به طور کلی ورق های گالوانیزه سرعت بالایی در تولید دارند؛ از این رو روش های زیادی برای تست آن ها وجود ندارد. این موضوع نیز به علت ظاهر آن ها است که از سایر محصولات قابل تشخیص بوده و مشخصات اختصاصی دارد. با این حال اگر قادر به تشخیص ورق های گالوانیزه نباشید، راه های مختلفی برای آن وجود دارد که شامل آزمایش ضخامت، محلول های مختلف، طعم و تست های آزمایشگاهی هستند.

در تست ضخامت به وسیله یک ضخامت سنج مغناطیسی پوشش روی بر سطح ورق گالوانیزه را اندازه گیری می کنند. در این روش جنس پوشش مشخص نمی باشد، اما اگر سطح آن پوسته پوسته باشد طبیعتاً پوشش آن رنگی بوده یا کیفیت بسیار پایینی دارد. روش دوم استفاده از یک محلول آب و نمک و آغشته کردن یک پارچه به آن در جهت کشیدن بر سطح ورق می باشد. سپس با گذشت 24 ساعت اگر زنگ زدگی رخ دهد، ورق گالوانیزه نمی باشد.

در روش سوم به راحتی می توانید آب را بر روی سطح ورق بریزید و اگر لیز بخورد، ورق گالوانیزه است؛ زیرا این فلزات سطحی بسیار درخشان، صاف و صیقلی دارند. جالب است بدانید طعم شیت های گالوانیزه گچی بوده و تا حدودی با شیت های معمولی تفاوت دارد. در نهایت نیز می توان از تست پوشش سطحی در آزمایشگاه استفاده کرد که جنس آن را مشخص کرده و نشان دهنده ورق گالوانیزه است. البته این روش زمان زیادی را می برد و همچنین سبب تخریب سطح فولاد خواهد شد.

انواع ورق گالوانیزه

ورق های گالوانیزه به علت داشتن ویژگی هایی مانند رنگ پذیری، جوش پذیری، مقاومت در برابر زنگ زدگی و خوردگی، فرم پذیری، فرآیند تولید آسان و به سرعت و … کاربردهای بسیاری داشته و سبب تولید بسیاری از محصولات دیگر می شوند. ورق های گالوانیزه به وسیله فرآیند رنگ آمیزی به ورق های رنگی و سپس با فرم دهی به شیت های شیروانی یا فرمینگ تبدیل می شوند. در واقع هر خریدار می تواند با توجه به کاربری مد نظر خود، این فلزات را در انواع ساده، رنگی و فرمینگ خریداری نماید.

از نظر گرید نیز باید گفت شیت های گالوانیزه دارای گریدهای کششی مختلفی هستند که هر کدام بسته به کاربرد نهایی تا میزان خاصی قابلیت کشش و فرمینگ دارند. این گریدها معمولاً از DX51D تا DX56D تولید می شوند. در نهایت نیز بهتر است بدانید در فرآیند تولید و در زمان سرد شدن پوشش، بسته به غلظت روی و سرعت فرآیند یک سری عیوب بر سطح شیت های گالوانیزه به وجود می آید که اسپانگل یا گل گالوانیزه نامیده می شوند. ورق های گالوانیزه نیز از این نظر دارای انواع بدون گل، گل ریز، گل متوسط و گل درشت می باشند.

مقایسه روش های گالوانیزه کردن ورق

به صورت کلی دو روش اصلی برای انجام فرآیند گالوانیزاسیون بر روی شیت های سرد یا روغنی وجود دارد. این دو روش غوطه وری گرم و الکتروگالوانیزه بر پایه الکترولیز نامیده می شوند. نحوه تولید ورق گالوانیزه در کشور ما به وسیله روش اول انجام می گیرد؛ زیرا سبب ایجاد مقاومت بیشتری در این فلزات در برابر عوامل مختلف می شود. این اولین تفاوت راه های غوطه وری و الکتروگالوانیزه است.

از سوی دیگر روش الکتروگالوانیزه به وسیله اسپری کردن یا اعمال پوشش روی با قلمو بر سطح فولاد انجام می گیرد؛ در نتیجه ضخامت کوتینگ روی در این روش بسیار کمتر از روش غوطه وری است، اما از سوی دیگر ضخامت پوشش در این روش قابل کنترل است و نیاز به روش خاصی برای تنظیم آن نمی باشد.

مقاومت بیشتر روش غوطه وری سبب به کارگیری آن در مصارفی که بیشتر در معرض رطوبت، زنگ زدگی و خوردگی هستند، شده است؛ در صورتی که ورق گالوانیزه تولید شده به روش الکترولیت بیشتر برای مصارف معمولی که سطح ظاهری آن ها حائز اهمیت است، به کار برده می شوند. این موضوع نیز به علت داشتن سطح ظاهری بسیار روشن تر و صیقلی تر در این فلزات نسبت به ورق های تولید شده در روش غوطه وری می باشد.

