اولین قدم؛ اخذ گواهینامه بین المللی
برای بسیاری از ما، تجربه رانندگی در جادههای کشورهای دیگر بخشی جذاب از سفر است. چه برای کاوش در مسیرهای بکر طبیعت، چه برای سهولت تردد در شهرهای ناآشنا یا حتی برای انجام امور کاری و تحصیلی در مقصدی خارجی، داشتن امکان رانندگی آزادی و انعطافپذیری بینظیری فراهم میکند. اما این امکان نیازمند داشتن مجوز قانونی است؛ مجوزی که در سطح بینالمللی اعتبار داشته باشد. گواهینامه رانندگی ملی شما، هرچند در داخل کشور مبدأ کاملاً معتبر است، اما به تنهایی برای رانندگی در خارج از مرزها کافی نیست. اینجاست که مفهوم «گواهینامه رانندگی بینالمللی» مطرح میشود. عدم آگاهی از نحوه دریافت این سند، شرایط لازم، مدارک مورد نیاز و اعتبار آن در کشورهای مختلف میتواند مانعی جدی در مسیر برنامهریزی سفر با خودرو یا استفاده از خودروهای کرایهای در خارج از کشور باشد. این راهنما با هدف ارائه اطلاعات جامع و کاربردی، شما را گام به گام در فرآیند اخذ گواهینامه بینالمللی رانندگی همراهی میکند تا با اطلاعات کامل و اطمینان خاطر، برای سفرهای برونمرزی خود آماده شوید.

گواهینامه بین المللی رانندگی چیست؟
گواهینامه رانندگی بینالمللی که با عنوان اختصاری IDP (International Driving Permit) نیز شناخته میشود، در واقع یک سند تکمیلی و بینالمللی است که به همراه گواهینامه رانندگی ملی کشور مبدأ، به دارنده آن اجازه میدهد در کشورهای عضو سازمان جهانی اتومبیلرانی (FIA) به صورت قانونی رانندگی کند. این سند یک ترجمه رسمی از گواهینامه ملی شما به چندین زبان زنده دنیا (معمولاً شامل انگلیسی، فرانسوی، روسی، عربی، آلمانی، اسپانیایی و چینی) است و به پلیس و مقامات راهنمایی و رانندگی در کشورهای خارجی کمک میکند تا اطلاعات مندرج در گواهینامه ملی شما را که ممکن است به زبانی غیر از زبان رسمی آنها باشد، درک کنند. گواهینامه بینالمللی رانندگی به تنهایی فاقد اعتبار قانونی برای رانندگی است و همواره باید در کنار گواهینامه رانندگی ملی معتبر ارائه شود. این مجوز به شکل دفترچه یا کارت صادر میشود و بسته به نوع آن، اعتبار یک یا سه ساله دارد. هدف اصلی آن تسهیل سفر و رانندگی گردشگران، مسافران و افرادی است که به صورت موقت در کشورهای دیگر اقامت دارند و قصد استفاده از وسایل نقلیه موتوری را دارند، خواه با خودروی شخصی خود یا خودروهای اجارهای.
شرایط گرفتن گواهینامه بینالمللی
دریافت گواهینامه رانندگی بینالمللی در ایران تحت نظارت و صدور کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران انجام میشود. اصلیترین و مهمترین شرط برای اقدام جهت دریافت این سند، داشتن گواهینامه رانندگی ملی معتبر جمهوری اسلامی ایران است. بدون داشتن گواهینامه رانندگی ملی، امکان دریافت گواهینامه بینالمللی وجود ندارد. علاوه بر این، برای دریافت گواهینامه بینالمللی یک ساله، حداقل یک ماه و سه روز از اعتبار گواهینامه رانندگی ملی شما باید باقی مانده باشد. برای دریافت گواهینامه بینالمللی سه ساله، لازم است که حداقل سه سال تمام از اعتبار گواهینامه رانندگی ملی شما باقی مانده باشد. همچنین، فرد متقاضی باید به سن قانونی برای رانندگی در ایران رسیده باشد که این شرط عملاً با داشتن گواهینامه ملی معتبر محقق میشود. بنابراین، اگر گواهینامه رانندگی ایرانی شما شرایط اعتباری ذکر شده را داشته باشد، میتوانید برای دریافت گواهینامه بینالمللی اقدام کنید.
