نمونه دادخواست طلاق به درخواست زوج و تقسیط مهریه

نمونه دادخواست طلاق به درخواست زوج و تقسیط مهریه، سندی حقوقی است که مرد برای شروع فرآیند طلاق و درخواست پرداخت اقساطی مهریه همسرش به دادگاه خانواده ارائه می کند. این دادخواست باید شامل اطلاعات دقیق طرفین، خواسته های قانونی از جمله تقاضای طلاق و نحوه پرداخت مهریه و همچنین دلایل و مدارک لازم باشد تا در پیچ و خم های قانونی این مسیر، راهنمای روشنی برای او باشد.

در زندگی، گاهی روابط زناشویی به بن بست می رسند و یکی از طرفین، علی الخصوص مرد، تصمیم به جدایی می گیرد. این تصمیم، سرآغازی است برای ورود به دنیایی از پیچیدگی های حقوقی و عاطفی که آگاهی و آمادگی کامل را می طلبد. از آنجایی که حق طلاق در قانون مدنی ایران به مرد اعطا شده، او می تواند با رعایت تشریفات قانونی، به این رابطه پایان دهد. اما در این میان، مسئله پرداخت مهریه، یکی از چالش های اصلی است که اغلب مردان با آن روبرو می شوند.

این مقاله، راهنمایی جامع و کاربردی برای مردانی است که در این نقطه حساس از زندگی خود قرار گرفته اند. کسانی که تصمیم به طلاق گرفته اند و در عین حال، به دلیل عدم توانایی پرداخت مهریه به صورت یکجا، نیازمند راهکاری برای تقسیط آن هستند. در این مسیر، او خود را در برابر مفاهیم حقوقی متعددی می بیند که هر یک می توانند سرنوشت پرونده را تغییر دهند؛ از تنظیم صحیح دادخواست و جمع آوری مدارک لازم گرفته تا آگاهی از حقوق مالی زوجه و نحوه اثبات اعسار. این راهنما با ارائه یک نمونه دادخواست استاندارد و توضیحات گام به گام، تلاش می کند تا ابهامات او را برطرف کرده و او را در درک کامل فرآیند و تصمیم گیری آگاهانه یاری رساند.

مبانی حقوقی طلاق به درخواست زوج و تقسیط مهریه

پیش از هر اقدامی در راهروهای دادگستری، لازم است تا با مبانی و اصول حقوقی حاکم بر طلاق از سوی مرد و چگونگی تقسیط مهریه آشنا شویم. این آشنایی، نه تنها مسیر را برایمان روشن تر می کند، بلکه ما را در تدوین یک استراتژی حقوقی کارآمد و منطبق با واقعیت یاری می رساند.

حق طلاق زوج در قانون مدنی (ماده 1133)

قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، به موجب ماده ۱۱۳۳، این حق را به مرد اعطا کرده است که «مرد می تواند هر وقت بخواهد زن خود را طلاق دهد.» این حق، از بنیادی ترین و قدیمی ترین اصول در نظام حقوقی ایران در زمینه طلاق است و به مرد این امکان را می دهد که به صورت یک جانبه، تقاضای جدایی کند. با این حال، استفاده از این حق، بدون مسئولیت نیست. قانون گذار در همین راستا، تکالیف مالی مشخصی را بر عهده مرد قرار داده است که باید قبل یا همزمان با ثبت طلاق، نسبت به آن ها تعیین تکلیف شود.

مسئولیت های مالی زوج در این نوع طلاق بسیار حائز اهمیت است. این مسئولیت ها شامل مواردی نظیر مهریه، نفقه ایام عده، اجرت المثل ایام زندگی مشترک و در برخی موارد، حق تنصیف دارایی ها می شود. دادگاه موظف است پیش از صدور گواهی عدم امکان سازش، تکلیف تمامی این حقوق را مشخص کرده و رأی مربوطه را صادر کند. پرداخت این حقوق، شرط لازم برای ثبت رسمی طلاق است، مگر آنکه زوجه خود رضایت به عدم دریافت آن ها در لحظه ثبت بدهد یا حکم قطعی اعسار یا تقسیط مهریه صادر شده باشد.

تکالیف دادگاه در طلاق به درخواست زوج (ماده 29 قانون حمایت خانواده)

زمانی که مردی دادخواست طلاق را به دادگاه خانواده ارائه می کند، ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱، نقش محوری دادگاه را در تعیین سرنوشت حقوق مالی و غیرمالی زوجه و فرزندان مشخص می کند. دادگاه در این پرونده، تنها به جدایی زوجین بسنده نمی کند، بلکه وظیفه دارد ضمن رأی خود، با توجه به شروط ضمن عقد و مندرجات سند ازدواج، نسبت به مسائل زیر تعیین تکلیف کند:

1. جهیزیه: تکلیف وسایل و اموالی که زوجه به عنوان جهیزیه به منزل مشترک آورده است.
2. مهریه: میزان و نحوه پرداخت مهریه که یکی از اصلی ترین حقوق مالی زوجه است.
3. نفقه زوجه و اطفال: تعیین مبلغ نفقه معوقه زوجه و فرزندان و همچنین نفقه ایام عده برای زوجه.
4. اجرت المثل ایام زوجیت: بر اساس تبصره ماده ۳۳۶ قانون مدنی، اگر زوجه کارهایی را که شرعاً بر عهده او نبوده به دستور زوج و بدون قصد تبرع انجام داده باشد، دادگاه اجرت المثل آن را تعیین می کند.
5. حضانت و نگهداری اطفال: در صورت وجود فرزند مشترک، دادگاه با در نظر گرفتن مصلحت و وابستگی عاطفی طفل، در مورد حضانت و نحوه پرداخت هزینه های نگهداری تصمیم گیری می کند.
6. ملاقات با فرزند: تعیین ترتیب، زمان و مکان ملاقات فرزند با پدر و مادر و سایر بستگان.

