره آموزش NFT ها یا توکن‌های غیرقابل تعویض، دارایی‌های دیجیتالی هستند که دارای مالکیت معنوی قابل تأیید عمومی‌اند و از اعتبار و وجهه قانونی برخوردارند.
ویژگی‌های ان اف تی
NFTها چشم انداز و آینده دنیای دیجیتال را از همین حالا متحول کرده‌اند و الگوی جدیدی برای مالکیت، اصالت در حوزه دارایی‌های دیجیتال ارائه می‌دهند. این حد از تاثیرگذاری بخاطر وجود ویژگی‌های فوق‌العاده جالب آن‌هاست. این ویژگی‌ها را در ادامه ببینید.
منحصربهفرد بودن
ان اف تی‌ها یونیک و منحصر‌به‌فردند؛ یعنی اگر حتی یکی از این توکن‌ها را داشته باشید، چیزی را دارید که هیچکس دیگری در دنیا نمی‌تواند آن را داشته باشد و تنها مالک آن شما هستید.
تقسیم ناپذیری:
NFTها را نمی‌توان به واحدهای کوچکتر تقسیم کرد. آن‌هامثل ارزهای دیجیتال (مثلا بیت کوین) نیستند که بتوان کسر دلخواهی از یک واحد از آن‌ها را خرید. درست مانند یک کالا (مثلا یک میز) که نمی‌شود فقط بخشی از آن (مثلا فقط یک پایه) را خرید و هر واحدش مستقل خرید و فروش می‌شود.
مالکیت و قابلیت انتقال:
مالکیت یک NFT را می‌توان از طریق تراکنش روی بلاکچین از فردی به فرد دیگر منتقل کرد (همان خرید و فروش). در نظر داشته باشید که این انتقال تحت قوانین خاصی انجام می‌شود که فرد سازنده NFT وضع کرده است.
گستردگی کاربرد:
NFTها در حوزه‌های مختلفی از جمله هنر، املاک مجازی، کالاهای مجازی، بازی‌ها، موسیقی و غیره کاربرد دارند. آن‌ها روزبه‌روز در حال فتح قله‌های جدیدی هستند و دامنه کاربردشان ممکن است حتی از این هم فراتر رود.
حق امتیاز:
توسط قراردادهای هوشمند می‌توان ان اف تی‌ها را طوری برنامه‌ریزی کرد که به محض فروش، مبلغ درآمد را بین مالک جدید و سازنده اصلی تقسیم کند. این قابلیت باعث می‌شود هنرمندان همیشه یک راه درآمدی از اثر خود داشته باشند.
NFT ها چگونه کار می‌کنند؟
چارچوب‌های مختلفی برای ایجاد و صدور ان اف تی وجود دارد اما شناخته‌شده‌ترین آن‌ها استاندارد ERC-721 است که برای صدور و معامله دارایی‌های غیرقابل تعویض درون بلاکچین اتریوم توسعه‌یافته است. البته استاندارد جدیدتر و پیشرفته‌تری به نام ERC-1155 نیز وجود دارد که با کمک آن می‌توان قراردادی هوشمند نوشت که هم دارای توکن‌های قابل تعویض و هم دارای توکن‌های غیرقابل تعویض است. این پیشرفت طیف وسیعی از احتمالات را برای آینده مهیا می‌سازد. استانداردسازی صدور NFT، بستر همکاری بیشتری را فراهم می‌کند که در نهایت به نفع کاربران است. در واقع دارایی‌هایی با ویژگی منحصربهفرد می‌توانند با سهولت نسبی بین برنامه‌های مختلف منتقل شوند.
شیوه عملکرد NFT به زبان ساده
برای درک عملکرد NFTها، ابتدا باید به پتانسیل حوزه شگفت‌انگیز فناوری بلاکچین نگاه کنیم. در واقع NFTها از ویژگی‌های منحصربهفرد بلاکچین (غیرمتمرکز بودن و تایید اطلاعات در یک زنجیره) برای تعیین مالکیت و اعتبار دارایی‌های دیجیتال استفاده می‌کنند. همانطور که می‌دانید، هر ان اف تی دارای محتوای خاصی (مانند آثار هنری، موسیقی، کالاهای مجازی) است که به صورت یک توکن بی‌همتا ثبت شده و تمام تاریخچه خرید و فروش و انتقال مالکیت آن در بلاکچین وجود دارد. حالا، از آنجایی که بلاکچین بسیار امن و معتبر است و هیچ انسان یا سازمانی نمی‌تواند اطلاعات آن را دستکاری یا کنترل کند، بنابراین NFT شدن مثل ثبت یک گواهی اصالت دارایی دیجیتال است که تمام سوابق تراکنش‌ها و مالکیت آن در بلاکچین موجود است.