مدارک لازم برای دریافت گواهینامه بین المللی
برای طی کردن فرآیند دریافت گواهینامه رانندگی بینالمللی، لازم است مجموعهای از مدارک را فراهم کنید. این مدارک برای احراز هویت شما، تأیید صلاحیت رانندگی در کشور مبدأ و ثبت اطلاعات لازم در گواهینامه بینالمللی مورد استفاده قرار میگیرند. لیست مدارک مورد نیاز معمولاً شامل موارد زیر است: اصل گواهینامه رانندگی معتبر جمهوری اسلامی ایران با شرایط اعتباری که پیشتر ذکر شد (حداقل یک ماه و سه روز برای گواهینامه یک ساله و حداقل سه سال برای گواهینامه سه ساله). یک قطعه عکس تمام رخ 4*3 که برای بانوان باید با رعایت حجاب اسلامی باشد. اصل یا تصویر واضح از صفحه اول گذرنامه (پاسپورت) معتبر شما. تکمیل فرم درخواست گواهینامه بینالمللی که معمولاً شامل اطلاعات شخصی به زبان فارسی و انگلیسی است و باید تاریخ تولد به میلادی در بخش انگلیسی آن درج شود. در صورتی که قبلاً گواهینامه بینالمللی داشتهاید و قصد دریافت مجدد آن را دارید، ارائه گواهینامه بینالمللی قبلی (حتی اگر منقضی شده باشد) نیز ممکن است لازم باشد. اطمینان از کامل بودن و صحت مدارک ارائه شده، سرعت فرآیند صدور گواهینامه را افزایش میدهد.
نحوه دریافت گواهینامه بین المللی
برای دریافت گواهینامه رانندگی بینالمللی در ایران، دو روش اصلی وجود دارد که توسط کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران ارائه میشوند: روش حضوری و روش آنلاین. هر یک از این روشها فرآیند و ویژگیهای خاص خود را دارند و شما میتوانید بسته به شرایط زمانی و مکانی خود، یکی از آنها را انتخاب کنید. در هر دو روش، لازم است ابتدا از داشتن شرایط لازم و تکمیل بودن مدارک اطمینان حاصل کنید. پس از ارائه مدارک و پرداخت هزینههای مربوطه، درخواست شما ثبت شده و پس از بررسی و تأیید، گواهینامه بینالمللی صادر خواهد شد.
دریافت گواهینامه رانندگی بین المللی به صورت حضوری
دریافت حضوری گواهینامه بینالمللی رانندگی یکی از متداولترین روشها است که به ویژه برای افرادی که نیاز به دریافت سریع گواهینامه دارند، مناسب است. در این روش، شما با در دست داشتن کلیه مدارک مورد نیاز، به یکی از مراکز مجاز صدور گواهینامه بینالمللی مراجعه میکنید. این مراکز شامل دفاتر اصلی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی و همچنین نمایندگیهای مجاز این کانون در سراسر کشور هستند. مزیت اصلی روش حضوری، امکان دریافت گواهینامه در همان روز مراجعه (به شرط مراجعه در ساعات اولیه و تکمیل بودن مدارک) یا در مدت زمان بسیار کوتاهتر نسبت به روش آنلاین است. پس از ارائه مدارک و تکمیل فرم در محل، کارشناسان مربوطه مدارک شما را بررسی کرده و در صورت تأیید، فرآیند صدور گواهینامه انجام میشود. هنگام مراجعه حضوری، حتماً از ساعات کاری مرکز مورد نظر اطلاع کسب کنید.
