حکم سقط جنین توسط مادر | راهنمای فقهی و حقوقی کامل
حکم سقط جنین توسط مادر
تصمیم گیری درباره سقط جنین یکی از دشوارترین و پرچالش ترین مراحل زندگی یک مادر است که می تواند احساسات عمیق و پیچیده ای را در وجود او برانگیزد. هنگامی که یک مادر با این انتخاب سرنوشت ساز روبرو می شود، نه تنها باید با کشمکش های درونی و عواطف شخصی خود دست و پنجه نرم کند، بلکه باید با پیامدهای شرعی و قانونی این اقدام نیز آشنا باشد تا بتواند آگاهانه و مسئولانه گام بردارد.
این سفر پر از ابهامات و نگرانی ها، مادری را به جستجوی پاسخی برای حکم سقط جنین توسط مادر می کشاند؛ پرسشی که در دل خود دغدغه های فراوانی را نهفته دارد. در این میان، او به اطلاعاتی نیاز دارد که نه تنها جنبه های فقهی و حقوقی را روشن سازد، بلکه او را با واقعیت های پزشکی و پیامدهای جسمی و روانی آن نیز آشنا کند. در ایران، قوانین و مقررات مربوط به سقط جنین پیچیده و چندوجهی است و تحت تأثیر آموزه های شرعی و قوانین مدون قرار دارد. این مقاله تلاش می کند تا مسیر دشوار این تصمیم را برای مادران روشن سازد و ابعاد مختلف سقط جنین توسط خود مادر را از منظر شرع، قانون و پیامدهای آن، به گونه ای جامع و در عین حال همدلانه، به تصویر بکشد. هدف نهایی این است که هر مادری که در این مسیر قدم می گذارد، بتواند با آگاهی کامل، بهترین تصمیم را برای خود و آینده اش اتخاذ کند.
سقط جنین از منظر فقه اسلام: رنجش روح و جسم
نگاه دین اسلام به مقوله سقط جنین، ریشه در احترام عمیق به نفس و حفظ جان دارد. فقه اسلامی، جان انسانی را از همان مراحل اولیه تشکیل، محترم می شمارد و برای آن حرمت قائل است. این حرمت، به ویژه پس از مرحله دمیده شدن روح در جنین، شدت بیشتری می یابد و به نوعی، سقط جنین را به مثابه قتل نفس تلقی می کند. مادرانی که در این مسیر قدم می گذارند، در کنار دغدغه های جسمانی و اجتماعی، بار سنگین تصمیم گیری در مورد یک جان را نیز بر دوش می کشند. این بخش، تلاش دارد تا با روایتی از این منظر شرعی، نگاهی عمیق تر به احساسات و تصمیمات مادران داشته باشد.
حرمت جان: نقطه آغازین
در اسلام، حیات از لحظه لقاح دارای ارزش است و حفظ آن واجب شمرده می شود. این اصل، اساس رویکرد فقهی به سقط جنین را تشکیل می دهد. از این رو، سقط جنین به طور کلی حرام و گناه کبیره محسوب می شود، مگر در موارد بسیار خاص و اضطراری که جان مادر در خطر باشد یا حرجی غیرقابل تحمل وجود داشته باشد. این نگاه، بر این باور استوار است که جنین نیز دارای حق حیات است و نمی توان به سادگی این حق را سلب کرد. مادرانی که درگیر این کشمکش درونی هستند، اغلب با عذاب وجدان و نگرانی های شرعی مواجه می شوند که بار سنگینی بر دوش آن ها می افزاید.