بسیار مهم است که بدانیم «ثبت طلاق موکول به تادیه حقوق مالی زوجه است.» این جمله، سنگ بنای محافظت از حقوق زن در فرآیند طلاق یک جانبه است. اما قانون گذار برای تسهیل امور در شرایط خاص، استثنائاتی را نیز در نظر گرفته است. طلاق در موارد زیر ثبت می شود:

• رضایت زوجه به عدم دریافت حقوق مالی در زمان ثبت طلاق.
• صدور حکم قطعی دایر بر اعسار زوج (ناتوانی مالی) از پرداخت حقوق مالی.
• صدور حکم قطعی مبنی بر تقسیط محکوم به (حقوق مالی زوجه).

در هر صورت، اگر زوجه بدون دریافت حقوق خود به ثبت طلاق رضایت دهد، می تواند پس از ثبت طلاق، برای دریافت این حقوق از طریق اجرای احکام دادگستری مطابق مقررات مربوط اقدام کند. این سازوکار به او این امکان را می دهد که حتی پس از جدایی نیز، حقوق قانونی خود را پیگیری کند.

اعسار از پرداخت مهریه و تقسیط آن

اعسار، واژه ای حقوقی است که به معنای ناتوانی مالی فرد در پرداخت دیون خود است. در زمینه مهریه، وقتی مردی توانایی پرداخت یکجای مهریه همسرش را ندارد، می تواند درخواست اعسار از پرداخت مهریه را مطرح کند. این درخواست، اغلب همزمان با دادخواست طلاق یا پس از آن مطرح می شود تا دادگاه با بررسی وضعیت مالی مرد، حکم به تقسیط مهریه صادر کند.

مبنای قانونی تقسیط مهریه، عمدتاً بر اساس مواد ۳۳ و ۳۷ قانون اعسار مصوب ۱۳۱۳ است. این مواد به دادگاه اجازه می دهند تا در صورت اثبات اعسار، پرداخت دین (در اینجا مهریه) را به صورت اقساطی تعیین کند. اثبات اعسار، نیازمند ارائه مدارک و شواهدی است که ناتوانی مالی مرد را نشان دهد. این مدارک می تواند شامل لیست اموال و دارایی ها، گواهی عدم اشتغال یا فیش حقوقی با درآمد پایین، استشهادیه شهود و سایر مستندات مالی باشد.

اهمیت درخواست تقسیط مهریه همزمان با دادخواست طلاق این است که این اقدام می تواند فرآیند طلاق را تسریع کند. اگر مرد همزمان با درخواست طلاق، دادخواست اعسار و تقسیط مهریه را نیز تقدیم کند، دادگاه می تواند به هر دو خواسته رسیدگی کرده و در یک حکم واحد، تکلیف طلاق و نحوه پرداخت مهریه را مشخص کند. این همزمانی، از اطاله دادرسی جلوگیری کرده و به مرد اجازه می دهد تا پس از صدور حکم تقسیط و پرداخت پیش قسط (در صورت تعیین توسط دادگاه)، نسبت به ثبت طلاق اقدام کند.

اگر مرد همزمان با درخواست طلاق، دادخواست اعسار و تقسیط مهریه را نیز تقدیم کند، دادگاه می تواند به هر دو خواسته رسیدگی کرده و در یک حکم واحد، تکلیف طلاق و نحوه پرداخت مهریه را مشخص کند.

مراحل گام به گام طلاق به درخواست زوج و تقسیط مهریه

ورود به فرآیند طلاق، به خصوص زمانی که تقاضای آن از سوی مرد است و بحث تقسیط مهریه مطرح می شود، مستلزم طی کردن مراحل قانونی مشخصی است. آگاهی از این مراحل، به فرد کمک می کند تا با دید بازتری این مسیر را طی کند و از سردرگمی ها بکاهد.

گام 1: مشاوره با وکیل خانواده

در دنیای پیچیده حقوق، به خصوص در مسائل خانواده که با احساسات و سرنوشت افراد گره خورده است، مشاوره با یک وکیل متخصص خانواده نه تنها اهمیت، بلکه لزوم حیاتی دارد. یک وکیل کارآزموده می تواند:

• وضعیت حقوقی شما را به دقت ارزیابی کند.
• از تمامی حقوق و مسئولیت های قانونی آگاهتان سازد.
• بهترین استراتژی را برای پرونده شما تدوین کند.
• در تنظیم دادخواست و جمع آوری مدارک، راهنمای شما باشد.
• در جلسات دادگاه، از منافع شما دفاع کند.
• نکات و جزئیاتی را که ممکن است از دید شما پنهان بماند، گوشزد کند.

این گام، سرمایه گذاری برای آینده ای روشن تر و پرهیز از اشتباهات پرهزینه است.

گام 2: ثبت نام در سامانه ثنا و اخذ نوبت مشاوره روانشناسی خانواده

اولین گام عملی در فرآیند طلاق، ثبت نام در سامانه الکترونیک قضایی (ثنا) است. این سامانه، برای ابلاغ اوراق قضایی و پیگیری پرونده ها ضروری است. پس از ثبت نام در ثنا و در مراحل اولیه، قانون گذار ارجاع زوجین به مراکز مشاوره خانواده را الزامی دانسته است. هدف از این جلسات مشاوره، تلاش برای سازش و حفظ زندگی مشترک است. شما باید با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، نوبت مشاوره روانشناسی خانواده را اخذ کنید و در جلسات مقرر شرکت نمایید. پس از اتمام جلسات، گواهی عدم امکان سازش یا عدم امکان صلح و سازش توسط مشاور صادر می شود که یکی از مدارک ضروری برای ارائه دادخواست طلاق است.