دفاتر اصلی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران
کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران دارای دفاتر اصلی در شهر تهران است که خدمات مختلفی از جمله صدور گواهینامه بینالمللی را ارائه میدهند. این دفاتر به دلیل حجم بالای مراجعه و امکانات موجود، معمولاً فرآیند صدور را با سرعت بیشتری انجام میدهند و گزینه مناسبی برای ساکنان تهران و یا افرادی هستند که امکان سفر به پایتخت را دارند. آدرس برخی از دفاتر اصلی در تهران که خدمات صدور گواهینامه بینالمللی را ارائه میدهند، عبارتند از: خیابان خرمشهر، خیابان شهید عربعلی، پلاک 2؛ خیابان آزادی، بین خیابانهای خوش و بهبودی، نبش خیابان شهید قانعی، پلاک 231؛ خیابان شهید فیاض بخش، نبش کوچه جهانگردی، پلاک 33. توصیه میشود پیش از مراجعه حضوری، با دفاتر تماس گرفته و از ساعات کاری و آمادگی آنها برای ارائه خدمات اطمینان حاصل کنید.
نمایندگیهای کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران
برای تسهیل دسترسی متقاضیان در سراسر کشور، کانون جهانگردی و اتومبیلرانی دارای شبکهای گسترده از نمایندگیهای مجاز در اکثر استانها و شهرهای بزرگ است. این نمایندگیها نیز خدمات صدور گواهینامه بینالمللی را ارائه میدهند و گزینه مناسبی برای افرادی هستند که امکان مراجعه به دفاتر اصلی در تهران را ندارند. فرآیند دریافت گواهینامه از طریق نمایندگیها مشابه دفاتر اصلی است، با این تفاوت که ممکن است زمان صدور و تحویل گواهینامه نسبت به دفاتر اصلی کمی متفاوت باشد. برای اطلاع از آدرس و مشخصات نزدیکترین نمایندگی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی در شهر محل اقامت خود، میتوانید به وبسایت رسمی کانون مراجعه کرده یا با شمارههای تماس آنها ارتباط برقرار کنید. مراجعه به نمایندگیها، دسترسی به خدمات بینالمللی را برای هموطنان در اقصی نقاط کشور فراهم میسازد.
دریافت گواهینامه بین المللی آنلاین
روش آنلاین دریافت گواهینامه رانندگی بینالمللی، گزینهای مناسب برای افرادی است که ترجیح میدهند بدون نیاز به مراجعه حضوری، فرآیند درخواست را طی کنند. این روش از طریق سامانه آنلاین فروش کانون جهانگردی و اتومبیلرانی در دسترس است. برای استفاده از این روش، لازم است در داخل کشور حضور داشته باشید و امکان دسترسی به اینترنت و ابزارهای لازم برای بارگذاری مدارک اسکن شده را داشته باشید. در روش آنلاین، معمولاً فقط امکان دریافت گواهینامه بینالمللی یک ساله وجود دارد. همچنین، در لحظه ثبت درخواست آنلاین، حداقل یک ماه و ده روز از اعتبار گواهینامه رانندگی ملی شما باید باقی مانده باشد. زمان تقریبی تحویل گواهینامه در این روش، حدود 7 تا 10 روز کاری پس از ثبت کامل درخواست و تأیید مدارک است. گواهینامه صادر شده به آدرس پستی شما ارسال خواهد شد.
سامانه فروش گواهینامه بین المللی
سامانه فروش آنلاین گواهینامه بینالمللی، پلتفرمی است که توسط کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران راهاندازی شده تا فرآیند درخواست و صدور گواهینامه بینالمللی را برای متقاضیان آسانتر کند. این سامانه از طریق وبسایت رسمی کانون در دسترس است. برای استفاده از این سامانه، لازم است ابتدا در آن ثبتنام کرده و یک حساب کاربری ایجاد کنید (در صورتی که قبلاً ثبتنام نکردهاید). پس از ورود به حساب کاربری، میتوانید مراحل مربوط به درخواست گواهینامه بینالمللی را دنبال کنید. این مراحل شامل تکمیل فرم درخواست آنلاین با اطلاعات دقیق و مطابق با گذرنامه و گواهینامه ملی، بارگذاری تصاویر اسکن شده مدارک مورد نیاز با کیفیت مناسب و در نهایت پرداخت آنلاین هزینههای مربوطه از طریق درگاههای بانکی عضو شتاب است. پس از اتمام فرآیند و پرداخت موفق، یک کد پیگیری دریافت خواهید کرد که برای پیگیری وضعیت درخواست شما کاربرد دارد.
