قدیمی‌ترین نسخه شاهنامه به کدام کشور رفت؟
کامل‌ترین و قدیمی‌ترین نسخه خطی شاهنامه جهان در موزه یکی از کشورهای اروپایی حفظ و نگهداری می‌شود و به یکی از جاذبه‌های گردشگری برای مردم جهان تبدیل شده است.
به گزارش مجله زنده خبری، روزنامه اطلاعات نوشت: شاهنامه فردوسی، نه‌تنها بزرگترین اثر منظوم ادب فارسی، بلکه یکی از شاهکارهای ادبی جهان است. فردوسی در شاهنامه، عداوت نمی‌ورزد، مگر با بدی و بدکاری. هیچ‌گاه از سیه‌روزی کسی اگرچه دشمن باشد شادی نمی‌کند. هیچ قوم و طایفه‌ای را تحقیر نمی‌کند و نسبت به هیچ کس و هیچ جماعتی، بغض و کینه نشان نمی‌دهد.
افزون بر آن در سراسر شاهنامه یک واژه یا یک عبارت دور از ادب دیده نمی‌شود. در سخن فردوسی، جادویی است که هر اهل دلی را مسحور می‌کند. این استاد سخن نه‌تنها در حماسه‌سرایی بلکه در خلق ابیات عاشقانه هم بی‌همتا و یگانه است.
ز سر تا به پایش گل است و سمن
به سـرو سهـی بر سهیـل یمـن
بت آرای چون او نبینـد به چین
بر او ماه و پرویـن کننـد آفریـن
این ابیات زیبای عاشقانه، وصف جمال رودابه از نگاه زال در داستان زال و رودابه است.
تو را از دو گیتی برآورده‌اند
دکتر عبدالمهدی مستکین، استاد زبان و ادب فارسی و مدیر گروه فرهنگ ملی یونسکو در ایران درباره خردمندانه زیستن در شاهنامه می‌گوید: حکیم بلند آوازه این سرزمین در شاهنامه در قالب هر داستان و حکایتی، همواره انسان را به حقیقت خردمندانه زیستن هدایت می‌کند.
سرش راست بر شد چو سرو بلند
به گفتار خوب و خـرد کـار بنـد
پذیرنـده هــوش و رای و خـرد
مـر او را دد و دام فـرمان بـرد…
تـو را از دو گـیتـی برآورده‌انـد
به چندین میانجی بپرورده‌انـد
نخستین فطـرت پسیـن شمـار
تویی خویشتن را به بازی مدار…
ای انسان تو شاهکار خلقت هستی! تو برای مقصود و هدفی به این دنیا آمده‌ای! زندگی را به بیهودگی سپری مکن.
دکتر مستکین خاطرنشان می‌کند: امام محمد غزالی، فقیه سجادهنشین معروف جهان اسلام، چهل سال درس و وعظ و منبر خود را در دو بیت حکیم فردوسی خلاصه می‌کند:
ز روز گـذر کـردن اندیشه کـن
پرستیـدن دادگـر پیشـه کـن
به نیکی گـرای و میـازار کـس
ره رستگاری همین است و بس
نویسنده کتاب احیاء‌العلوم تمامی آثارش را با دو بیت شاهنامه برابر می‌داند.
خرد چشم جان است چون بنگری
این استاد سخن در ادامه می‌افزاید: کوئیچرو ماتسوئورا، مدیر کل سابق یونسکو درباره اهمیت شاهنامه می‌گوید کتابی که با ستایش خرد آغاز می‌شود فقط متعلق به ایرانیان نیست. در اینجا جا دارد اشاره شود در اندیشه حکیم نظامی، مثلثی وجود دارد با سه ضلع دانش، فرهنگ و هنر که بر اساس آن اندیشه‌ها شکل می‌گیرد.
فردوسی می‌فرماید:
ز دانـا بپرسیـد پـس دادگـر
که فرهنگ بهتر بود یا گهـر؟
چنین داد پاسخ بدو رهنمون
که فرهنگ باشد ز گوهر فزون
که فرهنـگ آرایـش جـان بود
ز گوهر سخن گفتن آسان بود
در شاهنامه شما می‌بینید که مثلث دانش، فرهنگ و هنر از چه جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. و این همان مثلثی است که بزرگترین سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی جهان (یونسکو) بر اساس آن شکل گرفته است.
قدیمی‌ترین نسخه شاهنامه در جهان
سیدرضا حسینی لاهیجی، دانش آموخته رشته طراحی صنعتی از دانشگاه تهران درباره علاقه مردم ایتالیا به فرهنگ و ادب فارسی می‌گوید: برای سخنرانی در دانشگاه فلورانس به ایتالیا دعوت شدم. در جلسه‌ای که با شهردار فلورانس و استاندار توسکانی داشتیم برایم جالب بود که این آقایان، ایران‌شناس بودند. برای من گفتند ایتالیایی‌ها کوروش و داریوش، دو پادشاه هخامنشی را بسیار گرامی می‌دارند و تمامی ارزش‌های تاریخیشان را برگرفته از تاریخ و فرهنگ ایران می‌دانند.
