متالوسن، ماده‌ای اساسی و اولیه برای ساخت پلاستیک
به مجموعه‌ای از مواد خاص و معین که ویژگی‌های مخصوصی دارند، پلاستیک می‌گویند. پلاستیک‌ها را می‌توان از انواع مواد مختلف طبیعی و مصنوعی تولید کرد. استفاده از پلاستیک‌ها برای تولید مواد مختلف و متعدد کاربرد فراوان دارد. نکته مهم در مورد پلاستیک‌ها این است که در حالی که نرم هستند می‌توان آن‌ها را شکل داد و پس از جامد و سفت شدن مورد استفاده قرار داد. از جمله عناصر اصلی و اساسی که در ساخت پلاستیک‌ها استفاده می‌شوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
– سلولز
– گاز طبیعی
– زغال سنگ
– نمک
– نفت خام
از جمله مواد سازنده انواع مختلف پلاستیک‌ها می‌توان به متالوسن و پلی آمید اشاره کرد. پلاستیک‌ها از به هم پیوستن زنجیره‌ای از مولکول‌های خاص به نام مونومر‌ها ایجاد می‌شوند. بر این اساس می‌توان گفت پلاستیک ها، پلیمر هستند. پلیمر‌ها نیز ویژگی شاخص و بارزی که دارند اتصالات قوی و ماندگاری است که ایجاد می‌کنند.
متالوسن یکی از مواد سازنده پلاستیک
متالوسن (Metallocene) یکی از مواد سازنده پلاستیک‌ها است. اگر بخواهیم به طور تخصصی‌تر به توضیح و تشریح متالوسن بپردازیم. متالوسن دسته‌ای از ترکیبات آلی فلزی است که از یک کاتیون و دو آنیون تشکیل شده است. کاتیون موجود در متالوسن توسط دو آنیون (Cp) محاصره شده است. لازم به ذکر است که ترکیبات متالوسن، زیر مجموعه دسته بزرگتری از مواد پلیمری به نام ترکیبات ساندویچی می‌باشند. متالوسن یکی از مواد اولیه پلاستیک سازی است که توسط شرکت پارس خورشید نیز تولید می‌شود. برای تولید پلی اتیلن، وجود کاتالیست‌های مخصوصی همچون متالوسن لازم و ضروری است. به چنین پلی اتیلن هایی، پلی اتیلن‌های متالوسن گفته می‌شود.
متالوسن
مواد اساسی و اولیه پلاستیک سازی و انواع پلاستیک
متالوسن یکی از مواد اولیه پلاستیک سازی است. علاوه بر متالوسن، پلی آمید نیز از مواد اولیه و اساسی برای ساخت پلاستیک محسوب می‌شود. شرکت پارس خورشید یکی از تولید کنندگان اصلی و مهم پلی آمید و مواد اولیه پلاستیک سازی در کشور است. پلاستیک‌ها با توجه به مواد سازنده‌ای که دارند در چند دسته مختلف جای می‌گیرند.
پلاستیک‌های ساخته شده از سلولز: این پلاستیک‌ها را پلاستیک‌های زیستی نیز می‌نامند. این پلاستیک‌ها از مشتقات سلولز تولید می‌شوند. هزینه بالای تهیه این نوع از پلاستیک‌ها موجب شده تا از پلاستیک‌های معمولی بیشتر استفاده کنند. بزرگترین مانع برای تولید این نوع از پلاستیک ها، قوانین مربوط به جنگل زدایی است.
پلاستیک‌های ساخته شده از گاز طبیعی: اولین مرحله در تولید این نوع از پلاستیک‌ها کارخانه کراکر است. نفتا و اتان در فرایند تولید کراکر که به کراکینگ معروف است تبدیل به اتیلن می‌شوند. لازم به ذکر است که اتیلن نقطه شروع برای تهیه و تولید تعداد زیادی از محصولات پلاستیکی و شیمیایی است.
پلاستیک‌های ساخته شده از نفت: این پلاستیک‌ها از پلیمر‌های مصنوعی آلی ساخته شده اند. این پلیمر‌ها به کمک نفت تولید می‌شوند. این پلاستیک‌ها در خودروها، وسایل خانگی و … کاربرد فراوان دارند. استفاده از این پلاستیک ها، برای تولید مواد پزشکی، صنعتی، تجاری و شهری کاربرد فراوان دارند.
پلی آمید، ماده سازنده پلاستیک
پلی آمید (Polyamide) یک مولکول بزرگ است. این مولکول بزرگ واحد‌های تکراری زنجیره آمید را در خود جای داده است. ساخت این ابر مولکول هم به صورت طبیعی و هم به صورت مصنوعی می‌تواند اتفاق افتد. از جمله پلی آمید‌های طبیعی می‌توان به پشم، ابریشم و پروتئین‌ها اشاره کرد. از جمله پلی آمید‌های مصنوعی نیز می‌توان به نایلون‌ها اشاره کرد. استفاده از پلی آمید‌های مصنوعی در صنایع و تولید قطعات مختلف کاربرد دارد. به طور مثال در تولید ابزار پزشکی، انواع لوازم و قطعات الکترونیکی و در ساخت بلبرینگ‌ها استفاده از این مواد کاربرد فراوان دارد. به طور کلی خانواده پلی آمید‌ها سه زیر مجموعه دارد که در زیر آن‌ها را نام خواهیم برد.