هزینه گواهینامه بینالمللی
هزینه دریافت گواهینامه رانندگی بینالمللی بر اساس نوع گواهینامه (یک ساله یا سه ساله) و همچنین اینکه برای خودرو، موتورسیکلت یا هر دو درخواست میدهید، متفاوت است. این هزینهها توسط کانون جهانگردی و اتومبیلرانی تعیین و اعلام میشوند و ممکن است به صورت سالانه یا در بازههای زمانی مشخص تغییر کنند. بنابراین، برای اطلاع از دقیقترین و بهروزترین هزینهها در زمان اقدام، مراجعه به وبسایت رسمی کانون یا تماس با دفاتر و نمایندگیهای آن ضروری است. به طور کلی، هزینه دریافت گواهینامه بینالمللی سه ساله به مراتب بیشتر از گواهینامه یک ساله است که این تفاوت به دلیل مدت اعتبار طولانیتر آن است. علاوه بر هزینه صدور گواهینامه، ممکن است هزینههای جانبی دیگری نیز وجود داشته باشد، مانند هزینه پستی در صورت درخواست آنلاین یا هزینه خدمات در نمایندگیهای خصوصی مجاز. در زمان نگارش این مطلب، هزینههای مربوط به گواهینامه بینالمللی به شرح زیر اعلام شده بود، اما تأکید میشود که برای اطمینان از مبالغ دقیق، باید به منابع رسمی کانون مراجعه کرد:
نوع گواهینامه | هزینه (ریال) |
---|---|
گواهینامه بین المللی یک ساله (خودرو یا موتور) | حدود 3,560,000 |
گواهینامه بین المللی یک ساله (خودرو و موتور) | حدود 3,900,000 |
گواهینامه بین المللی سه ساله (خودرو یا موتور) | حدود 10,110,000 |
گواهینامه بین المللی سه ساله (خودرو و موتور) | حدود 11,050,000 |
این مبالغ صرفاً جهت اطلاع اولیه ارائه شدهاند و ممکن است تغییر کرده باشند.
مدت اعتبار گواهینامه رانندگی بین المللی
گواهینامه رانندگی بینالمللی که توسط کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران صادر میشود، دارای دو نوع اعتبار زمانی متفاوت است: یک ساله و سه ساله. انتخاب بین این دو نوع اعتبار بستگی به نیاز و برنامهریزی سفر شما دارد. گواهینامه یک ساله برای سفرهای کوتاهمدت یا برنامههایی که کمتر از یک سال به طول میانجامند، مناسب است. در حالی که گواهینامه سه ساله برای افرادی که قصد اقامت طولانیتر در خارج از کشور دارند یا سفرهای متعدد در طول سه سال آینده را پیشبینی میکنند، گزینه بهتری محسوب میشود. نکته حائز اهمیت این است که اعتبار گواهینامه بینالمللی شما هرگز نمیتواند بیشتر از اعتبار گواهینامه رانندگی ملی ایرانی شما باشد. به عبارت دیگر، حتی اگر گواهینامه بینالمللی سه ساله دریافت کنید، در صورتی که اعتبار گواهینامه ملی شما زودتر از سه سال به پایان برسد، اعتبار گواهینامه بینالمللی نیز همزمان با انقضای گواهینامه ملی، عملاً به پایان میرسد. بنابراین، هنگام درخواست، به تاریخ انقضای گواهینامه ملی خود دقت کنید.
