خلاصه نظم نوین جهانی با اقتصاد خورشیدی | هرمان شییر

خلاصه کتاب نظم نوین جهانی با اقتصاد خورشیدی ( نویسنده هرمان شییر )
کتاب «نظم نوین جهانی با اقتصاد خورشیدی» نوشته هرمان شییر، راهنمایی روشنگر است که به خواننده نشان می دهد چگونه می توان با تکیه بر فراوانی بی پایان انرژی خورشیدی، از وابستگی به سوخت های فسیلی رهایی یافت و پایه های تمدنی پایدار و عادلانه را بنا نهاد. این اثر، ایده ای انقلابی را برای مقابله با بحران های اقلیمی و اقتصادی فعلی ارائه می دهد.
در جهانی که هر روز با چالش های زیست محیطی و اقتصادی پیچیده تری روبه رو می شود، یافتن راه حل های پایدار و بلندمدت اهمیت حیاتی دارد. هرمان شییر، سیاستمدار و فعال محیط زیست آلمانی، در کتاب پیشگامانه خود، «نظم نوین جهانی با اقتصاد خورشیدی»، چشم اندازی قدرتمند و الهام بخش را برای آینده ای بدون وابستگی به سوخت های فسیلی به تصویر می کشد. این کتاب که اولین بار در سال ۲۰۰۲ منتشر شد و نسخه فارسی آن با ترجمه
هرمان شییر؛ معمار نظم نوین خورشیدی
در هر برهه از تاریخ، افرادی بوده اند که با دیدگاه های فراتر از زمان خود، مسیر جامعه بشری را دگرگون ساخته اند. هرمان شییر یکی از این پیشگامان بود. او که در آوریل ۱۹۴۴ در وهرهایم آلمان به دنیا آمد و در اکتبر ۲۰۱۰ در برلین درگذشت، زندگی خود را وقف
تحصیلات او در رشته های اقتصاد، حقوق و علوم سیاسی، به او توانایی داد تا ابعاد چندگانه بحران انرژی را نه فقط از منظر فنی، بلکه از دیدگاه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نیز مورد تحلیل قرار دهد. این عمق بینش بود که شییر را به یکی از برجسته ترین مدافعان گذار به
جوایز و افتخارات؛ تاییدی بر پیشگامی هرمان شییر
مقاومت در برابر ایده های نو همیشه وجود داشته است، اما شییر با پشتکار و اعتقاد راسخ، مسیر خود را ادامه داد. تلاش های بی وقفه او نه تنها در صحنه سیاست، بلکه در جامعه جهانی نیز به رسمیت شناخته شد. او چندین
- جایزه نوبل آلترناتیو (Right Livelihood Award) در سال ۱۹۹۹: این جایزه که به جایزه نوبل آلترناتیو شهرت دارد، به افرادی اعطا می شود که راه حل هایی عملی و نمونه برای چالش های اساسی جهان ارائه می دهند. دریافت این جایزه نشان دهنده تاثیر عمیق شییر بر اندیشه و عمل جهانی در زمینه پایداری بود.
- جایزه جهانی خورشیدی در سال ۱۹۹۸: این جایزه، تخصص و پیشگامی او در حوزه
توسعه و ترویج انرژی خورشیدی را به رسمیت شناخت. - جایزه جهانی انرژی زیستی در سال ۲۰۰۰: این افتخار، دامنه دیدگاه های شییر را به فراتر از انرژی خورشیدی گسترش داد و تاکید او بر تمامی
منابع انرژی تجدیدپذیر را برجسته ساخت. - جایزه قهرمانان قرن سبز از مجله تایم: این عنوان، که از سوی یکی از معتبرترین نشریات جهان اعطا شد، شییر را به عنوان یک شخصیت تاثیرگذار و الهام بخش در مبارزه برای
آینده ای سبز معرفی کرد.
