رعایت این نکات به بهبود شما پس از آنژیوگرافی مغز کمک میکند

خیلی خب آنژیوگرافی مغز… اسمش یکم ترسناک به نظر میرسه نه؟ مثل اینه که یه فیلم علمی تخیلی باشه ولی خب واقعیتش اینه که خیلی از ماها بالاخره یه روزی مجبور میشیم این کار رو انجام بدیم. من خودم چند وقت پیش این تجربه رو داشتم و راستش رو بخواین قبلش کلی استرس داشتم. فکر میکردم قراره یه اتفاق خیلی عجیب و غریب بیفته و بعدش دیگه کلا زندگی م زیر و رو بشه. ولی الان که چند هفته ازش گذشته فهمیدم که نه اونقدرها هم که فکر میکردم سخت نبود. البته خب بی دردسر هم نبود! برای همین گفتم بیام یه کم از تجربه هام براتون بگم چیزایی که یاد گرفتم و راهکارهایی که به درد خودم خورد. شاید این حرفا به شما هم کمک کنه اگه قراره آنژیوگرافی مغز انجام بدین یا تازه انجام دادین.

منبع: https://draghamiri.com

آنژیوگرافی مغز چیه اصلا؟ (به زبان خودمونی)

خب اول از همه بریم سراغ اصل مطلب آنژیوگرافی مغز دقیقا چیه؟ به زبان خیلی ساده فرض کنید رگ های خونی توی مغزتون مثل یه عالمه لوله آب باریک و پیچ درپیچ هستن که خون رو به همه جای مغزتون میرسونن. حالا اگه دکترا بخوان ببینن این لوله ها سالم هستن یا نه یه جور عکسبرداری مخصوص انجام میدن که بهش میگن آنژیوگرافی. فکر کنید دارن از لوله های مغزتون عکس رنگی میگیرن!

توی این روش یه ماده مخصوص به اسم ماده حاجب رو از طریق یه لوله خیلی نازک که معمولا از کشاله ران وارد رگ میشه تزریق میکنن. این ماده مثل رنگ عمل میکنه و رگ های خونی رو توی عکسبرداری با اشعه ایکس یا سی تی اسکن یا ام آر آی قشنگ نشون میده. دکترا با این عکس ها میتونن ببینن رگ ها باریک شدن مسدود شدن یا مشکل دیگه ای دارن یا نه. آنژیوگرافی معمولا برای تشخیص مشکلاتی مثل سکته مغزی آنوریسم مغزی (همون رگ های بادکرده) تنگی عروق و مشکلات دیگه استفاده میشه.

شاید فکر کنید خب چرا اینقدر دردسر؟ چرا یه عکس ساده نمی گیرن؟ راستش رو بخواین عکس های معمولی رگ های خونی رو به این وضوحی نشون نمیدن. آنژیوگرافی مثل این میمونه که یه چراغ قوه قوی بندازین توی لوله های آب تا همه چیز رو واضح ببینید.

مشکلات بعد آنژیو همون چیزایی که کسی بهت نمیگه

خب حالا رسیدیم به قسمت جذاب ماجرا یعنی بعد از آنژیوگرافی مغز چی میشه؟ بذارین رک و راست بگم آنژیوگرافی مثل یه گردش تفریحی نیست! بدن شما یه کم اذیت میشه مخصوصا اون قسمت کشاله ران که لوله رو از اونجا وارد کردن. ولی نگران نباشین قرار نیست خیلی وحشتناک باشه.

یکی از شایع ترین مشکلات بعد از آنژیوگرافی درد و کبودی در محل ورود کاتتر هست. کاتتر همون لوله باریکیه که از طریق رگ وارد بدن میشه. کشاله ران چون یه رگ بزرگ داره معمولا بهترین جا برای ورود کاتتره. بعد از آنژیوگرافی ممکنه اون قسمت درد بگیره کبود بشه و یکم هم ورم کنه. این کاملا طبیعیه و جای نگرانی نداره. مثل اینه که یه آمپول بزرگ زده باشین فقط خب یکم بیشتر طول میکشه تا خوب بشه.