کشورهای پذیرنده گواهینامه بین المللی
گواهینامه رانندگی بینالمللی در تعداد زیادی از کشورهای جهان اعتبار دارد. این اعتبار به دلیل عضویت آن کشورها در کنوانسیونهای بینالمللی مربوط به ترافیک جادهای، به ویژه کنوانسیون 1968 وین در مورد ترافیک جادهای است که منجر به پذیرش متقابل اسناد رانندگی بینالمللی میشود. سازمان جهانی اتومبیلرانی (FIA) که بر صدور این گواهینامهها نظارت دارد، بیش از 196 کشور عضو دارد و گواهینامه صادره در ایران نیز در اکثر این کشورها مورد پذیرش قرار میگیرد. با این حال، همواره توصیه میشود پیش از سفر به کشور مقصد، از پذیرش گواهینامه بینالمللی در آن کشور خاص اطمینان حاصل کنید. قوانین و مقررات رانندگی در کشورهای مختلف ممکن است متفاوت باشد و برخی کشورها ممکن است قوانین خاصی برای مدت زمان استفاده از گواهینامه بینالمللی برای مقیمان یا افراد با اقامت طولانیمدت داشته باشند. کانون جهانگردی و اتومبیلرانی معمولاً فهرستی از کشورهای پذیرنده گواهینامه یک ساله و سه ساله را ارائه میدهد، اما به دلیل تغییرات احتمالی در قوانین کشورها، استعلام مستقیم از مراجع ذیصلاح یا سفارتخانه کشور مقصد، بهترین راه برای اطمینان است.
فهرست کشورهای پذیرنده گواهینامه بین المللی یک سـاله
گواهینامه رانندگی بینالمللی با اعتبار یک ساله در طیف وسیعی از کشورها که عضو کنوانسیونهای بینالمللی مربوط به رانندگی هستند، مورد پذیرش قرار میگیرد. این فهرست شامل بسیاری از کشورهای اروپایی، آسیایی، آفریقایی، آمریکایی و اقیانوسیه است. معمولاً کانون جهانگردی و اتومبیلرانی جمهوری اسلامی ایران در وبسایت خود یا هنگام مراجعه حضوری، لیستی از کشورهایی که گواهینامه بینالمللی یک ساله را میپذیرند، ارائه میدهد. این فهرست به طور مرتب بهروزرسانی میشود تا شامل آخرین تغییرات در قوانین کشورها باشد. با این حال، توصیه اکید میشود که پیش از سفر، وضعیت پذیرش گواهینامه بینالمللی را در کشور خاصی که قصد رانندگی در آن را دارید، از طریق منابع رسمی مانند وبسایت کانون یا سفارتخانه کشور مقصد بررسی کنید. پذیرش گواهینامه بینالمللی به معنای رعایت کامل قوانین و مقررات رانندگی آن کشور نیز میباشد.
فهرست کشورهای پذیرنده گواهینامه بین المللی سه سـاله
گواهینامه رانندگی بینالمللی با اعتبار سه ساله نیز مانند نوع یک ساله، در بسیاری از کشورهای عضو سازمان جهانی اتومبیلرانی و امضاکننده کنوانسیونهای مربوطه اعتبار دارد. تعداد کشورهای پذیرنده برای هر دو نوع گواهینامه (یک ساله و سه ساله) معمولاً یکسان است، اما ممکن است برخی کشورها سیاستهای متفاوتی در قبال مدت زمان استفاده از آن برای اقامتهای طولانیتر داشته باشند. فهرست کشورهای پذیرنده گواهینامه سه ساله نیز توسط کانون جهانگردی و اتومبیلرانی ارائه میشود. این نوع گواهینامه برای افرادی که برنامههای بلندمدتتری برای سفر یا اقامت در خارج از کشور دارند، انتخابی منطقیتر است، مشروط بر اینکه اعتبار گواهینامه رانندگی ملی آنها نیز حداقل سه سال باقی مانده باشد. باز هم، تأکید میشود که برای اطمینان کامل، حتماً وضعیت پذیرش و قوانین مربوط به استفاده از گواهینامه بینالمللی سه ساله را در کشور مقصد مورد نظر خود استعلام نمایید.