گام 3: تنظیم و ثبت دادخواست طلاق و تقسیط مهریه در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

پس از گذراندن مراحل مشاوره و در صورت عدم حصول سازش، نوبت به تنظیم دادخواست می رسد. این دادخواست باید به صورت دقیق و جامع تنظیم شود و شامل خواسته های اصلی شما (طلاق و تقسیط مهریه) باشد. مدارک لازم از جمله عقدنامه، شناسنامه، کارت ملی، وکالتنامه (در صورت داشتن وکیل)، گواهی عدم امکان صلح و سازش از مرکز مشاوره و سایر مستندات مربوط به اعسار (مانند استشهادیه شهود اعسار و مدارک مالی) باید به پیوست دادخواست ارائه شود. پس از آماده سازی، دادخواست و مدارک مربوطه را در یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کنید تا به شعبه مربوطه دادگاه خانواده ارجاع داده شود.

گام 4: رسیدگی در دادگاه خانواده و جلسات دادرسی

پس از ثبت دادخواست، پرونده شما به یکی از شعب دادگاه خانواده ارجاع و برای شما و خوانده (زوجه) وقت رسیدگی تعیین می شود. در این جلسات، قاضی به اظهارات طرفین گوش می دهد و مدارک ارائه شده را بررسی می کند. اگر درخواست اعسار و تقسیط مهریه را هم مطرح کرده باشید، قاضی به این موضوع نیز رسیدگی خواهد کرد. در صورت نیاز، ممکن است دادگاه قرار کارشناسی برای تعیین اجرت المثل، نفقه یا بررسی وضعیت مالی صادر کند. حضور منظم و فعال در جلسات دادرسی و ارائه توضیحات واضح و مستدل، می تواند روند پرونده را تسریع بخشد.

گام 5: صدور رأی (گواهی عدم امکان سازش) و امکان تجدیدنظر/فرجام خواهی

پس از اتمام رسیدگی و بررسی تمامی جوانب، دادگاه رأی خود را صادر می کند. در پرونده طلاق به درخواست زوج، این رأی معمولاً به صورت گواهی عدم امکان سازش صادر می شود. این گواهی به معنای پایان رسمی رابطه زناشویی نیست، بلکه اجازه و دستوری برای مراجعه به دفترخانه و ثبت طلاق است. البته طرفین حق دارند ظرف مهلت های قانونی (معمولاً ۲۰ روز برای تجدیدنظرخواهی و ۲۰ روز برای فرجام خواهی)، نسبت به رأی صادره اعتراض کنند. این اعتراضات در محاکم بالاتر (دادگاه تجدیدنظر استان و دیوان عالی کشور) بررسی می شوند و ممکن است منجر به تأیید، نقض یا اصلاح رأی اولیه شوند.

گام 6: اجرای رأی و ثبت طلاق در دفترخانه رسمی ازدواج و طلاق

پس از قطعیت رأی دادگاه (چه با انقضای مهلت اعتراض و چه با صدور رأی از مراجع بالاتر)، و در صورت عدم اعتراض یا تأیید رأی، گواهی عدم امکان سازش اعتبار پیدا می کند. این گواهی دارای مهلت سه ماهه برای ثبت طلاق است. مرد باید به همراه گواهی قطعی و سایر مدارک لازم (مانند حکم قطعی اعسار و تقسیط مهریه، واریز پیش قسط مهریه در صورت تعیین، یا رضایت زوجه) به یکی از دفاتر رسمی ثبت طلاق مراجعه کند. در این مرحله، تمامی حقوق مالی زوجه (مهریه، نفقه، اجرت المثل و…) باید تعیین تکلیف شده و یا حکم تقسیط آن ها صادر شده و پیش قسط پرداخت شده باشد. پس از طی این مراحل، صیغه طلاق جاری و طلاق به صورت رسمی در دفترخانه ثبت می شود و به این ترتیب، رابطه زوجیت پایان می یابد.

راهنمای عملی تکمیل نمونه دادخواست طلاق به درخواست زوج و تقسیط مهریه

تنظیم یک دادخواست حقوقی، فراتر از پر کردن چند فرم است؛ این یک سند رسمی است که سرنوشت حقوقی شما را تعیین می کند. دقت در نگارش و تکمیل صحیح هر بخش، از اهمیت بالایی برخوردار است. در ادامه، هر بخش از یک نمونه دادخواست استاندارد را تشریح می کنیم:

عنوان دادخواست: نحوه نگارش دقیق و جامع

عنوان دادخواست باید دقیقاً منعکس کننده خواسته های شما باشد. برای این پرونده، عنوان می تواند به این صورت نگاشته شود: «دادخواست صدور گواهی عدم امکان سازش به درخواست زوج و تقسیط مهریه و سایر حقوق مالی زوجه». گاهی اگر حضانت فرزند هم مطرح باشد، می توان آن را نیز در عنوان آورد: «دادخواست طلاق توأم با تقسیط مهریه و تعلق حضانت فرزند مشترک به زوج».