سردرد هم یکی دیگه از مشکلات رایجه. بعضی ها بعد از آنژیوگرافی سردرد میگیرن. علتش دقیقا مشخص نیست ولی احتمالا به خاطر تغییرات فشار خون استرس و یا اثرات ماده حاجب باشه. سردرد معمولا خفیف تا متوسطه و با مسکن های معمولی مثل استامینوفن یا ایبوپروفن خوب میشه.

خستگی و بی حالی هم خیلی طبیعیه. بدن شما یه کم تحت فشار بوده و نیاز به استراحت داره. بعد از آنژیوگرافی احتمالا حس میکنید انرژی تون کم شده و زود خسته میشین. این هم موقتیه و با استراحت کافی برطرف میشه.

یه چیز دیگه هم که ممکنه بعضی ها تجربه کنن حالت تهوع و استفراغ هست. این معمولا به خاطر ماده حاجب اتفاق میفته. البته این مشکل خیلی شایع نیست و معمولا زود هم خوب میشه.

واکنش آلرژیک به ماده حاجب هم یه احتمال دیگه است هرچند خیلی نادره. اگه به ماده حاجب حساسیت داشته باشین ممکنه علائمی مثل خارش قرمزی پوست کهیر تنگی نفس و یا تورم صورت و گلو رو تجربه کنید. اگه هر کدوم از این علائم رو داشتین فورا به پرستار یا پزشک اطلاع بدین.

مشکلات جدی تر مثل خونریزی شدید عفونت محل ورود کاتتر آسیب به عروق خونی سکته مغزی و یا مشکلات کلیوی خیلی خیلی نادر هستن ولی خب نمیشه کلا نادیده گرفت. خوشبختانه پزشکان و پرستاران خیلی مراقب هستن و تمام تلاششون رو میکنن که این مشکلات پیش نیاد.

تجربه شخصی من از دردسر تا راه حل

خب حالا بذارین یکم از تجربه شخصی خودم براتون بگم. من آنژیوگرافی مغز رو چند هفته پیش انجام دادم. راستش رو بخواین قبلش خیلی نگران بودم مخصوصا وقتی توی اینترنت سرچ میکردم و داستان های مختلف رو میخوندم. بعضی ها خیلی تعریف میکردن و میگفتن اصلا درد نداشت بعضی ها هم میگفتن خیلی اذیت شدن. من کلا آدم استرسی هستم و خب استرسم بیشتر شده بود.

روز آنژیوگرافی صبح زود رفتم بیمارستان. پرستارها خیلی مهربون بودن و همه چیز رو برام توضیح دادن. خود عمل آنژیوگرافی اصلا درد نداشت. فقط وقتی سوزن رو توی رگ کشاله ران فرو کردن یه نیشگون کوچیک حس کردم. بعدش دیگه هیچی نفهمیدم. کل عمل حدود یک ساعت طول کشید.

بعد از عمل من رو بردن به بخش ریکاوری. اونجا چند ساعتی باید دراز میکشیدم و تکون نمیخوردم تا محل ورود کاتتر خونریزی نکنه. این قسمت یکم خسته کننده بود ولی خب چاره ای نبود. پرستارها مرتب به من سر میزدن و حالم رو میپرسیدن.

وقتی اجازه دادن از جام بلند شم یکم سرگیجه داشتم و حس میکردم پام بی حسه. ولی کم کم بهتر شدم. موقع راه رفتن یکم درد توی کشاله رانم حس میکردم ولی قابل تحمل بود.

شب اول خیلی سخت بود. درد کشاله رانم بیشتر شده بود و سردرد هم داشتم. خوابم هم خیلی سبک شده بود و مرتب بیدار میشدم. مسکن خوردم و سعی کردم استراحت کنم.