این جوایز صرفاً نمادی از قدردانی نبودند؛ بلکه گواه این حقیقت بودند که
ضرورت نظم نوین جهانی با اقتصاد خورشیدی
در قلب استدلال های هرمان شییر، این باور نهفته است که بشریت در آستانه یک
بحران سوخت های فسیلی؛ لبه پرتگاه
هرمان شییر با تحلیل های بی رحمانه و دقیق خود، به خواننده نشان می دهد که
- اقتصادی: نوسانات شدید قیمت انرژی، بحران های اقتصادی، و وابستگی کشورهای واردکننده انرژی به تولیدکنندگان، همگی نشانه هایی از آسیب پذیری اقتصاد جهانی در برابر این منابع محدود هستند. شییر معتقد بود که این وابستگی، مانع از
توسعه پایدار وعدالت اقتصادی می شود. - زیست محیطی: او با جزئیات کامل، پدیده
گرمایش جهانی ،آلودگی هوا و آب، و تخریب گستردهاکوسیستم ها را که حاصل مصرف بی رویه سوخت های فسیلی است، تشریح می کند. شییر این آسیب ها را تهدیدی مستقیم برایبقای بشریت می دانست. - ژئوپلیتیک: کنترل و دسترسی به منابع فسیلی همواره منبع درگیری ها، تنش ها و بی ثباتی در روابط بین الملل بوده است. او این
وابستگی های ژئوپلیتیک را سدی در برابر صلح و همکاری جهانی می دید.
چالش های اقلیمی و اجتماعی؛ بازتاب بحران انرژی
فراتر از ابعاد صرفاً اقتصادی و زیست محیطی، شییر به
«در یک جامعه متشکل از عوامل مستقل اقتصادی، فرض این که همیشه برای حفظ محیط زیست و آب وهوا، تحلیل هزینه – فایده سرمایه گذاری در بهبود کارایی انرژی را مناسب بدانیم، معقولانه نیست.»
او دیدگاه تلخی را مطرح می کند: اگر تغییر مسیر ندهیم،
انقلاب صنعتی جدید؛ مسیر رستگاری
با این حال، شییر تنها به ترسیم تاریکی ها نمی پردازد؛ بلکه نوری از امید را نیز به خواننده نشان می دهد. او معتقد است که گذار به
او تصور می کند که این
ستون های اقتصاد خورشیدی از نگاه شییر
هرمان شییر در کتاب خود با دقت و وسواس، معماری یک
انرژی خورشیدی: منبع بی نهایت و در دسترس
نخستین و مهم ترین ستون
- فراوانی بی نهایت: خورشید هر روز، هزاران برابر نیاز انرژی کل بشریت را به زمین می تاباند. این منبع، برخلاف سوخت های فسیلی،
محدودیت یاتاریخ انقضا ندارد. - تجدیدپذیری دائمی: انرژی خورشید، بر خلاف زغال سنگ یا نفت، تمام شدنی نیست. هر طلوع خورشید، نویدبخش
انرژی تازه و پاک است. - در دسترس بودن جهانی: خورشید تنها به چند کشور خاص محدود نمی شود. هر ملتی، در هر کجای زمین، به این
منبع عظیم انرژی دسترسی دارد. این عدم انحصار، خود ریشه ی بسیاری از مشکلات ژئوپلیتیک کنونی را می خشکاند.
شییر تاکید می کند که
دموکراتیک سازی انرژی؛ قدرت در دست مردم
یکی از
- تولید پراکنده: به جای چند نیروگاه عظیم و مرکزی، هزاران و میلیون ها واحد تولیدکننده کوچک (مانند
پنل های خورشیدی خانگی یامزارع بادی کوچک ) می توانند انرژی تولید کنند. - خودکفایی: جوامع و افراد می توانند به تدریج از شبکه مرکزی مستقل شده و
نیازهای انرژی خود را به صورت محلی تأمین کنند. - عدالت اجتماعی: دسترسی به
انرژی پاک و ارزان ، به ویژه در مناطق محروم و روستایی، می تواند سطح زندگی را بهبود بخشیده ونابرابری ها را کاهش دهد.