مشخصات طرفین (خواهان، خوانده، وکیل)

در این قسمت، اطلاعات شناسنامه ای و اقامتی طرفین دعوا (زوج به عنوان خواهان و زوجه به عنوان خوانده) و همچنین مشخصات وکیل (در صورت داشتن وکیل) به دقت درج می شود. این اطلاعات شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، شغل، شماره ملی، شماره شناسنامه و نشانی کامل پستی است. صحت و دقت این اطلاعات برای ابلاغ اوراق قضایی و ادامه روند دادرسی ضروری است.

نام	نام خانوادگی	نام پدر	شغل	محل اقامت
خواهان (زوج)	[نام و نام خانوادگی زوج]	[نام پدر زوج]	[شغل زوج]	[آدرس کامل زوج]
خوانده (زوجه)	[نام و نام خانوادگی زوجه]	[نام پدر زوجه]	[شغل زوجه]	[آدرس کامل زوجه]
وکیل یا نماینده قانونی	[نام و نام خانوادگی وکیل (در صورت وجود)]	[نام پدر وکیل]	[شغل وکیل]	[آدرس دفتر وکیل]

تعیین خواسته و بهای آن

در این بخش، خواسته اصلی شما از دادگاه به صورت صریح و بدون ابهام بیان می شود. خواسته های شما باید شامل: «صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق)»، «تقاضای تقسیط مهریه» و تعیین تکلیف سایر حقوق مالی زوجه نظیر «نفقه ایام عده»، «اجرت المثل ایام زوجیت» و «تنصیف دارایی» باشد. بهای خواسته معمولاً در مورد مهریه مطرح می شود. اگر مهریه وجه رایج باشد، بهای آن مشخص است. اگر سکه باشد، معمولاً بهای خواسته «غیرمالی» تلقی می شود یا دادگاه با توجه به قیمت روز سکه، بهای آن را تعیین می کند.

دلایل و منضمات دادخواست

این بخش شامل تمامی مدارک و مستنداتی است که ادعاهای شما را تأیید می کند. ارائه لیست کامل و دقیق مدارک، از جمله:

• تصویر مصدق عقدنامه رسمی
• تصویر مصدق شناسنامه و کارت ملی زوج
• تصویر مصدق شناسنامه و کارت ملی زوجه
• وکالتنامه وکیل (در صورت وجود)
• گواهی عدم امکان صلح و سازش از مرکز مشاوره خانواده
• فیش حقوقی و مدارک مالی نشان دهنده وضعیت مالی خواهان
• استشهادیه اعسار (تایید ناتوانی مالی خواهان توسط شهود)
• نظر کارشناسی مشاوره خانواده (در صورت ارجاع)

نکات مهم در مورد استشهادیه اعسار: استشهادیه اعسار باید شامل مشخصات کامل و آدرس چهار شاهد معتبر باشد که از وضعیت مالی خواهان اطلاع کافی دارند و می توانند شهادت دهند که او توانایی پرداخت یکجای مهریه را ندارد. شهود باید در دادگاه حاضر شوند و شهادت خود را تأیید کنند.

شرح دادخواست (متن اصلی دادخواست)

متن اصلی دادخواست، قلب پرونده شماست که در آن، دلایل و مستندات خود را به صورت مشروح و مستدل برای دادگاه بیان می کنید. نگارش این بخش، باید با رعایت اصول حقوقی و به صورت متقاعدکننده انجام شود:

1. مقدمه: با جمله «ریاست محترم مجتمع قضایی خانواده سلام علیکم؛ احتراما اینجانب خواهان/ وکیل خواهان، نکات ذیل را به استحضار می رساند:» آغاز می شود.
2. اولاً (اثبات رابطه زوجیت و مهریه): در این قسمت، به شماره، تاریخ و محل ثبت عقدنامه اشاره کرده و رابطه زوجیت دائم فیمابین خواهان و خوانده را محرز و مسلم اعلام می کنید. همچنین، میزان مهریه تعیین شده در قباله نکاحیه و اینکه این مهریه به عنوان دین بر ذمه شماست، ذکر می شود.
3. ثانیاً (شغل و وضعیت مالی خواهان): شغل خود را اعلام کرده و تأکید می کنید که شغل شما از مصادیق مشاغل مشمول عنوان تاجر (مندرج در ماده ۳۳ قانون اعسار) نیست؛ زیرا تجار برای درخواست اعسار دارای شرایط خاصی هستند. این مورد برای اثبات شایستگی درخواست اعسار از سوی شما مهم است.
4. ثالثاً (ادعای اعسار و تقاضای تقسیط مهریه): این مهم ترین بخش در اثبات اعسار شماست. در این قسمت باید به صراحت بیان کنید که توانایی پرداخت یکجای مهریه خوانده را ندارید (معسر هستید) اما به دلیل اشتغال به کار و درآمد ماهانه (هرچند اندک)، آمادگی پرداخت مهریه را به صورت اقساطی دارید. به مواد ۳۳ و ۳۷ قانون اعسار استناد می کنید و تأکید می کنید که اعسار شما از طریق شهادت شهود قابل احراز است. در همین بخش، مشخصات کامل (نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، کد ملی و نشانی) چهار شاهد اعسار را به صورت دقیق ذکر می کنید.
5. رابعاً (دلایل درخواست طلاق): در این قسمت، مدت زمان زندگی مشترک و در صورت وجود، مشخصات فرزندان مشترک را ذکر می کنید. سپس، به صورت کلی و بدون ورود به جزئیات توهین آمیز یا غیرضروری که ممکن است به پرونده آسیب بزند، بیان می کنید که به دلیل اختلافات و ناراحتی های پیش آمده و عدم تفاهم و سوء رفتار خوانده، امکان ادامه زندگی مشترک وجود ندارد و به ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی (حق طلاق مرد) استناد می کنید.
6. خامساً (آمادگی پرداخت سایر حقوق مالی): در این قسمت، تعهد خود را برای پرداخت سایر حقوق مالی زوجه اعلام می کنید. این حقوق شامل نفقه ایام عده، اجرت المثل ایام زوجیت (طبق نظر کارشناس رسمی دادگستری) و همچنین حق تنصیف دارایی (در صورت شمول و تشخیص دادگاه) است. این بخش نشان دهنده حسن نیت شما در اجرای تکالیف قانونی است.