روز دوم و سوم درد و سردردم کمتر شد ولی هنوز خسته بودم. انرژی نداشتم و زود خسته میشدم. کشاله رانم هم هنوز کبود و یکم دردناک بود. من اشتباه کردم و فکر کردم خیلی زود میتونم به روال عادی زندگی م برگردم. روز سوم رفتم سر کار و خیلی زود خسته شدم و حس کردم حالم داره بدتر میشه. برای همین مجبور شدم زود برگردم خونه و استراحت کنم. این یکی از اشتباهات من بود. نباید انقدر زود به خودم فشار میاوردم.

روز چهارم و پنجم کم کم بهتر شدم. درد کشاله رانم خیلی کمتر شده بود و سردردم هم تقریبا خوب شده بود. خستگیم هم کمتر شده بود. تونستم یه کم کارهای خونه رو انجام بدم و یه قدم کوچیک توی پارک بزنم.

هفته دوم تقریبا به حالت عادی برگشتم. درد و کبودی کشاله رانم کاملا خوب شده بود و انرژی م هم برگشته بود. تونستم دوباره ورزش کنم و کارهای روزانه ام رو انجام بدم.

چیزی که توی این مدت یاد گرفتم این بود که به بدنم گوش بدم و به خودم استراحت بدم. نباید عجله کنم و فکر کنم خیلی زود میتونم به روال عادی زندگی م برگردم. استراحت کافی نوشیدن آب زیاد و مراقبت از محل ورود کاتتر خیلی مهم هستن.

راه حل های عملی چیزایی که واقعا جواب داد (و نداد!)

خب حالا بریم سراغ راه حل های عملی که به درد من خوردن و شاید به درد شما هم بخورن.

۱. استراحت استراحت استراحت! این مهمترین نکته است. بعد از آنژیوگرافی بدن شما نیاز به استراحت داره تا خودش رو ترمیم کنه. حداقل ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول رو فقط استراحت کنید. هیچ کار سنگینی انجام ندین حتی کارهای خونه هم میتونن صبر کنن. فقط دراز بکشین فیلم ببینین کتاب بخونین و به خودتون برسید. من روز سوم اشتباه کردم و خیلی زود به سر کار برگشتم و نتیجه اش رو هم دیدم. بدنم بهم نهیب زد که هنوز وقتش نیست!

۲. آب زیاد بنوشید. نوشیدن آب زیاد به دفع ماده حاجب از بدن کمک میکنه و از کم آبی بدن جلوگیری میکنه. حداقل ۸ تا ۱۰ لیوان آب در روز بنوشید. میتونید از آبمیوه طبیعی چای کمرنگ و سوپ هم استفاده کنید. من خودم یه بطری بزرگ آب کنار تختم گذاشته بودم و مرتب ازش میخوردم.

۳. مراقب محل ورود کاتتر باشید. محل ورود کاتتر رو تمیز و خشک نگه دارید. پانسمان رو طبق دستور پزشک عوض کنید. اگه محل ورود کاتتر قرمز شد ورم کرد دردناک شد یا ترشح داشت فورا به پزشک اطلاع بدین. من روزی دو بار محل ورود کاتتر رو با بتادین تمیز میکردم و پانسمانش رو عوض میکردم.

۴. از کمپرس سرد استفاده کنید. برای کاهش درد و تورم کشاله ران میتونید از کمپرس سرد استفاده کنید. یه کیسه یخ یا یه بسته نخود فرنگی یخ زده رو توی یه حوله بپیچید و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی محل درد بذارید. این کار رو چند بار در روز تکرار کنید. من کمپرس سرد رو خیلی دوست داشتم واقعا درد رو کم میکرد.

۵. از مسکن های بدون نسخه استفاده کنید. برای سردرد و درد کشاله ران میتونید از مسکن های بدون نسخه مثل استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید. البته قبلش با پزشک یا داروساز مشورت کنید. من فقط شب اول مسکن خوردم ولی اگه دردتون خیلی زیاده حتما با پزشک مشورت کنید.