کاهش وابستگی های ژئوپلیتیک؛ راهی به سوی صلح
شییر این نکته را با وضوح بیان می کند که
مزایای اقتصادی و اشتغال زایی؛ موتور محرکه توسعه
یکی دیگر از
- ایجاد فرصت های شغلی جدید:
صنعت انرژی های تجدیدپذیر نیازمندمهندسان ،تکنسین ها ،کارگران نصب و نگهداری ومحققان فراوان است. این یعنیمیلیون ها شغل جدید در سراسر جهان. - نوآوری و تحقیق و توسعه: گذار به
اقتصاد خورشیدی ، محرکنوآوری های فناورانه در حوزه هایذخیره سازی انرژی ،شبکه های هوشمند وافزایش کارایی خواهد بود. - کاهش هزینه های بلندمدت: با
کاهش آلودگی وپیامدهای تغییرات اقلیمی ، هزینه های بهداشت و درمان، جبران خسارت بلایای طبیعی و نوسانات قیمت سوخت نیز به طور چشمگیری کاهش می یابد.
در مجموع، شییر به خواننده خود نشان می دهد که
چالش ها و راهکارهای عملی
هرمان شییر، با وجود دیدگاه خوش بینانه اش نسبت به
موانع موجود در مسیر گذار؛ نبرد با گذشته
یکی از بزرگترین چالش هایی که شییر به آن اشاره می کند،
- لابی سوخت های فسیلی: شرکت های بزرگ نفتی، گازی و زغال سنگ، که منافع عظیمی در حفظ وضع موجود دارند، با تمام قوا در برابر
گذار به انرژی های تجدیدپذیر مقاومت می کنند. آن ها با سرمایه گذاری های سنگین در لابی گری و تبلیغات، سعی در تخریب وجههانرژی های پاک دارند. - سیاست های ناکافی و حمایت گرا: بسیاری از دولت ها، همچنان به
یارانه های هنگفت برای سوخت های فسیلی ادامه می دهند که این امر،رقابت پذیری انرژی های تجدیدپذیر را دشوار می سازد. - عدم سرمایه گذاری کافی: زیرساخت های لازم برای
انرژی های تجدیدپذیر (مانندشبکه های هوشمند وسیستم های ذخیره سازی ) نیازمندسرمایه گذاری های گسترده هستند که اغلب با کندی پیش می رود. - تفکر سنتی: مقاومت فکری و عدم پذیرش نوآوری در برخی جوامع و سازمان ها، سرعت
تغییر را کند می کند.
مفهوم «دست مرئی خورشید»؛ هدایت به سوی آینده
شییر در پاسخ به این چالش ها،
او تاکید می کند که
راهکارهای سیاستی؛ نقشه راه شییر
هرمان شییر تنها به طرح ایده ها اکتفا نمی کند، بلکه
- یارانه ها و مشوق های هدفمند: ارائه
یارانه های مستقیم ومشوق های مالی به تولیدکنندگان و مصرف کنندگانانرژی های تجدیدپذیر برای کاهش هزینه های اولیه. - قوانین تشویقی: وضع قوانینی که
خرید تضمینی برق ازمنابع تجدیدپذیر را الزامی کند (مانند قانون خوراک تضمینی یاFeed-in Tariff که خود شییر از معماران اصلی آن در آلمان بود). - سرمایه گذاری های عمومی و خصوصی: تخصیص بودجه های دولتی برای
تحقیق و توسعه ،آموزش وایجاد زیرساخت های لازم ، و همچنین تشویقبخش خصوصی بهسرمایه گذاری در این حوزه. - حذف یارانه های سوخت های فسیلی: به تدریج
حذف یارانه هایی که بهصنایع آلاینده داده می شود تا میدان رقابت عادلانه تر شود.