موارد استدعاء (درخواست ها از دادگاه)

در این قسمت، خواسته های مشخص خود را از دادگاه به صورت بندبند بیان می کنید:

1. در صورت عدم اقرار زوجه به اعسار: تقاضای صدور قرار استماع شهادت شهود برای احراز اعسار شما، طبق مواد ۲۲۹ لغایت ۲۴۷ قانون آیین دادرسی مدنی.
2. ارجاع امر به کارشناسی: تقاضای صدور قرار ارجاع امر به کارشناسی رسمی دادگستری برای تعیین مبلغ اجرت المثل کاری خوانده تا روز طلاق و تعیین مبلغ نفقه ایام عده، طبق مواد ۲۵۷ لغایت ۲۶۹ قانون آیین دادرسی مدنی.
3. در ماهیت دعوی، صدور حکم مبنی بر:
   1. تقسیط مهریه: صدور حکم مبنی بر تقسیط مهریه خوانده، طبق مواد ۳۳ و ۳۷ قانون اعسار.
   2. تعلق حضانت فرزند مشترک (در صورت لزوم): در صورت وجود فرزند و تمایل شما، درخواست تعلق حضانت فرزند مشترک به شما و الزام خوانده به تحویل فرزند، طبق ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی (اصلاحی ۱۳۸۲).
   3. گواهی عدم امکان سازش (طلاق) فیمابین زوجین: صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق) فیمابین شما و خوانده، طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی.
   4. تعیین مبلغ اجرت المثل و نفقه ایام عده: تعیین مبلغ اجرت المثل کاری زوجه تا روز طلاق و تعیین مبلغ نفقه ایام عده، طبق تبصره ۶ ماده واحده اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب ۱۳۷۱ مجمع تشخیص مصلحت نظام.

امضا: در پایان دادخواست، نام و نام خانوادگی خود (به عنوان خواهان) یا نام و نام خانوادگی وکیل خود را به همراه امضا درج می کنید.

نمونه دادخواست کامل و قابل دانلود

در این قسمت، یک نمونه دادخواست کامل برای طلاق به درخواست زوج همراه با تقسیط مهریه ارائه شده است. این نمونه به شما کمک می کند تا با ساختار و محتوای یک دادخواست قانونی آشنا شوید. لازم به ذکر است که این صرفاً یک الگو است و باید با توجه به شرایط خاص پرونده شما، اطلاعات آن تکمیل و شخصی سازی شود. اکیداً توصیه می شود پیش از ثبت نهایی، با یک وکیل متخصص مشورت نمایید.

این نمونه یک الگو است و باید با توجه به شرایط خاص هر پرونده و با مشاوره حقوقی تکمیل شود.

به نام خدا

ریاست محترم مجتمع قضایی خانواده [نام شهر]

سلام علیکم؛

احتراماً اینجانب: [نام و نام خانوادگی خواهان] به وکالت از [در صورت داشتن وکیل، نام موکل]، نکات ذیل را به استحضار عالی می رساند:

مشخصات طرفین

نام	نام خانوادگی	نام پدر	شغل	محل اقامت
خواهان	[نام و نام خانوادگی زوج]	[نام پدر زوج]	[شغل زوج]	[آدرس کامل زوج، کد پستی]
خوانده	[نام و نام خانوادگی زوجه]	[نام پدر زوجه]	[شغل زوجه]	[آدرس کامل زوجه، کد پستی]
وکیل یا نماینده قانونی	[نام و نام خانوادگی وکیل (در صورت وجود)]	[نام پدر وکیل]	[شغل وکیل]	[آدرس دفتر وکیل، کد پستی]

تعیین خواسته و بهای آن

صدور حکم مبنی بر طلاق توأم با تقسیط مهریه و تعیین تکلیف سایر حقوق مالی زوجه از جمله نفقه ایام عده، اجرت المثل ایام زوجیت و در صورت لزوم، حضانت فرزند مشترک.

دلائل و منضمات دادخواست

1. تصویر مصدق عقدنامه رسمی به شماره [شماره عقدنامه] دفتر اسناد رسمی ثبت ازدواج شماره [شماره دفترخانه] شهر [نام شهر].
2. تصویر مصدق شناسنامه خواهان و خوانده.
3. تصویر مصدق کارت ملی خواهان و خوانده.
4. گواهی عدم امکان صلح و سازش از مرکز مشاوره خانواده [نام مرکز مشاوره].
5. وکالتنامه (در صورت وجود وکیل).
6. استشهادیه اعسار از پرداخت مهریه (با امضاء شهود و ذکر مشخصات کامل).
7. مدارک مربوط به وضعیت مالی خواهان (فیش حقوقی، لیست اموال، گواهی بانکی و…).
8. سایر مدارک مربوطه.

شرح دادخواست

اولاً؛ با عنایت به اینکه مستند به تصویر مصدق عقدنامه پیوست، رابطه زوجیت دائم فیمابین اینجانب (خواهان) و خوانده محترمه، خانم [نام و نام خانوادگی زوجه]، محرز و مسلم است. میزان مهرالمسمی مذکور در قباله نکاحیه، [تعداد مهریه، مثلاً 114 سکه تمام بهار آزادی] تعیین و به عنوان دین بر ذمه اینجانب است.