هنگامی که یک شخص، NFT می‌سازد، معمولاً هزینه‌ای می‌پردازد و اطلاعات لازم مانند نام، توضیحات و تصویر دارایی را ثبت می‌کند. در فرآیند توکن‌سازی، محتوای دیجیتال (که شخص آن را ارائه کرده) به یک توکن غیرمثلی تبدیل می‌شود. سپس این توکن در کیف پول سازنده‌اش موجود می‌شود و آن شخص می‌تواند طی انجام تراکنش‌هایی توکن مورد نظر خود را بفروشد و یا آن را برای شخص دیگری ارسال کند. تمام اطلاعات تراکنش‌های او در بلاکچین ثبت می‌شود و هر کس که دریافت کننده این توکن در کیف پول خود باشد، مالک حقیقی آن است و احدی نمی‌تواند ادعای مالکیت آن را داشته باشد و یا آن را کپی کند.
چطور به NFTها دسترسی پیدا کنیم؟
پلتفرم‌ها و مارکت‌پلیس‌های زیادی برای دسترسی به ان اف تی‌ها وجود دارد. در این پلتفرم‌ها می‌توانید انواع مختلفی از NFTها را مشاهده کنید و در صورت تمایل اقدام به خرید آن‌ها کنید. البته فراموش نکنید که NFTها در پاسخ به عرضه و تقاضای بازار مستعد تغییرات قیمتی هستند. با این حال، بیایید تمام مراحل خرید آن‌ها را باهم بررسی کنیم.
مراحل خرید NFT
قبل از اینکه تمام این مراحل را بررسی کنیم، به یاد داشته باشید که حتما اعتبار NFTهای مورد علاقه خود را بررسی کنید. همچنین، در مورد پلتفرم ارائه دهنده و مارکت‌پلیس آن‌ها تحقیق کنید و مراقب کلاهبرداری‌های احتمالی یا توکن‌های تقلبی باشید.
۱- راه اندازی یک کیف پول دیجیتال
اولین کاری که باید بکنید، راه‌اندازی یک کیف پول مخصوص دارایی‌های دیجیتال است. NFTهای مبتنی بر اتریوم، که رایج‌ترین نوع ان اف تی‌ها هستند، معمولاً به کیف پولی نیاز دارند که از استانداردهای توکن ERC-721 یا ERC-1155 پشتیبانی کند.
۲- خرید یک ارز دیجیتال
برای انجام تراکنش‌های مربوط به NFT به ارز دیجیتال نیاز دارید. ارزی که روی همان بلاکچینی فعال باشد که NFT مورد نظر شما روی آن است. بنابراین باید از یک صرافی معتبر مانند نوبیتکس، برای خرید ارزهای دیجیتال مورد نظر خود اقدام کنید و سپس آن را به کیف پول خود ارسال کنید.
۳- اتصال کیف پول به بازارهای NFT (مارکت‌پلیس‌ها)
حال زمان آن است که کیف پول خود را به همان بازاری متصل کنید که NFT مورد نظر شما در آنجا قرار دارد. با این کار امکان تعامل بین کیف پول شما و آن بازار برقرار می‌شود و می‌توانید پس از انجام تراکنش، دارایی خود را تحویل بگیرید.
۴- در حراجی شرکت کنید یا بلافاصله بخرید
اگر NFT مورد نظر شما برای حراج فهرست شده، می‌توانید با مبلغی که مایل به پرداخت آن هستید، پیشنهاد خود را ارائه بدهید. حراج‌ها در این بازار معمولا مدت زمان مشخصی دارند و در انتها بالاترین پیشنهاد برنده NFT می‌شود. از طرف دیگر، برخی از NFTها در یک حراجی حضور ندارند و می‌توانید بلافاصله آن‌ها را با قیمت مشخصی خریداری کنید. پس از خرید ان اف تی به کیف پول شما منتقل می‌شود.
چگونه NFT بفروشیم؟
قبل از اقدام برای فروش ان اف تی در نظر داشته باشید که مهم‌ترین عامل جذابیت یک توکن بی‌همتا در داستان پشت آن است. اگر یک اثر هنری شاهکار خلق کنید که داستان جذابی نداشته باشد، نمی‌توانید آن را با قیمت مناسبی بفروشید؛ اما اگر حتی یک اثر هنری معمولی ساخته باشید که داستانی جذاب و خیره کننده داشته باشد، احتمال موفقیت شما در فروش آن (با قیمتی خوب) بیشتر است. حالا برویم سراغ بررسی مرحله‌به‌مرحله ان اف تی:
۱- NFT خود را در یک مارکت پلیس (بازار) لیست کنید:
۲- قوانین و شرایط NFT خود را وضع کنید
در پلتفرم‌های فروش ان اف تی می‌توانید برای اثر خود شرایط خاصی را تعیین کنید. مثلا قیمت دقیق آن، چگونگی انتقال حق امتیاز آن و محدودیت‌ها و شرایطی که افراد برای خرید آن باید رعایت کنند. تمام این موارد را به طور مشخص تعیین کنید تا افراد با خیال راحت اثر شما را بررسی کنند.