نمونه های موفق و پتانسیل جهانی
شییر در کتاب خود، به
نگاهی به ساختار و فصل بندی کتاب
یکی از نقاط قوت
معمولاً در صفحات ابتدایی، خواننده با مقدمه ای روبرو می شود که به طرح
فصول آغازین (۱-۳): تشریح وضعیت کنونی و نیاز به تغییر
- تشریح وضعیت انرژی جهان: این فصول، خواننده را به قلب بحران انرژی می برند. شییر در این بخش ها، به
محدودیت های سوخت های فسیلی ،وابستگی های ژئوپلیتیک ناشی از آن ها وپیامدهای مخرب زیست محیطی از جملهتغییرات اقلیمی می پردازد. او با ارائه آمار و حقایق مستند، تصویر روشنی از خطراتی که سیاره و اقتصاد جهانی را تهدید می کند، ترسیم می کند. خواننده در این بخش ها درمی یابد کهتغییر نه یک گزینه، بلکه یکضرورت حیاتی است. - آسیب های سوخت های فسیلی: نویسنده به عمق پیامدهای استفاده از
نفت و گاز و زغال سنگ می رود و چگونگی تخریبمحیط زیست و آسیب به سلامت انسان ها را توضیح می دهد. او به خواننده نشان می دهد کهاقتصاد مبتنی بر فسیل چگونه بهنابرابری اجتماعی دامن می زند وتنش های بین المللی را تشدید می کند. - نیاز به تغییر پارادایم: شییر در این بخش، تاکید می کند که تنها
بهبود کارایی یااستفاده از فناوری های پاک تر کافی نیست و نیازمند یکتغییر بنیادی در نگرش و سیستم انرژی جهانی هستیم.
فصول میانی (۴-۷): معرفی و تبیین دقیق پتانسیل های انرژی خورشیدی و دیگر تجدیدپذیرها
- پتانسیل بی نظیر انرژی خورشیدی: در این فصول، شییر به طور مفصل به معرفی
انرژی خورشیدی به عنوان راهکار اصلی می پردازد. او با زبانی شیوا و با مثال های علمی،فراوانی ،تجدیدپذیری ودسترسی پذیری جهانی این منبع را تشریح می کند. او همچنین بهچندبعدی بودن انرژی خورشیدی ، از جملهفتوولتائیک ،حرارتی ،باد ،آب وزیست توده اشاره می کند. - تکنولوژی ها و کاربردهای نوین: خواننده با آخرین
فناوری های مرتبط با انرژی خورشیدی آشنا می شود و می فهمد که چگونه این تکنولوژی ها می توانند درمقیاس های مختلف ، ازخانه های شخصی تاصنایع بزرگ ، به کار گرفته شوند. شییر به پتانسیلنیروگاه های خورشیدی متمرکز ومزارع بادی در تولید انبوه برق نیز اشاره می کند. - مزایای اقتصادی و اجتماعی گذار: این فصول به
فرصت های اقتصادی ،اشتغال زایی وکاهش فقر که در پیگذار به اقتصاد خورشیدی به وجود می آیند، می پردازند. شییر تاکید می کند کهسرمایه گذاری در انرژی های تجدیدپذیر ، یکسرمایه گذاری در آینده است. - دموکراتیک سازی و استقلال انرژی: شییر در این بخش ها، ایده
تمرکززدایی از تولید انرژی وانتقال قدرت به جوامع محلی را بیشتر می پروراند. او به خواننده نشان می دهد که چگونه ایناستقلال انرژی می تواند بهامنیت ملی وصلح جهانی کمک کند.
