پیشنهادی برای تولید محصولات دانش‌بنیان رقابتی/اصرار بر تولیدی شدن دانش‌بنیان‌ها اشتباه است
دانش‌آموخته دکترای مهندسی هوافضای دانشگاه صنعتی شریف دلیل قیمت بالای محصولات جدید نسبت به نمونه‌های موجود در دنیا را عدم ارتباط میان دانش‌بنیان‌ها و صنعت می‌داند و معتقد است شرکت‌های دانش‌بنیان در صورتی که در کنار ظرفیت‌های بلا استفاده کارخانه‌های تولیدی قرار گیرند می‌توانند محصولات قابل رقابت به تولید برسانند.
سید مصطفی مهدوی، دکترای مهندسی هوافضای دانشگاه صنعتی شریف در گفت‌وگو با مجله زنده خبری، یکی از موضوعات مطرح در دیدار با مقام معظم رهبری را وارد کردن شرکت‌های دانش‌بنیان در زنجیره خدمات خودرویی دانست و گفت: صنعت خودروسازی کشور در حال حاضر دو ضلع شناخته شده فعال دارد که یکی خودروساز به عنوان خریدار قطعات است و دیگر ضلع، قطعه‌ساز است که زیر ساخت تولید را در اختیار دارد و معمولا دانش فنی طراحی و ساخت محصولات جدید را ندارند.
مهدوی با بیان اینکه معمولا بخشی از ظرفیت تولید قطعه‌ساز خالی است، اظهار کرد: در این دیدار پیشنهاد کردم که بهتر است شرکت‌های دانش‌بنیان و نخبگان به عنوان ضلع سوم توسط معاونت علمی ریاست‌جمهوری به این مجموعه اضافه شوند، به این صورت که در پروژه‌های تولید محصولات جدید دانش فنی آن از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان ارائه شود تا این دانش فنی از سوی قطعه‌سازان خریداری شود.
این دانش‌آموخته مهندسی هوافضای دانشگاه صنعتی شریف ادامه داد: از این طریق از ظرفیت تولید قطعه‌سازان برای تولید قطعه جدید بهره‌برداری می‌شود و در نهایت خودروسازان خریداران این قطعات تولیدی خواهند بود.
مهدوی با تاکید بر اینکه در این پروسه نباید اصرار شود که شرکت‌های دانش‌بنیان حتما به سمت تولیدی شدن حرکت کنند، یادآور شد: این که اصرار شود همه شرکت‌های دانش‌بنیان تولیدی شوند، به زعم من اشتباه است و این‌ها مسیرهای اشتباهی است که طی می‌شود؛ چرا که در حال حاضر کارخانه‌های تولیدی داریم که می‌توان در قالب ستاد احیاء، از ظرفیت‌های آنها استفاده کرد.
به گفته وی، تولیدی شدن این شرکت‌ها به معنای این است که هزینه‌های بسیار سنگینی برای ایجاد زیر ساخت ایجاد شود، در حالی که زیر ساخت‌های بلااستفاده‌ای در کشور داریم که می‌توان از آنها برای تولید استفاده کرد.
مهدوی با تاکید بر اینکه بسته به زیست‌بومی که ایجاد می‌شود، باید دیده شود آیا لازم است شرکت‌های دانش‌بنیان به سمت تولیدی شدن بروند یا خیر، ادامه داد: در برخی از حوزه‌ها مانند نفت، ممکن است نیاز باشد که از یک نوع محصول در سال ۱۰۰ عدد تولید شود و این امر صرفه اقتصادی دارد که شرکت به سمت ایجاد زیر ساخت برود، ولی در صنعتی مانند خودروسازی که قطعه در تیراژ یک میلیون تا دو میلیون در سال تولید شود، زیر ساخت‌های عظیم در حد چند ۱۰ میلیارد باید صرف شود تا یک کارخانه توسعه داده شود و در این زمینه می‌توان از کارخانه‌های موجود استفاده کرد.
وی به وضعیت ارتباط صنعت با شرکت‌های دانش‌بنیان اشاره کرد و یادآور شد: واقعیت این است که خودروساز به عنوان خریدار نهایی قطعه چون برنامه بلند مدت ندارد، نمی‌تواند نیازهای بلند مدت خود را تعریف کند و این یکی از ضعف‌های اصلی ما در صنعت خودروسازی است.
مهدوی با بیان اینکه خودروسازان نیازهای روزمره خود را مطرح می‌کنند، اظهار کرد: زمانی که نیازها به صورت روزمره مطرح شود، به معنای این است که فرصت توسعه محصول وجود ندارد و به دنبال خرید محصول است و در چنین شرایطی بدیهی است که شرکتی نمی‌تواند به بازار ورود کند و با واردات، کار ادامه یابد.
این محقق دانشگاه شریف ادامه داد: چالش دوم در این صنعت این است که از ظرفیت‌های موجود در کشور استفاده نمی‌شود. یک شرکت دانش‌بنیان فعال در حوزه خودروهای برقی، یک موتور الکتریکی را طراحی کرده است و دلیل آن این است که هزینه توسعه کارخانه برای تولید این موتور را نیز بر تیراژ کم تولید موتورها سرشکن می‌کند؛ از این رو قیمت تولید این موتور در کشور ۴ برابر قیمت جهانی خواهد شد.
وی اضافه کرد: این در حالی است که اگر این شرکت دانش فنی خود را بفروشد و یا لایسنس دریافت کند، می‌تواند در کنار شرکت‌های تولیدکننده موتورهای الکتریکی کشور قرار گیرد. در این صورت است که می‌تواند موتورهای رقابت‌پذیر تولید کند تا در چرخه استفاده صنعت قرار گیرد.
مهدوی با تاکید بر اینکه در حال حاضر ارتباط معناداری میان صنعت و شرکت‌های دانش‌بنیان مشاهده نمی‌شود، گفت: یک نهاد بالادست که می‌تواند معاونت علمی ریاست‌جمهوری باشد، باید پروژه‌های راهبردی را شناسایی کند و این پروژه‌ها را برای چند سال آینده در حوزه‌های طراحی و توسعه، تامین مالی کند. مطمئن باشید که تا چند سال دیگر این پول باز می‌گردد.
انتهای پیام