چالش های صنعت تولید ورق گالوانیزه در ایران

به طور کلی ورق های گالوانیزه در کشور ما بسیار تولید شده و کاربردهای زیادی را در صنایع مختلف به خود اختصاص می دهند. اصلی ترین کاربرد این فلزات نیز در ساخت و تولید شیت های رنگی و فرمینگ می باشد. ممکن است این فلزات را در سقف ساختمان های مختلف در شمال کشور و همچنین در سقف های سوله ها، ساخت حصار دور زمین و محوطه ها دیده باشید که رنگ ها و فرم های متفاوتی دارند. با این حال بهتر است بدانید در اکثر کارخانجات تولیدکننده فولاد گالوانیزه مشکل تأمین مواد اولیه مانند ورق های سرد با آنالیز شیمیایی مشخص برای گریدهای ویژه وجود دارد.

منظور از گریدهای ویژه محصولاتی هستند که در صنعت خودروسازی برای ساخت بدنه و قطعات خودروها یا در صنعت لوازم خانگی برای ساخت بدنه و تجهیزات یخچال، فریزر، لباسشویی و … به کار برده می شوند. برای ساخت این فلزات نمی توان از گریدهای معمولی استفاده کرد و کیفیت های ویژه ورق گالوانیزه نیز مطابق با کاربرد نهایی، از ترکیبات شیمیایی خاصی تولید می شوند. امیدوار هستیم با افزایش روند تولید در ورق های سرد و روغنی، مشکلات و چالش هایی که در تولید فولاد گالوانیزه نیز وجود دارد، از بین برود.

گالوانیزه سرد چیست؟

در واقع گالوانیزه سرد یک اصطلاح و فرآیند مقرون به صرفه است که تنها تفاوت آن با گالوانیزه گرم در ضخامت پوشش روی است. این پوشش به صورت خام و اسپری کردن فلزات با روی انجام گرفته و با یک ترکیبات اتصالی شیمیایی سبب پوشش دهی فولاد پایه آن هم به صورت مکانیکی خواهد شد. در برخی مواقع برای زیباسازی بهتر ظاهر محصول، پوشش دهی فولاد پایه به وسیله یک رنگ از گالوانیزه سرد که شامل روی غنی با درصد بالا و رزین می باشد، صورت گرفته که سبب محافظت بیشتر فولاد کاتدی در برابر عوامل ذکر شده خواهد شد. به طور کلی پوشش گالوانیزه سرد به عنوان یک آند بر سطح فولاد کاتدی یا هادی عمل کرده و سبب جلوگیری از آسیب رسیدن به آن می گردد.

گاالوانیزه گرم چیست؟

نحوه انجام فرآیند گالوانیزه گرم به این صورت است که ابتدا مواد اولیه مانند ورق های سرد و اسیدشویی با استفاده از محلول های قلیایی و برس های نرم مخصوص از هر گونه لایه اکسیدی و آلودگی پاکسازی یا به اصطلاح چربی زدایی می شوند. سپس باید شیت ها به وسیله آب خالص به خوبی شستشو داده شوند تا هیچ گونه محلولی بر روی آن ها باقی نماند. در مرحله بعدی فرآیند کروماته یا هوادهی بر روی شیت ها در جهت افزایش چسبندگی پوشش بر روی آن ها انجام می گیرد.

سؤالات متداول

ورق های گالوانیزه در چه بازه ضخامتی تولید می شوند؟

این فلزات به علت تولید از ورق های سرد در بازه ضخامتی 18/0 تا 4 میلی متر تولید و عرضه می شوند.

نحوه عرضه محصولات گالوانیزه به چه صورت است؟

فولاد گالوانیزه به سه صورت رول، شیت های مسطح و شیت های فرم دار در انواع رنگی و شیروانی و ساده به خریداران عرضه می گردند.

اصلی ترین مشخصه ظاهری ورق های گالوانیزه چیست؟

داشتن عیوبی در سطح این محصولات که پس از سرد شدن پوشش روی به وجود می آیند و اسپانگل نامیده می شوند. اسپانگل ها طرحی مانند گل دارند.

راحت ترین روش برای تست کیفیت فولاد گالوانیزه کدام است؟

آغشته کردن یک پارچه به محلول نمک و روی و قرار دادن آن بر سطح فولاد راحت ترین روش است؛ زیرا پس از گذشت 24 ساعت در صورت زنگ نزدن فولاد می توان فهمید که گالوانیزه است.