مزایای گواهینامه رانندگی بینالمللی
دریافت گواهینامه رانندگی بینالمللی مزایای متعددی برای مسافران و افرادی که قصد تردد با وسیله نقلیه در خارج از کشور را دارند، به همراه دارد. اصلیترین مزیت آن، امکان رانندگی قانونی و بدون دغدغه در کشورهای پذیرنده است. با داشتن این مدرک، شما میتوانید به راحتی خودرو اجاره کنید و در طول سفر خود از آزادی عمل بیشتری برخوردار باشید، به خصوص در سفرهای خانوادگی یا گروهی که اجاره خودرو میتواند از نظر اقتصادی مقرون به صرفهتر باشد. همچنین، در صورت استفاده از خودروی شخصی برای سفر به خارج از کشور، این گواهینامه به شما اجازه میدهد تا به صورت قانونی در مسیرهای بینالمللی و در داخل کشورهای مختلف رانندگی کنید. گواهینامه بینالمللی به عنوان یک سند شناسایی بینالمللی نیز میتواند در برخی موارد مفید واقع شود و فرآیندهای مربوط به بیمه خودرو در خارج از کشور را تسهیل کند. به طور خلاصه، گواهینامه بینالمللی کلید دسترسی شما به شبکه جادهای جهانی و بهرهمندی از مزایای رانندگی در سفرهای خارجی است.
مراحل دریافت مجدد گواهینامه بینالمللی
برخلاف گواهینامه رانندگی ملی که امکان تمدید دارد، گواهینامه رانندگی بینالمللی قابل تمدید نیست. پس از پایان مدت اعتبار یک ساله یا سه ساله آن، در صورتی که همچنان به آن نیاز داشته باشید، باید برای دریافت یک گواهینامه بینالمللی جدید اقدام کنید. به عبارت دیگر، فرآیند دریافت مجدد گواهینامه بینالمللی، همانند فرآیند دریافت اولیه آن است. شما باید مجدداً مدارک مورد نیاز را فراهم کرده، فرم درخواست را تکمیل و هزینههای مربوطه را پرداخت کنید. در این فرآیند، ارائه گواهینامه بینالمللی قبلی (حتی اگر منقضی شده باشد) ممکن است به عنوان یکی از مدارک لازم درخواست شود. شرایط لازم برای دریافت مجدد، از جمله اعتبار کافی گواهینامه رانندگی ملی، همانند شرایط دریافت اولیه است. بنابراین، اگر گواهینامه بینالمللی شما منقضی شده و قصد رانندگی در خارج از کشور را دارید، باید مراحل کامل درخواست گواهینامه جدید را از طریق کانون جهانگردی و اتومبیلرانی یا نمایندگیهای آن، به صورت حضوری یا آنلاین، طی کنید.
آیا امکان دریافت آنلاین گواهینامه بین المللی وجود دارد؟
بله، کانون جهانگردی و اتومبیلرانی امکان درخواست آنلاین گواهینامه بین المللی (معمولاً فقط نوع یک ساله) را از طریق سامانه اینترنتی خود فراهم کرده است.
برای دریافت گواهینامه بین المللی رانندگی به کجا مراجعه کنیم؟
میتوانید به صورت حضوری به دفاتر اصلی یا نمایندگیهای مجاز کانون جهانگردی و اتومبیلرانی در سراسر کشور مراجعه کرده یا از طریق سامانه آنلاین این کانون اقدام نمایید.
شرایط دریافت گواهینامه بین المللی پایه یک چیست؟
شرط اصلی، داشتن گواهینامه رانندگی پایه یک معتبر ایرانی با حداقل اعتبار مورد نیاز برای نوع گواهینامه بین المللی درخواستی (یک ساله یا سه ساله) است.
تمدید گواهینامه رانندگی بین المللی به چه صورت است؟
گواهینامه بین المللی رانندگی قابل تمدید نیست. پس از پایان اعتبار، باید برای دریافت یک گواهینامه جدید مجدداً اقدام نمایید.
تبدیل گواهینامه بین المللی به دبی امکان پذیر است؟
گواهینامه بین المللی به شما اجازه رانندگی موقت در دبی را میدهد. برای اقامت طولانی، معمولاً نیاز به تبدیل گواهینامه ملی یا اخذ گواهینامه اماراتی بر اساس قوانین محلی دارید.
آیا گردشگران می توانند در داخل امارات گواهینامه بین المللی دریافت کنند؟
خیر، گواهینامه بین المللی باید از کشوری که گواهینامه رانندگی ملی شما در آن صادر شده، دریافت شود و امکان اخذ آن توسط گردشگران در امارات وجود ندارد.