۶. فعالیت های سبک انجام دهید. بعد از ۲۴ تا ۴۸ ساعت استراحت میتونید کم کم فعالیت های سبک رو شروع کنید. پیاده روی کوتاه و سبک خیلی خوبه. ولی از فعالیت های سنگین ورزش های شدید و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. من از روز سوم پیاده روی های کوتاه رو شروع کردم و حس کردم خیلی بهم کمک کرد.

۷. به بدنتون گوش بدید. مهمترین نکته اینه که به بدنتون گوش بدید و بهش احترام بذارید. اگه خسته شدین استراحت کنید. اگه درد داشتین مسکن بخورید. بدن شما بهترین راهنمای شماست.

چیزایی که برای من جواب نداد :

• قهوه زیاد : من فکر میکردم قهوه میتونه خستگیم رو کم کنه ولی برعکس باعث شد بی خواب بشم و سردردم بیشتر بشه. بهتره توی روزهای اول بعد از آنژیوگرافی مصرف قهوه رو محدود کنید.
• نشستن طولانی مدت : نشستن طولانی مدت باعث میشد درد کشاله رانم بیشتر بشه. بهتره هر چند وقت یه بار بلند شین و یه کم راه برین.
• نگرانی زیاد : نگرانی و استرس فقط حالتون رو بدتر میکنه. سعی کنید ریلکس باشید و به خودتون اعتماد کنید.

اگه اینا جواب نداد چی؟ راه حل های دیگه هم هست

خب اگه با وجود رعایت همه این نکات هنوز هم مشکلاتی داشتین نگران نباشین. راه حل های دیگه ای هم هست.

• با پزشکتون صحبت کنید. مهمترین کار اینه که با پزشکتون صحبت کنید و مشکلاتتون رو باهاشون در میون بذارین. پزشک شما بهترین کسیه که میتونه بهتون کمک کنه و راهنمایی های لازم رو بهتون بده. شاید نیاز باشه داروهای قوی تری براتون تجویز کنه یا آزمایش های بیشتری انجام بده.
• از کمپرس گرم استفاده کنید. اگه درد کشاله رانتون بعد از چند روز بهتر نشد میتونید از کمپرس گرم استفاده کنید. گرما میتونه به شل شدن عضلات و کاهش درد کمک کنه. یه حوله گرم رو روی محل درد بذارید و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه نگه دارید.
• فیزیوتراپی : در موارد نادر اگه مشکلات حرکتی یا درد مزمن در محل ورود کاتتر داشته باشین ممکنه پزشک فیزیوتراپی رو توصیه کنه. فیزیوتراپیست میتونه با تمرینات خاص و تکنیک های دستی به بهبود وضعیتتون کمک کنه.
• طب سوزنی یا ماساژ : بعضی از افراد معتقدند که طب سوزنی یا ماساژ میتونه به کاهش درد و بهبود روند بهبودی بعد از آنژیوگرافی کمک کنه. البته این روش ها از نظر علمی خیلی ثابت نشده اند ولی اگه دوست دارین امتحانشون کنید ضرری نداره. فقط حتما به یه متخصص معتبر مراجعه کنید.

حالا نوبت شماست تجربه هاتون رو بگید!

خب اینم از تجربه های من در مورد بهبودی بعد از آنژیوگرافی مغز. امیدوارم این حرفا براتون مفید بوده باشه. حالا نوبت شماست! اگه شما هم تجربه آنژیوگرافی مغز رو داشتین خوشحال میشم تجربه هاتون رو با ما به اشتراک بذارین. چه مشکلاتی داشتین؟ چه راهکارهایی به دردتون خورد؟ چه اشتباهاتی کردین؟ نظرات و تجربه های شما میتونه به بقیه کسایی که قراره آنژیوگرافی انجام بدن یا تازه انجام دادن خیلی کمک کنه. پس دریغ نکنید و توی قسمت نظرات پایین صفحه برامون بنویسید. بیاید یه جمع صمیمی از کسایی باشیم که این مسیر رو رفتن و میتونن به هم کمک کنن.