فصول پایانی (۸-۱۰): پرداختن به چالش های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی پیش روی گذار و راه حل ها
- موانع و مقاومت ها: این بخش ها به تفصیل به
موانع سیاسی و اقتصادی در مسیرگذار به انرژی های تجدیدپذیر می پردازند. شییر ازلابی های قدرتمند سوخت های فسیلی ،سیاست های ناکارآمد ونارسایی های موجود در ساختارهای اقتصادی سخن می گوید. - سیاست گذاری های لازم: نویسنده در این فصول،
راهکارهای سیاستی عملی و گام های مشخصی را برای غلبه بر این موانع ارائه می دهد. او بر اهمیتیارانه های هدفمند ،قوانین تشویقی وسرمایه گذاری های دولتی درتحقیق و توسعه تاکید می کند. - نقش بازیگران مختلف: شییر به نقش مهم
دولت ها ،بخش خصوصی ،شهروندان وسازمان های بین المللی در اینگذار بزرگ اشاره می کند و همکاری و هماهنگی بین این بازیگران را ضروری می داند.
فصل پایانی (۱۱): ارائه چشم انداز آینده و طرح «دست مرئی خورشید»
در آخرین فصل کتاب، هرمان شییر
بازتاب ها و نقدهای کتاب
پس از انتشار
نکوداشت ها و جوایز؛ مهر تأییدی بر اهمیت اثر
نظرات مثبت شخصیت های برجسته و نشریات معتبر، نشان دهنده عمق و اعتبار دیدگاه های هرمان شییر بود. برخی از این نکوداشت ها عبارتند از:
- جرمی اگت (Jeremy Leggett)، نویسنده کتاب «جنگ کربن»: او این اثر را «شاهکاری از استاد مدافع انرژی خورشیدی» خواند. این جمله به خوبی بیانگر
تخصص و پیشگامی شییر در این حوزه است. - محیط زیست تایمز (Environment Times): این نشریه،
«اقتصاد خورشیدی» را «مورد قانع کننده ای برای نجات جهان از اتکای فاجعه بار خود به نفت» دانست. این نقد، برضرورت و فوریت پیام شییر تاکید می کند. - گونتر گراس (Günter Grass)، برنده جایزه نوبل ادبیات در سال ۱۹۹۹: او اهمیت کتاب را برای
«آینده بشر» بسیار زیاد توصیف کرد، که نشان از درک او از ابعاد فلسفی و وجودیگذار انرژی داشت. - انرژی ورلد (Energy World): این مجله، توانایی کتاب را در نشان دادن چگونگی مقابله با
چالش های عصر فناوری با استفاده از«منابع بومی، تجدیدپذیر و در دسترس جهانی» ستود. این نکته، برعملی بودن و جهان شمول بودن راه حل های پیشنهادی شییر دلالت دارد.
این نکوداشت ها نه تنها به اعتبار شییر افزودند، بلکه به
تأثیرگذاری بر گفتمان جهانی؛ میراثی برای آینده
میراث شییر نه تنها در تئوری ها، بلکه در عمل نیز متبلور شد. او با فعالیت هایش، به
نتیجه گیری
پیام محوری او روشن و صریح است:
در دنیایی که
برای کسانی که به دنبال درک عمیق تر از
اطلاعات تکمیلی کتاب (برای علاقه مندان به خرید)
اگر مطالعه این خلاصه، شما را ترغیب به غرق شدن در دنیای
عنوان | توضیح |
---|---|
نویسنده | هرمان شییر |
مترجم | شهریار آیرملو تبریزی |
ناشر چاپی | انتشارات شرکت چاپ و نشر بازرگانی |
سال انتشار نسخه فارسی | ۱۳۹۷ |
تعداد صفحات (حدود) | ۳۳۷ صفحه |
شابک | 978-964-468-632-0 |
موضوعات مرتبط | فیزیک، مهندسی انرژی خورشیدی، اقتصاد، توسعه پایدار، انرژی های تجدیدپذیر، چالش های انرژی قرن 21، پایان عصر سوخت های فسیلی |
این کتاب منبعی ارزشمند برای