پیش از دمیده شدن روح: معضل یک انتخاب
فقه اسلامی، سقط جنین را به دو دوره اصلی تقسیم می کند: قبل و بعد از دمیده شدن روح. دمیده شدن روح معمولاً در حدود چهار ماهگی (۱۲۰ روزگی) بارداری اتفاق می افتد. پیش از این مرحله، هرچند سقط جنین همچنان گناه محسوب می شود و جایز نیست، اما در برخی موارد استثنایی و با اجازه فقها، ممکن است جواز آن صادر شود. این موارد استثنا شامل شرایطی است که ادامه بارداری خطر جانی برای مادر داشته باشد یا جنین دارای ناهنجاری های شدید و غیرقابل درمانی باشد که موجب حرج (سختی شدید و غیرقابل تحمل) برای مادر گردد. در چنین شرایطی، مادر در مقابل انتخابی سخت قرار می گیرد؛ انتخابی که بین حفظ جان و سلامت خود و پذیرش بارداری دشوار یا ختم آن، قرار دارد. این تصمیم، علاوه بر فشارهای جسمی، فشارهای روحی و اخلاقی زیادی را نیز به همراه دارد و نیازمند مشورت با متخصصین دینی و پزشکی است.
پس از دمیده شدن روح: عبور از مرز ممنوعیت
اما پس از دمیده شدن روح در جنین، وضعیت کاملاً متفاوت می شود. در این مرحله، جنین به عنوان یک انسان کامل تلقی شده و سقط آن به هیچ وجه جایز نیست، مگر در یک مورد اضطراری و حیاتی: زمانی که ادامه بارداری به طور قطع و یقین، منجر به از دست رفتن جان مادر شود و راه نجات دیگری وجود نداشته باشد. در این شرایط بحرانی، با اولویت دادن به حفظ جان مادر، مجوز سقط صادر می شود. این حالت، یک استثنای بسیار نادر است و معمولاً با تایید چند پزشک متخصص و مجوزهای قانونی و شرعی همراه است. مادرانی که در چنین موقعیتی قرار می گیرند، تجربه ای فراتر از درک عادی را پشت سر می گذارند، چرا که با تصمیم گیری بین دو زندگی روبرو هستند.
مسئولیت مادر: بار گناه و توبه
اگر مادری خودخواسته و بدون مجوزهای شرعی و قانونی اقدام به سقط جنین کند، از منظر شرع، مرتکب گناه کبیره شده است. این عمل، علاوه بر دیه، کفاره نیز دارد و توبه از آن واجب است. احساس گناه و پشیمانی، اغلب از پیامدهای روانی عمیق این تصمیم است که می تواند سال ها همراه مادر بماند. از این رو، تاکید اسلام بر مشاوره و تصمیم گیری آگاهانه و مسئولانه، به منظور جلوگیری از بروز چنین پیامدهای دشواری است. روایت یک مادر در این مسیر، آمیخته با پشیمانی و جستجوی آرامش درونی خواهد بود.
سقط جنین بدون دلیل پزشکی و مجوز شرعی و قانونی، چه قبل از چهار ماهگی و چه بعد از آن، از منظر فقه اسلامی گناه و حرام محسوب می شود و مسئولیت شرعی بزرگی برای مادر به همراه دارد.
حکم سقط جنین توسط مادر در قانون ایران: مواجهه با واقعیت ها
در جمهوری اسلامی ایران، قانون با الهام از فقه اسلامی، سقط جنین عمدی را جرم تلقی می کند و برای آن مجازات هایی در نظر گرفته است. با این حال، رویکرد قانون گذار در مورد حکم سقط جنین توسط مادر دارای نکات ظریفی است که اغلب سوال برانگیز می شود. یک مادر که در چنین موقعیتی قرار می گیرد، با دنیایی از پیچیدگی های حقوقی روبرو می شود که درک آن ها برای او حیاتی است. این بخش تلاش دارد تا این ابعاد قانونی را با روایتی واضح و ملموس، به مادران نشان دهد و آن ها را با واقعیت های حقوقی کشورشان آشنا سازد.