ثانیاً؛ با لحاظ اینکه اینجانب به شغل [شغل خواهان] اشتغال دارم و درآمد اینجانب [میزان تقریبی درآمد یا ذکر اینکه درآمد کفاف پرداخت یکجای مهریه را نمی دهد] می باشد. شغل مزبور، از مصادیق مشاغلی نیست که مشمول عنوان تاجر مندرج در ماده ۳۳ قانون اعسار مصوب ۱۳۱۳ گردد.

ثالثاً؛ با توجه به اینکه اینجانب از پرداخت مهریه خوانده محترمه، به صورت یکجا، معسر هستم و توانایی مالی برای تأدیه آن به صورت دفعی را ندارم. اما با عنایت به اشتغال به کار و درآمدی که دارم، در صورت صدور حکم مبنی بر تقسیط آن – با در نظر گرفتن مبلغ دین و درآمد اینجانب و هزینه امرار معاش ضروری خویش – وفق ماده ۳۷ قانون اعسار، آمادگی پرداخت مهریه خوانده را به صورت اقساط ماهیانه دارم. اعسار اینجانب، از طریق شهادت شهود ذیل الذکر و سایر مستندات قابل احراز است و شهود مذکور عبارتند از:

1. جناب آقای [نام شاهد 1] فرزند [نام پدر شاهد 1] به شماره شناسنامه [شماره ش.ش] صادره از [محل صدور] متولد [تاریخ تولد] به نشانی [آدرس کامل].
2. جناب آقای [نام شاهد 2] فرزند [نام پدر شاهد 2] به شماره شناسنامه [شماره ش.ش] صادره از [محل صدور] متولد [تاریخ تولد] به نشانی [آدرس کامل].
3. جناب آقای [نام شاهد 3] فرزند [نام پدر شاهد 3] به شماره شناسنامه [شماره ش.ش] صادره از [محل صدور] متولد [تاریخ تولد] به نشانی [آدرس کامل].
4. جناب آقای [نام شاهد 4] فرزند [نام پدر شاهد 4] به شماره شناسنامه [شماره ش.ش] صادره از [محل صدور] متولد [تاریخ تولد] به نشانی [آدرس کامل].

رابعاً؛ با نظر به اینکه اینجانب، مدت [تعداد] سال، زندگی مشترک با خوانده محترمه نموده ام و حاصل این زندگی [در صورت وجود: فرزندی/فرزندانی به نام/نام های (نام فرزندان) متولد (تاریخ تولد فرزند)] می باشد. به دلیل اختلافات و ناراحتی های پیش آمده و عدم تفاهمات اساسی و سوء رفتار خوانده، امکان ادامه زندگی مشترک و زناشویی وجود ندارد و ادامه این وضعیت، جز رنجش و اضرار، نتیجه ای به همراه نخواهد داشت. لذا مستند به ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، تقاضای طلاق را دارم.

خامساً؛ با ملاحظه اینکه اینجانب، تا کنون [در صورت پرداخت: نفقه خوانده و فرزند مشترک را پرداخت نموده ام] و آمادگی کامل جهت پرداخت اجرت المثل کاری خوانده تا روز طلاق و پرداخت نفقه ایام عده را وفق نظر کارشناس رسمی دادگستری و قوانین مربوطه دارم.

موارد استدعاء

لذا با تقدیم این دادخواست، موارد ذیل مورد استدعاست:

1. در صورت عدم اقرار خوانده محترمه در اولین جلسه دادرسی مبنی بر اعسار اینجانب، از پرداخت یکجای مهریه خوانده، صدور قرار استماع شهادت شهود به منظور احراز این امر، وفق مواد ۲۲۹ لغایت ۲۴۷ قانون آیین دادرسی مدنی.
2. صدور قرار ارجاع امر به کارشناسی بمنظور تعیین مبلغ اجرت المثل کاری خوانده تا روز طلاق و تعیین مبلغ نفقه ایام عده، وفق مواد ۲۵۷ لغایت ۲۶۹ قانون آیین دادرسی مدنی.
3. در ماهیت دعوی، صدور حکم مبنی بر:
   1. تقسیط مهریه خوانده، وفق مادتین ۳۳ و ۳۷ قانون اعسار مصوب ۱۳۱۳.
   2. [در صورت لزوم و تمایل به حضانت:] تعلق حضانت فرزند مشترک به اینجانب و نیز الزام خوانده محترمه به تحویل فرزند مشترک به اینجانب، وفق ماده ۱۱۶۹ اصلاحی قانون مدنی مصوب ۱۳۸۲.
   3. گواهی عدم امکان سازش (طلاق) فیمابین اینجانب و خوانده، وفق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی.
   4. تعیین مبلغ اجرت المثل کاری خوانده تا روز طلاق و تعیین مبلغ نفقه ایام عده، وفق تبصره ۶ ماده واحده اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب ۱۳۷۱ مجمع تشخیص مصلحت نظام.