لئوناردو داوینچی که برای ایتالیایی‌ها یک اسطوره محسوب می‌شود، تحت‌تأثیر دو شخصیت بزرگ ایرانی، خواجه نصیرالدین طوسی و حکیم ابوالقاسم فردوسی بود. اولین سخنور ایرانی که نزد ایتالیایی‌ها بسیار محبوب است و خوب او را می‌شناسند فردوسی و اثر جاودان او شاهنامه است.
فردوسی را به این دلیل می‌شناسند که کامل‌ترین و قدیمی‌ترین نسخه خطی شاهنامه جهان در موزه فلورانس حفظ و نگهداری می‌شود.
این نسخه ارزشمند در دمای مناسب محافظت می‌شود تا از تخریب در امان بماند. یکی از جاذبه‌های گردشگری برای مردم جهان در موزه فلورانس، همین نسخه خطی شاهنامه است.
هر چند وقت یک‌بار، فیلمی از این شاهنامه تهیه و در تلویزیون‌های ایتالیا نمایش داده می‌شود.
آقای لاهیجی در ادامه خاطرنشان می‌کند: کوروش و داریوش را هم به این دلیل می‌شناسند و دوستشان دارند که این دو پادشاه را بزرگترین پادشاهان جهان می‌دانند. از نگاه ایتالیایی‌ها بزرگترین و معروف‌ترین پادشاهان جهان، اول کوروش و بعد داریوش هستند و پس از آن‌ها ژولیوس سزار و دیگران قرار دارند.
سخنرانی در گران‌ترین ساختمان جهان
این استاد طراحی صنعتی می‌گوید: دفتر استانداری توسکانی در یک ساختمان چهارطبقه که گران‌ترین ساختمان جهان است قرار دارد؛ ساختمانی که قریب به ۵۰۰ سال از عمر آن می‌گذرد.
در بخشی از این ساختمان، موزه آثار لئوناردو داوینچی و ۵۰ هنرمند دیگر را می‌توان دید.
وقتی من راجع به موضوع سخنرانی‌ام (پرشین دیزاین) صحبت کردم، آقای جیانی استاندار توسکانی با هیجان گفت: سخنرانی شما باید در این کاخ انجام
شود.
اینجا معروف‌ترین ساختمان ایتالیاست و بیشترین تعداد بازدیدکنندگان را دارد. موضوع سخنرانی شما جهانی است و به جای دانشگاه من این کاخ را در اختیار شما قرار می‌دهم.
به این ترتیب من در کاخ تاریخی فلورانس درباره ایران و طراحی ایرانی سخنرانی کردم. سخنرانی من در گران‌ترین ساختمان جهان به مدت دو ساعت ادامه یافت، نه به زبان انگلیسی یا ایتالیایی بلکه به زبان فارسی! (با ترجمه ایتالیایی)
آقای لاهیجی تأکید می‌کند: مردم ایتالیا زبان فارسی را زیباترین زبان می‌دانند و سخن گفتن به آن را به خواندن شعر تشبیه می‌کنند.
او می‌افزاید: سخنرانی من مورد استقبال فراوان قرار گرفت. آقای جیانی در ادامه سخنرانی گفت آرزوی من این است که مثل همان دورانی که بین ایران و ایتالیا فقط یک خط مرزی فاصله بود، ما و ایرانی‌ها به کمک هم بتوانیم از نو هنر ایرانی را به جهانیان معرفی کنیم، چون هنر امروز اصلا هنر نیست.
برای تعریف تازه‌ای از هنر در جهان امروز ایران باید در کنار ما باشد، به خاطر این که اصل هنر، فرهنگ و شعر و ادب از ایران است.
آقای لاهیجی می‌گوید: بعد از سخنرانی در آن کاخ باشکوه، در شهرهای دیگر ایتالیا هم سخنرانی‌هایی داشتم. در همه شهرها با استقبال پرشور بزرگان فرهنگ و ادب روبه‌رو می‌شدم. همه می‌گفتند ما عاشق ایرانیم و با این اطلاعات تازه که شما در اختیار ما قرار دادید چیزهای بیشتری از ایران یاد گرفتیم.
هویت ملی
دکتر محمود جعفری دهقی، رئیس انجمن ایران‌شناسی درباره به نظم درآوردن داستان‌های حماسی در شاهنامه می‌گوید: با حمله اسکندر و اشغال ایران، برای اولین‌بار نشانه‌های تحقیر در ملت بزرگ ایران دیده شد.
با یورش اعراب به ایران دوباره همان تحقیرها سربرآوردند. فردوسی بزرگ برای ماندگاری فرهنگ و زبان فارسی در برابر یورش فرهنگ و زبان بیگانه داستان‌های شاهنامه را به نظم درآورد.
*بازنشر مطالب دیگر رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن از سوی مجله زنده خبری نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان منتشر می‌شود.
انتهای پیام