سقط خودخواسته: غیاب حبس، حضور دیه
یکی از نکات مهم و قابل توجه در قانون مجازات اسلامی ایران، این است که برای مادری که خود شخصاً اقدام به سقط جنین خودخواسته می کند، مجازات حبس یا جریمه نقدی در نظر گرفته نشده است. این موضوع می تواند برای بسیاری از مادران که در شرایط سخت به این تصمیم می رسند، کمی تسکین دهنده باشد. اما این بدان معنا نیست که هیچ مسئولیتی متوجه او نیست. در واقع، مسئولیت اصلی که برای مادر در نظر گرفته شده، پرداخت دیه جنین است. دیه، جبران خسارت مادی به حق الناس محسوب می شود و باید به ورثه جنین (به جز خود مادر، یعنی در صورت وجود پدر، به پدر جنین) پرداخت گردد. این تفاوت در نوع مجازات، نشان دهنده نگاه خاص قانون گذار به نقش و شرایط مادر در این تصمیم است؛ نگاهی که هرچند عمل را مجاز نمی داند، اما شدت مجازات را با در نظر گرفتن موقعیت او تنظیم می کند.
دیه جنین: بهای یک زندگی ناتمام
مسئله دیه جنین، بخش مهمی از حکم قانونی سقط جنین توسط مادر است. میزان دیه به سن جنین و مرحله تکوین آن بستگی دارد و قانون مجازات اسلامی (ماده ۷۱۶) به تفصیل آن را بیان کرده است. هرچه جنین مراحل رشد بیشتری را طی کرده باشد، دیه آن نیز بیشتر خواهد بود. این دیه به عنوان حق الناس، به بازماندگان جنین تعلق می گیرد و باید پرداخت شود. این مسئولیت، بار مالی و روانی دیگری را به دوش مادر می گذارد و او را با بهای مادی یک زندگی که مجال به دنیا آمدن نیافت، روبرو می کند.
تکوین جنین و تعیین دیه: مراحل رشد، مراحل مسئولیت
| مرحله رشد جنین | تعریف | میزان دیه نسبت به دیه کامل انسان |
| :——————- | :———————————————————————————————– | :——————————- |
| نطفه | از زمان لقاح و استقرار در رحم | دو صدم (۲%) |
| علقه | جنین به صورت خون بسته | چهار صدم (۴%) |
| مضغه | جنین به صورت توده گوشتی | شش صدم (۶%) |
| عظام | جنین به صورت استخوان درآمده، اما هنوز گوشت روییده نشده است | هشت صدم (۸%) |
| جنین کامل (قبل از روح) | گوشت و استخوان بندی کامل شده، اما روح هنوز دمیده نشده است (معمولاً تا چهار ماهگی) | یک دهم (۱۰%) |
| جنین کامل (بعد از روح) | جنینی که روح در آن دمیده شده است (پس از چهار ماهگی) | دیه کامل (اگر پسر باشد)، نصف دیه کامل (اگر دختر باشد)، سه چهارم دیه کامل (اگر مشتبه باشد) |
مجازات یاری دهندگان: مسئولیت شریک
برخلاف مادر، افرادی که در سقط جنین غیرقانونی به مادر کمک می کنند، با مجازات های سنگین تری روبرو خواهند شد. قانون مجازات اسلامی، پزشکان، ماماها، داروفروشان و حتی افراد عادی را که با ارائه دارو یا وسایل، یا با انجام عمل جراحی به سقط جنین غیرقانونی کمک می کنند، به حبس و پرداخت دیه محکوم می نماید. ماده ۶۲۳ و ۶۲۴ قانون مجازات اسلامی به این موضوع پرداخته اند. مثلاً، اگر پزشکی در سقط جنین غیرقانونی مشارکت کند، می تواند به حبس از دو تا پنج سال محکوم شود. این تفاوت در مجازات، بیانگر این است که قانون، مسئولیت اصلی سقط جنین را در درجه اول متوجه فرد انجام دهنده و تسهیل کننده آن می داند، نه صرفاً مادری که در نهایت تصمیم گیرنده است.
قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت: نگاهی نو به یک دغدغه دیرینه
با ابلاغ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در سال ۱۴۰۲، سقط جنین با نگاهی جدید مورد توجه قرار گرفته است. ماده ۵۶ این قانون، با هدف کاهش سقط های غیرقانونی و ساماندهی سقط های درمانی، سازوکارهای جدیدی را برای اخذ مجوز سقط قانونی معرفی کرده است. این قانون، بر تشکیل کمیسیون های سقط قانونی در مراکز استان ها تاکید دارد که متشکل از یک قاضی ویژه، یک پزشک متخصص متعهد و یک متخصص پزشکی قانونی است. این کمیسیون ها وظیفه دارند درخواست های سقط جنین را بررسی کرده و در صورت احراز شرایط خاص قانونی، مجوز سقط را صادر نمایند. این تغییرات، بر این اصل استوار است که حفظ سلامت مادر و جنین در اولویت قرار گیرد و مسیرهای قانونی برای تصمیم گیری های دشوار، شفاف تر و قابل دسترس تر شوند. برای مادران، این قانون به معنای مسیری روشن تر برای اخذ مجوزهای لازم است، اما در عین حال، سختگیری های بیشتری را در مورد سقط های غیرقانونی به همراه دارد.
سقط قانونی (درمانی): مسیری برای التیام دردهای ناگزیر
در میان تمامی سختگیری ها و ممنوعیت ها، قانون ایران یک مسیر نجات بخش و انسانی را برای مادرانی که در شرایط حاد پزشکی قرار دارند، پیش بینی کرده است: سقط قانونی یا درمانی. این بخش از قانون، در واقع فرصتی برای التیام دردهای ناگزیر و حفظ جان مادر و خانواده است. اما ورود به این مسیر، نیازمند آگاهی کامل از شرایط و مراحل پیچیده آن است. برای مادری که درگیر رنج بیماری یا ناهنجاری جنین است، شناخت این مسیر، همچون نوری در تاریکی ابهامات است.
شرایط دشوار: تنها راه چاره
سقط درمانی تنها در شرایط بسیار خاص و با احراز دقیق مجموعه ای از شرایط پزشکی و قانونی مجاز شناخته می شود. این شرایط، که بر اساس ماده ۵۶ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت و دستورالعمل های پزشکی قانونی تدوین شده اند، باید به طور کامل و توسط مراجع ذی صلاح تایید شوند.
تهدید جان مادر: نبرد برای بقا
یکی از مهم ترین شرایط، زمانی است که ادامه بارداری به طور جدی جان مادر را تهدید کند و سقط جنین، تنها راه نجات او باشد. در چنین وضعیتی، مادر در یک نبرد دشوار برای بقا قرار می گیرد و پزشکان، با تشخیص وضعیت بحرانی، به دنبال راهی برای حفظ جان او هستند. این شرایط شامل بیماری های حاد و خطرناکی است که ادامه بارداری را به تهدیدی مرگبار برای مادر تبدیل می کند.
حرج شدید و ناهنجاری جنین: تحمل یک بار سنگین
شرط دیگر، وجود حرج شدید و غیرقابل تحمل برای مادر است که ناشی از ناهنجاری های قطعی و غیرقابل درمان در جنین باشد. در این حالت، مادری که آگاه می شود فرزندش با یک ناهنجاری جدی و بدون امید به درمان به دنیا خواهد آمد، با بار سنگینی از رنج و مشقت روبرو می شود. برای احراز این شرط، علاوه بر رضایت مادر، تایید قطعی ناهنجاری جنینی توسط سه پزشک متخصص و پزشکی قانونی ضروری است و باید امکان جبران یا جایگزینی برای حرج مادر نیز وجود نداشته باشد. این وضعیت، مادر را به سوی انتخابی دشوار سوق می دهد که در آن، کیفیت زندگی خود و آینده فرزندش را در نظر می گیرد.