با تقدیم شایسته ترین احترامات

[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل خواهان]

[امضا]

می توانید از طریق لینک های زیر، این نمونه دادخواست را در قالب های Word و PDF دانلود کنید:

[لینک دانلود فایل Word]

[لینک دانلود فایل PDF]

نکات حقوقی و عملی مهم تر از رقبا

در مسیر پرپیچ و خم طلاق، تنها داشتن یک نمونه دادخواست کافی نیست. آگاهی از جزئیات و ظرایف حقوقی و عملی، می تواند تفاوت چشمگیری در نتیجه پرونده شما ایجاد کند. در اینجا به برخی از نکات مهم تر و عمیق تر می پردازیم که شاید در بسیاری از منابع به آن ها کمتر پرداخته شده باشد:

اهمیت حضور وکیل متخصص

تصور اینکه می توان با مطالعه چند مقاله و پر کردن یک فرم، از پس تمامی مراحل و چالش های حقوقی طلاق برآمد، گاهی اوقات می تواند هزینه های جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. وکلا، با تجربه و تخصص خود در دعاوی خانواده، می توانند به عنوان چراغ راهنما عمل کنند. آن ها نه تنها در تنظیم دقیق دادخواست و لوایح، بلکه در مدیریت جلسات دادگاه، دفاع از حقوق شما، مذاکره با طرف مقابل و پیش بینی چالش های احتمالی، نقش حیاتی ایفا می کنند. به خصوص در موضوع اعسار و تقسیط مهریه که نیاز به ارائه مستندات دقیق مالی و شهادت شهود دارد، حضور وکیل می تواند شانس موفقیت شما را به طرز چشمگیری افزایش دهد. او می تواند به شما بگوید که آیا بدون پرداخت حتی پیش قسط مهریه، طلاق ممکن است یا خیر و چه راه های قانونی برای آن وجود دارد.

نحوه اثبات اعسار: فراتر از شهادت شهود

در حالی که استشهادیه شهود یکی از راه های اصلی اثبات اعسار است، دادگاه به شواهد و مدارک دیگری نیز توجه می کند. اثبات اعسار یک فرآیند پیچیده است که نیاز به ارائه مستندات محکم دارد. این مدارک شامل:

• فیش حقوقی: ارائه فیش حقوقی با درآمد پایین یا نامتناسب با میزان مهریه.
• لیست اموال و دارایی ها: ارائه لیستی دقیق از تمامی اموال منقول و غیرمنقول، حساب های بانکی، سهام، خودرو و… که نشان دهنده عدم توانایی پرداخت یکجای مهریه باشد. هرگونه پنهان کاری در این زمینه می تواند منجر به رد شدن درخواست اعسار شود.
• استعلام از مراجع ذی ربط: دادگاه می تواند از ادارات ثبت اسناد و املاک، اداره راهنمایی و رانندگی، بانک ها، و سازمان بورس اوراق بهادار، استعلام هایی در خصوص دارایی های شما بگیرد.
• شهادت شهود: شهود باید افرادی باشند که از وضعیت مالی شما آگاه بوده و بتوانند شهادت دهند که شما توانایی پرداخت یکجای مهریه را ندارید.

همچنین، دادگاه در خصوص وضعیت مالی زوجه نیز بررسی هایی انجام می دهد که می تواند در تصمیم گیری برای مبلغ پیش قسط و اقساط مؤثر باشد. به عنوان مثال، اگر زوجه نیز دارای شغل و درآمد باشد، ممکن است در تعیین مبلغ اقساط مهریه مؤثر واقع شود.

تعیین پیش قسط و اقساط مهریه: معیارها و عوامل مؤثر

دادگاه در تعیین پیش قسط و اقساط مهریه، به عوامل متعددی توجه می کند تا یک رأی عادلانه صادر شود. این معیارها عبارتند از:

• درآمد و شغل زوج: مهم ترین عامل، توانایی مالی مرد است.
• وضعیت مالی زوجه: اگر زوجه نیز دارای درآمد یا اموال قابل توجهی باشد، ممکن است در میزان اقساط تأثیرگذار باشد.
• تعداد فرزندان و هزینه های نگهداری آن ها: هزینه های مربوط به حضانت و نفقه فرزندان.
• هزینه های ضروری زندگی زوج: اجاره خانه، خوراک، پوشاک، درمان و…
• میزان کل مهریه: هرچه مهریه بیشتر باشد، ممکن است اقساط کمتر و طولانی تر شوند.
• شرایط منطقه ای و اقتصادی: وضعیت عمومی اقتصادی جامعه و شهر محل زندگی.

در رویه قضایی، معمولاً دادگاه ها تمایل دارند تا مبلغ پیش قسط مهریه را به گونه ای تعیین کنند که حداقل بخشی از حقوق زوجه را در آغاز فرآیند تأمین کند و از تضییع حقوق او جلوگیری شود. اگر زوجه با درخواست تقسیط مهریه مخالفت کند، دادگاه با استماع اظهارات طرفین و بررسی مدارک، رأی خود را صادر خواهد کرد و مخالفت زوجه به تنهایی مانع تقسیط نخواهد شد، هرچند ممکن است در تعیین میزان پیش قسط و اقساط مؤثر باشد.

حق تنصیف دارایی در طلاق به درخواست زوج

یکی از حقوق مالی مهم زوجه در طلاق به درخواست زوج، حق تنصیف دارایی است. این حق به موجب بند الف شروط ضمن العقد نکاحیه (یا شروط جداگانه توافق شده) و همچنین ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده، مطرح می شود. بر اساس این حق، در صورتی که طلاق به درخواست زوج نباشد یا دلیل طلاق تخلف زوجه از وظایف همسری یا سوء رفتار او نباشد، تا نصف اموالی که زوج در طول زندگی مشترک با تلاش خود کسب کرده، می تواند به زوجه منتقل شود. این حق، تنها مشمول اموالی است که پس از ازدواج تحصیل شده اند. بنابراین، اگر طلاق از سوی مرد باشد و زوجه نیز مرتکب تقصیری نشده باشد، دادگاه می تواند حکم به تنصیف اموال صادر کند.

