هشدار دانشمندان: زمین در حال غرق شدن در زبالههای پلاستیکی است
یک مطالعه جدید دانشگاهی نشان میدهد جهان سالانه ۵۷ میلیون تن آلودگی پلاستیکی تولید میکند که بیش از دو سوم آن توسط کشورهای در حال توسعه ایجاد میشود.
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل ازIE، اکنون محققان دانشگاه لیدز در مورد پیامدهای گسترده این فاجعه زیست محیطی رو به رشد، هشدار داده اند.
تصویری جهانی از زبالههای پلاستیکی
مطالعه جدید میزان آلودگی پلاستیکی تولید شده توسط بیش از ۵۰ هزار شهر در سراسر جهان را مقایسه کرده و محققان دانشگاه لیدز تخمین زدند که سالانه ۵۲ میلیون تن زباله پلاستیکی در محیط باز رها میشوند؛ این میزان برای پر کردن پارک مرکزی در شهر نیویورک تا ارتفاع ساختمان امپایر استیت کافی است.
این مطالعه برخلاف پلاستیکهایی که به محلهای دفن زباله میرسند یا به درستی سوزانده میشوند، بر روی پلاستیکهایی متمرکز شده است که با بی احتیاطی دور ریخته شده یا در محیطهای باز سوزانده میشوند و خطرات زیست محیطی جدی از خود به جا میگذارند.
پروفسور «کستاس ولیس» «Costas Velis» مجری این تحقیقات از دانشگاه لیدز تاکید کرد در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، خدمات دولتی جمع آوری زباله در مدیریت صحیح پلاستیک شکست خورده است. آسیای جنوب شرقی و جنوب صحرای آفریقا به عنوان بدترین متخلفان ظاهر شده اند که در وهله نخست به دلیل عدم وجود سیستمهای دفع زباله برای ۱۵ درصد از جمعیت جهان است.
آلایندهترین شهرهای پلاستیکی جهان
برخی از بدترین شهرهای آلوده کننده پلاستیکی شناسایی شده عبارتند از لاگوس در نیجریه، دهلی نو در هند، و لواندا در آنگولا.
هند با تولید سالانه بیش از ۱۰ میلیون تن زباله پلاستیکی در صدر فهرست جهانی قرار دارد که بیش از دو برابر حجم تولید کشورهای دیگر مانند نیجریه و اندونزی است.
شگفت آن که چین که اغلب به دلیل ردپای زیست محیطی اش مورد انتقاد قرار میگیرد، در رتبه چهارم قرار دارد، اما پیشرفت قابل توجهی در مقابله با مسائل مرتبط با زباله داشته است.
جهان سوم و مساله پلاستیک
یافتههای این مطالعه زمینه را برای گفتگوهایی در مورد مسئولیت جهان سوم در مدیریت آلودگی پلاستیکی فراهم آورده است. ولیس تاکید دارد ریشه این موضوع در کمبود منابع و ظرفیت دولتی برای رسیدگی به زبالهها نهفته است، نه در اقدامات افراد یا جوامع.
وی اظهار داشت: «نباید تقصیر را به گردن جهان سوم بیندازیم… این فقط کمبود منابع و توانایی دولتی برای ارائه خدمات لازم است.»
اگرچه کشورهای صنعتی مانند آمریکا و انگلیس به ترتیب با رتبه ۹۰ و ۱۳۵ مقادیر نسبتا کمتری از آلودگی پلاستیکی را تولید میکنند، اما به دلیل نقش غیرمستقیم در این مشکل مورد انتقاد قرار گرفته اند.
سال هاست، بسیاری از کشورهای ثروتمند زبالههای پلاستیکی را به کشورهای فقیرتر صادر کرده اند و این امر باعث ایجاد شکافی میشود که به آنها اجازه میدهد از مقابله با آلودگی خود را کنار بکشند.
با وجود تلاشها برای محدود کردن تجارت زبالههای پلاستیکی، مانند ممنوعیت واردات پلاستیک توسط چین، متخصصانی مانند «ترزا کارلسون» «Theresa Karlsson» از «شبکه بین المللی حذف آلاینده ها» استدلال میکنند که تجارت زبالههای پلاستیکی بین کشورها همچنان در حال افزایش است.
کارلسون حجم آلودگی پلاستیکی را «غیرقابل کنترل» توصیف و اشاره کرد: تولید جهانی پلاستیک همچنان در حال افزایش است که این بحران را بدتر میکند.
خطر برای سلامتی انسان: میکروپلاستیکها همه جا را تسخیر کرده اند
تاثیر آلودگی پلاستیکی فقط زیست محیطی نیست، بلکه یک تهدید فزاینده برای سلامت انسان نیز هست. میکروپلاستیکها که ذرات پلاستیکی کوچکی هستند که در نتیجه تجزیه زبالههای بزرگتر به وجود میآیند، تقریبا در هر گوشه از جهان یافت شده اند: از دراز گودال ماریانا تا قله اورست و اکنون حتی در بافتهای بدن انسان، پلاستیک به یک تهدید نامرئی تبدیل شده است.
ولیس، میکروپلاستیکها «بمب ساعتی بزرگ» خواند و هشدار داد: «بیشتر این ذرات در کشورهای جهان سوم منتشر میشوند و مسائل مربوط به مدیریت زباله را در مناطق فقیرتر پیچیدهتر میکند. ما در حال حاضر یک مشکل پراکندگی بزرگ داریم. پلاستیکها در دورافتادهترین مکانها هستند… در آنچه ما نفس میکشیم، میخوریم و میآشامیم.»
مطالعات بسیاری در سال جاری میکروپلاستیکها را در آب آشامیدنی و همچنین در بافتهای انسان مانند قلب، مغز و حتی اندامهای تناسلی پیدا کرده اند. در حالی که پزشکان و دانشمندان هنوز در مورد اثرات طولانی مدت این یافتهها بر سلامت مطمئن نیستند، اما وجود پلاستیک در بدن انسان به یک موضوع نگران کننده تبدیل شده است.
برخی کارشناسان مانند «نیل تانگری» «Neil Tangri» از GAIA، یک شبکه جهانی از حامیان عدالت زیست محیطی، هشدار میدهند تمرکز بر مدیریت زبالههای پلاستیکی نباید ضرورت کاهش تولید پلاستیک را تحت الشعاع قرار دهد. اگرچه این کار لازم است، اما این تمام ماجرا نیست.
در حالی که جهان برای مذاکرات نهایی در مورد یک معاهده الزام آور قانونی برای مبارزه با آلودگی پلاستیکی در کره جنوبی در نوامبر امسال آماده میشود، فشار بر دولتها و صنایع برای یافتن راه حلهای پایدار برای این مشکل جهانی افزایش یافته است.
سازمان ملل پیش بینی کرده است تولید جهانی پلاستیک، که در حال حاضر به ۴۴۰ میلیون تن در سال رسیده است، میتواند تا سال ۲۰۵۰ سه برابر شده و سیاره زمین را پلاستیک غرق کند.
کارشناسان توافق دارند که بدون اقدام جدی، نسلهای آینده دنیایی را به ارث خواهند برد که به طور فزایندهای در زبالههای پلاستیکی مدفون شده و پیامدهای بالقوه ویرانگر محیطی و سلامتی را به همراه خواهد داشت.
نتایج این تحقیقات درنشریه Nature منتشر شده است.