سن جنین: مرزهای قانونی و فقهی
علاوه بر موارد فوق، سن جنین نیز یک فاکتور تعیین کننده است. سقط قانونی معمولاً تنها تا پیش از چهار ماهگی (عدم دمیده شدن روح) مجاز است. این محدودیت زمانی، هم ریشه در فقه اسلامی دارد و هم در قانون به آن تصریح شده است. فقط در موارد بسیار نادری که ادامه بارداری منجر به فوت قطعی هم مادر و هم جنین شود، ممکن است مجوز سقط پس از چهار ماهگی نیز صادر گردد.
مراحل اخذ مجوز: گام های دشوار در راه رهایی
مسیری که یک مادر برای اخذ مجوز سقط قانونی طی می کند، مسیری پر از تشریفات و مراحل اداری و پزشکی است. این گام ها، هرچند برای حفظ دقت و اعتبار ضروری هستند، اما می توانند برای مادری که درگیر وضعیت جسمی و روحی دشواری است، طاقت فرسا باشند.
- مراجعه به پزشکی قانونی: مادر باید با در دست داشتن مدارک هویتی و پزشکی مربوط به ناهنجاری جنین یا بیماری خود، به اداره پزشکی قانونی استان محل سکونت خود مراجعه کند.
- تشکیل پرونده و بررسی اولیه: در پزشکی قانونی، پرونده ای برای مادر تشکیل شده و مدارک توسط پزشک بررسی کننده اولیه مورد ارزیابی قرار می گیرد.
- ارجاع به کمیسیون سقط قانونی: در صورت وجود شواهد کافی، پرونده به کمیسیون سقط قانونی ارجاع می شود. این کمیسیون شامل یک قاضی ویژه، یک پزشک متخصص (معمولاً متخصص زنان و زایمان) و یک متخصص پزشکی قانونی است.
- بررسی کمیسیون و اخذ اظهارات: کمیسیون با بررسی دقیق مدارک، نظریه پزشکان متخصص و در صورت لزوم، با استماع اظهارات مادر و ولی (پدر جنین)، اقدام به تصمیم گیری می نماید. قاضی ویژه مسئولیت احراز حرج، وضعیت ولوج روح و فقدان امکان جبران حرج را بر عهده دارد.
- صدور مجوز: در صورت احراز شرایط قانونی، رای دال بر جواز سقط صادر می شود. این مجوز دارای اعتبار محدود (معمولاً ۱۵ روز) است و مادر باید در این مدت به بیمارستان های مورد تایید مراجعه نماید.
- حق اعتراض: در صورت عدم موافقت با رای کمیسیون، مادر یا ولی حق اعتراض به رای صادره را در دادگاه تجدیدنظر دارند.
پزشکی قانونی: داور یک تصمیم سرنوشت ساز
سازمان پزشکی قانونی در این فرآیند نقش محوری ایفا می کند. این سازمان نه تنها مسئولیت بررسی و تایید شرایط پزشکی را بر عهده دارد، بلکه با تشکیل کمیسیون های تخصصی، به نوعی داور در یک تصمیم سرنوشت ساز برای مادر و خانواده است. نظریات کارشناسی پزشکی قانونی در مورد سن جنین، قطعی بودن ناهنجاری ها و بیماری مادر، از اهمیت بالایی برخوردار است و مبنای اصلی تصمیم گیری قاضی کمیسیون قرار می گیرد. حضور متخصصین متعهد و با تجربه در این کمیسیون ها، تضمین کننده اتخاذ تصمیمی عادلانه و مطابق با موازین قانونی و شرعی است.
پیامدها و خطرات سقط جنین غیرقانونی: سفری پرخطر به سوی پشیمانی
در مواقعی که مادر بدون طی کردن مسیر قانونی و بدون مجوزهای لازم اقدام به سقط جنین می کند، خود را در مسیری پرخطر قرار می دهد که پیامدهای ناگوار و گاه جبران ناپذیری به دنبال دارد. این انتخاب دشوار، که اغلب از سر ناچاری، ترس، یا ناآگاهی انجام می شود، می تواند نه تنها سلامت جسمی و روانی او را به خطر اندازد، بلکه او را در دام پیچیدگی های قانونی نیز گرفتار سازد. تجربه این مسیر، غالباً با پشیمانی عمیق و زخم هایی که التیام نمی یابند، همراه است.