جمع بندی و حرف آخر

خب برسیم به جمع بندی و حرف آخر. آنژیوگرافی مغز یه روش تشخیصی مهمه که میتونه به پزشکان کمک کنه مشکلات عروق خونی مغز رو تشخیص بدن. بعد از آنژیوگرافی ممکنه یه سری مشکلات مثل درد سردرد و خستگی رو تجربه کنید ولی این مشکلات معمولا موقتی هستن و با استراحت و مراقبت برطرف میشن.

مهمترین توصیه های من برای بهبودی بعد از آنژیوگرافی :

• استراحت کافی داشته باشید.
• آب زیاد بنوشید.
• مراقب محل ورود کاتتر باشید.
• از کمپرس سرد استفاده کنید.
• مسکن های بدون نسخه مصرف کنید (در صورت نیاز).
• فعالیت های سبک انجام دهید.
• به بدنتون گوش بدید.
• با پزشکتون صحبت کنید (در صورت بروز مشکل).

یادتون باشه که هر کسی تجربه متفاوتی داره و روند بهبودی هر فرد با فرد دیگه فرق میکنه. صبور باشید به خودتون سخت نگیرید و به بدن تون زمان بدید تا خودش رو ترمیم کنه. اگه سوالی دارین یا نگران چیزی هستین حتما با پزشک یا پرستارتون مشورت کنید. اونا بهترین کسایی هستن که میتونن بهتون کمک کنن.

سوالات پرتکرار شما (و جواب های خلاصه ش)

خب توی این قسمت به سه تا از سوالات پرتکرار شما در مورد بهبودی بعد از آنژیوگرافی مغز جواب میدم.

سوال ۱ : درد کشاله ران بعد از آنژیوگرافی چقدر طول میکشه؟

جواب : درد کشاله ران معمولا چند روز تا یک هفته طول میکشه. در روزهای اول ممکنه درد بیشتر باشه ولی کم کم کمتر میشه. با استراحت کمپرس سرد و مسکن های بدون نسخه میتونید درد رو کنترل کنید. اگه دردتون خیلی شدید بود یا بعد از یک هفته بهتر نشد حتما به پزشک مراجعه کنید.

سوال ۲ : چه زمانی بعد از آنژیوگرافی میتونم رانندگی کنم؟

جواب : معمولا بعد از ۲۴ تا ۴۸ ساعت میتونید رانندگی کنید به شرطی که احساس خوبی داشته باشید و درد و سرگیجه نداشته باشید. بهتره قبل از رانندگی با پزشکتون مشورت کنید. اگه هنوز درد یا سرگیجه دارین رانندگی نکنید چون ممکنه خطرناک باشه.

سوال ۳ : اگه بعد از آنژیوگرافی دچار عوارض شدم چیکار کنم؟

جواب : اگه بعد از آنژیوگرافی علائمی مثل خونریزی شدید از محل ورود کاتتر عفونت تب درد شدید تنگی نفس تورم صورت و گلو یا علائم سکته مغزی (مثل ضعف ناگهانی یک طرف بدن اختلال در تکلم سرگیجه شدید) رو تجربه کردین فورا به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید یا با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید. عوارض جدی بعد از آنژیوگرافی خیلی نادر هستن ولی اگه اتفاق افتادن نیاز به رسیدگی فوری دارن.

خب امیدوارم این مقاله براتون مفید بوده باشه و به سوالاتتون جواب داده باشه. یادتون نره که سلامتی شما از هر چیزی مهم تره. به خودتون اهمیت بدین و مراقب خودتون باشین! و اگه باز هم سوالی داشتین توی قسمت نظرات بپرسید من و بقیه دوستان حتما سعی میکنیم کمکتون کنیم. به امید سلامتی همه شما!