– انواع آلیفاتیک‌ها
– پلی فت آمید‌ها
– انواع آروماتیک‌ها
همانطور که ذکر کردیم پلی آمید‌ها به سه دسته فوق تبدیل می‌شوند. با توجه به درصد کریستال موجود در این مواد نقطه ذوب و میزان جذب رطوبت آن‌ها متفاوت است. میزان تفاوت پلی آمید‌های مختلف به برخی عوامل متفاوت از جمله درجه کریستالینیتی، میزان جذب رطوبت، نوع نرم کننده ها، درصد مواد تقویت کننده و … بستگی دارد.
ویژگی‌های شاخص پلی آمید‌ها
یکی از مواد مهم برای ساخت پلاستیک‌ها متالوسن و پلی آمید‌ها هستند. این دو ماده در کنار سایر مواد اولیه پلاستیک سازی در مجموعه پارس خورشید تولید شده و به بازار عرضه می‌شوند. مهمترین خواص ماده پلی آمید عبارتند از:
– قابلیت اشتعال
– قابلیت استریل شدن
– جذب رطوبت بالا
– استحکام خوب و بالا
– مقاومت در برابر اسید‌ها و انواع حلال‌ها
– قابلیت انعطاف بالا
پلاستیک ها
انواع مواد اولیه پلاستیک سازی
ما در بالا ذکر کردیم که برخی از مواد اساسی برای ساخت پلاستیک ها، متالوسن و پلی آمید است. مجموعه بزرگ پارس خورشید بیش از یک دهه است که در زمینه تولید انواع مواد اولیه پلاستیک سازی از جمله متالوسن و پلی آمید فعالیت می‌کند. این مجموعه به واسطه مدیریت کارآمد، کادر مجرب و متخصص، همواره بهترین و با کیفیت‌ترین محصولات را تولید کرده و به بازار عرضه می‌کند. این مجموعه بزرگ نه تنها به تولید مواد اولیه پلاستیک سازی و پلی آمید می‌پردازد؛ بلکه به تولید مواد اولیه تجهیزات صنعتی از جمله صنایع فولاد و لاستیک سازی و … نیز می‌پردازد.
پارس خورشید مجموعه‌ای است که به واسطه محصولات با کیفیت و منحصر به فرد خود در میان کاربران شناخته شده است. ما قبلا نیز بیان کردیم که مواد اولیه پلاستیک سازی، مواد طبیعی و خام موجود در طبیعت هستند. در جدول زیر به صورت مختصر مواد اولیه پلاستیک سازی را نام برده و برخی ویژگی‌ها و خواص اساسی آن‌ها را بیان کرده ایم.
|
نام ماده اولیه |
ویژگی ها |
کاربرد |
|
ABS |
مقاوم بوده و در مقابل حلال ها آسیب پذیر است. |
محصولات مصرفی، محفظه ها |
|
Nylon |
جاذب رطوبت بوده و مقاومت شیمیایی آن بالا است. |
وسایل خودرو، چرخ دنده |
|
HDPE |
در برابر ضربه مقاومت بالایی دارد ولی استحکام آن پایین است. |
محصولات مصرفی، ساخت قطعات پزشکی |
|
POM |
استحکام و سختی آن بالا است. |
لوازم خانگی، قطعات مکانیکی |
|
PC |
مستعد ترک خوردگی بوده و مقاومت گرمایی بالا دارد. همچنین در برابر ضربه مقاوم است. |
محصولات مصرفی، چراغ خودروها |
|
ABS/PC |
در برابر گرما و ضربه مقاوم است. همچنین در برابر حلال ها بسیار آسیب پذیر است. |
ساخت محفظه لوازم الکترونیکی، لوازم خودرو |
|
PEI |
در برابر گرما و آتش بسیار مقاوم است. |
صنعت هوا و فضا |
|
PEEK |
مقاومت شیمیایی این ماده بالا است. خواص مکانیکی خوبی نیز دارد. |
صنعت نفت و گاز |
|
PS |
خواص مکانیکی این ماده ضعیف است. همچنین ارزان ترین ترموپلاستیک در دسترس محسوب می شود. |
لوازم بسته بندی، لوازم خانگی |
|
PP |
مقاومت شیمیایی و رطوبتی این ماده بالا است. |
بسته بندی مایعات |
به طور کلی مواد اولیه پلاستیک‌ها و خود پلاستیک‌ها در همه صنایع کاربرد دارند. این مواد تقریبا در ساخت انواع وسایل قابلیت استفاده دارند. کاربرد‌های متعدد و مختلف پلاستیک عبارتند از:
– تولید منسوجات
– ساخت درب و پنجره
– بسته بندی مواد غذایی
– عایق الکتریکی
– عایق حرارتی
– ساخت مبلمان
– ساخت اتومبیل و قطعات آن
– ساخت تجهیزات الکترونیکی
– لوله کشی