خطرات جسمی: زخم هایی بر تن و روان
سقط جنین غیرقانونی معمولاً در شرایطی غیربهداشتی، توسط افراد فاقد صلاحیت پزشکی و با استفاده از روش های ناایمن انجام می شود. این عمل، می تواند خطرات جسمی بسیار جدی و حتی کشنده ای را برای مادر به همراه داشته باشد. تصور کنید مادری در محیطی نامطمئن، با اضطراب و ترس، خود را به دست کسی می سپارد که هیچ تضمینی برای سلامت او وجود ندارد.
- خونریزی های شدید و عفونت: این موارد شایع ترین عوارض هستند که می توانند به شوک، از دست دادن جان، یا نیاز به بستری طولانی مدت در بیمارستان منجر شوند.
- سقط ناقص: ممکن است تمامی محتویات رحم به طور کامل خارج نشود که خود باعث عفونت های ثانویه و نیاز به جراحی مجدد می شود.
- آسیب به رحم و اعضای داخلی: استفاده از ابزار نامناسب می تواند منجر به سوراخ شدن رحم، آسیب به روده، مثانه و سایر ارگان های داخلی شود که عوارض دائمی مانند نازایی یا مشکلات مزمن لگنی را در پی دارد.
- عوارض داروهای نامناسب: استفاده از داروهای غیرمجاز و بدون نظارت پزشک، می تواند منجر به واکنش های شدید جسمی، مسمومیت و حتی مرگ شود.
این زخم های جسمی، نه تنها درد و رنج فراوانی برای مادر به دنبال دارند، بلکه می توانند بر توانایی او برای بارداری های آینده نیز تأثیر منفی بگذارند و او را از تجربه مادر شدن در آینده محروم سازند.
آسیب های روانی: بار سنگین ندامت
علاوه بر خطرات جسمی، پیامدهای روانی سقط جنین غیرقانونی نیز بسیار عمیق و پایدار هستند. مادری که این مسیر را طی می کند، اغلب با احساسات منفی شدیدی همچون افسردگی، اضطراب، احساس گناه، پشیمانی، و اختلال استرس پس از حادثه (PTSD) دست و پنجه نرم می کند. بار سنگین ندامت می تواند سال ها بر دوش او سنگینی کند و بر روابط شخصی و کیفیت زندگی او تأثیر منفی بگذارد.
سقط جنین غیرقانونی، نه تنها خطرات جدی جسمی و روانی برای مادر به همراه دارد، بلکه می تواند او را با عواقب قانونی سنگینی مواجه سازد و راهی برای بازگشت باقی نگذارد.
فقدان حمایت اجتماعی و مشاوره های روانشناختی در این فرآیند، این آسیب ها را تشدید می کند و مادر را در تنهایی با دردهای خود رها می سازد. حس از دست دادن، غم و اندوه، و سوالات بی پاسخ در مورد تصمیم گرفته شده، می توانند به یک بحران روانی عمیق تبدیل شوند.
عواقب قانونی: گرفتار شدن در دام قانون
همانطور که پیش تر اشاره شد، مادر که خود اقدام به سقط جنین کند، مجازات حبس ندارد اما باید دیه جنین را بپردازد. با این حال، کمک کنندگان به سقط غیرقانونی با مجازات حبس و دیه مواجه می شوند. این بدان معناست که مادری که به دنبال سقط غیرقانونی می رود، ممکن است خود را درگیر پرونده های قضایی ببیند، نه به دلیل حبس شخصی، بلکه به دلیل کشف جرم سقط و پیگیری از سوی ورثه جنین (در صورت وجود پدر) برای دریافت دیه. علاوه بر این، افشای این موضوع می تواند پیامدهای اجتماعی و خانوادگی ناخوشایندی برای او داشته باشد و زندگی اش را تحت تاثیر قرار دهد.