حضانت فرزند مشترک

در صورت وجود فرزند مشترک، تعیین حضانت یکی از پیچیده ترین مسائل است. در طلاق به درخواست زوج نیز، دادگاه با در نظر گرفتن «مصلحت طفل»، در مورد حضانت تصمیم گیری می کند. طبق ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی (اصلاحی ۱۳۸۲)، حضانت فرزند تا ۷ سالگی با مادر است، مگر اینکه عدم صلاحیت او اثبات شود. پس از ۷ سالگی، حضانت با پدر است، مگر اینکه عدم صلاحیت پدر اثبات شود. با این حال، دادگاه همیشه مصلحت کودک را در اولویت قرار می دهد و ممکن است تصمیم متفاوتی اتخاذ کند. زوج می تواند در دادخواست طلاق خود، تقاضای حضانت فرزند را مطرح کند و باید دلایل و مستندات خود را برای اثبات صلاحیت بیشتر خود ارائه دهد.

مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش

گواهی عدم امکان سازش که توسط دادگاه صادر می شود، دارای مهلت اعتبار مشخصی است. طبق ماده ۳۴ قانون حمایت خانواده، این گواهی به مدت سه ماه از تاریخ ابلاغ رأی قطعی، اعتبار دارد. در طول این سه ماه، هر یک از زوجین می توانند با مراجعه به دفترخانه رسمی طلاق، نسبت به ثبت طلاق اقدام کنند. اگر در این مدت، طلاق ثبت نشود، گواهی صادره فاقد اعتبار شده و زوجین باید مجدداً فرآیند طلاق را از ابتدا آغاز کنند. این نکته برای جلوگیری از اطاله دادرسی و تعیین تکلیف سریع تر وضعیت زوجین بسیار مهم است.

تفاوت طلاق رجعی و بائن در طلاق به درخواست زوج

در طلاق به درخواست زوج، نوع طلاق می تواند رجعی یا بائن باشد. این تفاوت در امکان رجوع مرد به زن در دوران عده است:

• طلاق رجعی: در این نوع طلاق، مرد حق دارد در دوران عده (تقریباً سه ماه و ده روز) بدون نیاز به عقد مجدد و با اعلام رجوع، به زندگی مشترک بازگردد. اغلب طلاق هایی که به درخواست مرد صادر می شوند، در مرحله اول رجعی هستند.
• طلاق بائن: در طلاق بائن، مرد حق رجوع در دوران عده را ندارد. طلاق بائن انواع مختلفی دارد، از جمله طلاق بائن ناشی از یائسگی زن یا عدم نزدیکی پس از عقد، یا طلاق سوم. در طلاق به درخواست زوج، اگر زوجه دوشیزه باشد یا یائسه، طلاق بائن خواهد بود.

این تفاوت در تعیین حقوق و تکالیف طرفین در دوران عده بسیار مهم است.

امکان طرح همزمان دادخواست اعسار با دادخواست طلاق

یکی از نکات کلیدی که در بسیاری از نظریات مشورتی قوه قضاییه نیز به آن اشاره شده، امکان طرح همزمان دادخواست اعسار از پرداخت مهریه و سایر حقوق مالی با دادخواست طلاق است. این همزمانی به این معناست که مرد می تواند در همان ابتدای فرآیند طلاق، ضمن ارائه دادخواست طلاق، درخواست اعسار از پرداخت یکجای مهریه را نیز مطرح کند. این اقدام از اطاله دادرسی جلوگیری کرده و دادگاه می تواند در یک پرونده واحد، هر دو خواسته را بررسی و تعیین تکلیف کند. این رویه باعث می شود که ثبت طلاق منوط به حکم قطعی اعسار یا تقسیط شود و نیازی به طی دو پرونده جداگانه نباشد.

راهکارهای جایگزین: آیا امکان مصالحه و توافق وجود دارد؟

همیشه، حتی در میانه راهروهای دادگستری، امکان مصالحه و توافق میان زوجین وجود دارد. طلاق توافقی، اگرچه به نظر می رسد از سوی هر دو طرف باشد، اما می تواند نتیجه مذاکرات و مصالحه در پرونده طلاق به درخواست زوج نیز باشد. اگر زوجین بتوانند بر سر تمامی مسائل مالی، حضانت فرزندان و سایر امور به توافق برسند، می توانند دادخواست طلاق توافقی را جایگزین دادخواست طلاق به درخواست زوج کنند. این راهکار نه تنها زمان بر و هزینه بر کمتری دارد، بلکه می تواند از تنش ها و آسیب های عاطفی ناشی از فرآیند قضایی بکاهد.

---

در نهایت، طلاق یکی از تصمیمات دشوار و حساس در زندگی هر فرد است که پیامدهای حقوقی و عاطفی عمیقی دارد. آگاهی و آمادگی کامل، کلید عبور موفقیت آمیز از این مرحله است. این راهنمای جامع تلاش کرد تا ابعاد مختلف طلاق به درخواست زوج و تقسیط مهریه را از منظر حقوقی و عملی تشریح کند. با این حال، هیچ مقاله ای نمی تواند جایگزین مشاوره تخصصی وکلای با تجربه باشد. همواره توصیه می شود در این مسیر، از راهنمایی یک وکیل متخصص خانواده بهره مند شوید تا از تمامی حقوق خود دفاع کرده و بهترین تصمیمات را برای آینده خود اتخاذ کنید. برای مشاوره تخصصی یا دریافت اطلاعات بیشتر، می توانید با وکلای مجرب در این حوزه تماس بگیرید.