در نهایت، سفر یک مادر در مسیر سقط جنین غیرقانونی، سفری پرخطر و مملو از پشیمانی است که می تواند زخم هایی عمیق بر جسم و روح او وارد کند و او را درگیر چالش های قانونی و اجتماعی نماید.
نتیجه گیری: انتخابی آگاهانه در پیچ و خم های زندگی
سقط جنین، به ویژه هنگامی که توسط مادر انجام می شود، یکی از پیچیده ترین و حساس ترین موضوعاتی است که زنان می توانند در زندگی خود با آن مواجه شوند. در ایران، این تصمیم در تقاطع سه مسیر مهم قرار می گیرد: آموزه های عمیق فقه اسلامی، چارچوب های سخت گیرانه قانون، و واقعیت های پزشکی با تمام خطرات و پیامدهای آن. مادری که در این مسیر قدم می گذارد، نه تنها با کشمکش های درونی و عواطف شخصی خود دست و پنجه نرم می کند، بلکه باید بار سنگین پیامدهای شرعی و قانونی این اقدام را نیز بر دوش بکشد.
ما در این مقاله به بررسی این ابعاد سه گانه پرداختیم. از منظر فقه اسلام، حرمت حیات از لحظه لقاح آغاز می شود و سقط جنین، به خصوص پس از دمیده شدن روح (حدود چهار ماهگی)، گناه کبیره محسوب می شود، مگر در موارد استثنایی و حیاتی برای حفظ جان مادر. از دیدگاه قانون، سقط جنین عمدی جرم است؛ اما نکته حائز اهمیت این است که برای مادری که خود اقدام به سقط می کند، مجازات حبس در نظر گرفته نشده است. با این حال، مسئولیت پرداخت دیه جنین، که میزان آن بسته به مرحله رشد جنین متفاوت است، بر عهده او خواهد بود. در مقابل، افرادی که به سقط غیرقانونی کمک می کنند، با مجازات های سنگین حبس و دیه روبرو خواهند شد. قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت (ماده ۵۶) نیز با تشکیل کمیسیون های سقط قانونی، مسیری را برای سقط های درمانی در شرایط بسیار خاص، نظیر تهدید جان مادر یا حرج شدید ناشی از ناهنجاری های غیرقابل درمان جنین، فراهم آورده است.
مسیر سقط جنین غیرقانونی، راهی است که می تواند مادر را با خطرات جدی جسمی (مانند خونریزی، عفونت، آسیب به رحم، و حتی مرگ) و پیامدهای روانی عمیق (افسردگی، اضطراب، پشیمانی و احساس گناه) روبرو کند. این مسیر، نه تنها بهبودی جسمی و روحی را به تاخیر می اندازد، بلکه می تواند مادر را در معرض عواقب قانونی ناخواسته نیز قرار دهد.
در نهایت، هر مادری که با چنین تصمیم خطیری روبروست، نیاز به آگاهی کامل، حمایت همه جانبه، و مشاوره های تخصصی دارد. انتخاب آگاهانه، مستلزم شناخت دقیق تمام ابعاد شرعی، قانونی و پزشکی است. مراجعه به متخصصین حقوقی برای درک دقیق قوانین، متخصصین فقهی برای راهنمایی های شرعی، و پزشکان مجرب برای بررسی گزینه های درمانی و اطلاع از پیامدهای جسمی، گام های ضروری هستند. حفظ سلامت مادر و جنین، همواره باید در اولویت قرار گیرد و انتخاب مسیرهای مسئولانه و قانونی، راهی برای کاهش درد و رنج و دستیابی به آرامش درونی خواهد بود. این پیچ و خم های زندگی، با آگاهی و حمایت، می تواند با کمترین آسیب طی شود.