چگونه ریزش مو را با رژیم غذایی درمان کنیم؟
مو چگونه رشد می‌کند؟ (۳ مرحله اصلی چرخه رشد مو)
تونیک ضد ریزش مو دکتر بیز: رشد مو ماهیتی دوره‌ای دارد و از سه مرحله مشخص تشکیل شده است که هر یک از آنها مسئول تغییر در بافت و شکل ظاهری مو هستند. چرخه رشد مو شامل مراحل زیر است:
- آناژن (Anagen) یا رشد: مرحله فعال چرخه رشد مو است که به طور متوسط ۲ تا ۶ سال (برای موی سالم ۵ تا ۶ سال) به طول می‌انجامد.
- کاتاژن(Catagen) یا گذار: در این مرحله مو دیگر رشد نمی‌کند، بلکه خود را برای افتادن و دادن جای خود به موهای دیگر آماده می‌کند. کاتاژن یک فاز موقتی است و به مدت ۲ تا ۳ هفته به طول می‌انجامد. حدود ۳ درصد موها در این فاز قرار دارند.
- تلوژن(Telogen) یا استراحت: در این مرحله که فاز ریزش نیز نام دارد، موی تازه روییده، موی قبلی را به بیرون رانده و جایگزین موی قبلی میشود. این مرحله ۲ تا ۳ ماه به طول می‌انجامد.
تونیک رویش مجدد مو دکتر بیز: معمولاً ۲۰ درصد از موهای شما در فاز تلوژن، ۳ درصد در فاز کاتاژن و بقیه درحال‌رشد در فاز آناژن هستند. تغییر در سبک زندگی یا رژیم غذایی می‌تواند روند رشد مو را مختل کرده یا سرعت ببخشد. اگر فاز آناژن زمان کافی در اختیار نداشته باشد، ریزش مو را تجربه خواهید کرد.
علل کلی ریزش مو کدام‌اند؟
سفارش محصولات دکتر بیز: ریزش ۱۰۰ تار مو در روز در همه افراد طبیعی است و حتی سالم‌ترین موها نیز می‌ریزند. اگر هنگام تمیزکردن برس موی خود مقداری مو مشاهده کردید، جای نگرانی نیست، اما اگر سرعت ریزش موهایتان بیشتر از این مقدار بود حق دارید که نگران شوید. کاهش چشمگیر کالری، استرس، کمبود مواد مغذی و… می‌توانند باعث ریزش مو شوند. در ادامه به شرح سایر دلایل ریزش مو می‌پردازیم:
این نوع ریزش مو ارثی و به این صورت است که موها به‌مرور نازک‌تر می‌شوند و حجم اولیه خود را از دست می‌دهند (کم‌پشت‌تر می‌شوند). افرادی که در خانواده خود سابقه ریزش مو با الگوی زنانه و یا مردانه دارند، به‌احتمال زیاد دچارش خواهند شد.
تغییرات هورمونی می‌تواند منجر به کم‌پشت شدن موها شود. تغییر در سطح آندروژن نیز ممکن است باعث نازک شدن موهای سر و زبری موهای صورت شود.
کمبود برخی از مواد غذایی خاص منجر به ریزش مو میشود. این نوع کمبودها با و مرتبط است. کمبود برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی از جمله آهن، زینک، نیاسین، سلنیوم، ویتامین دی، پروتئین و… نیز باعث ریزش موی بیشتری میشود. گاهی اوقات نیز مصرف بیش از حد یک ویتامین مانند ویتامین آ منجر به ریزش مو میشود. همچنین اگر گیاه‌خوار هستید یا سابقه دارید، ممکن است دچار ریزش موی ناشی از کم‌خونی شوید.
افزایش استرس باعث ترشح هورمون‌هایی (مانند کورتیزول) میشود که با افزایش التهاب، روند رشد مو را متوقف یا کند می‌کند و باعث ریزش موها میشود. بعضی از افراد هنگام استرس کمتر غذا می‌خورند در نتیجه سطح ویتامین‌ها و مواد معدنی کاهش یافته و منجر به ریزش مو میشود.
اختلال عملکرد تیروئید یکی دیگر از دلایل احتمالی ریزش مو است
داروها
مصرف برخی از داروها از جمله (Allopurinol)، (Bromocriptine)، (Cyclophosphamide) و… با ریزش مو ارتباط دارند. اگر ریزش مو ناشی از مصرف دارو باشد، با قطع مصرف دارو، ظرف مدت ۱ تا ۳ ماه ریزش مو درمان میشود.
-
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک و ریزش مو
زنانی که به مبتلا هستند، همواره از اختلال‌های هورمونی رنج می‌برند. هورمون‌های مردانه (یا آندروژن) در بدن زنان هم تولید میشود ولی در افرادی که تخمدان پلی کیستیک دارند، تولید هورمون‌ها بیش‌ازحد معمول است؛ بنابراین ریزش موی سر می‌تواند نشانه سندرم تخمدان پلی کیستیک باشد.
رنگ‌کردن مو مانعی برای رشد موها نیست اما ممکن است به مو آسیب بزند. رنگ مو حاوی آمونیاک و پراکسید هیدروژن است. این مواد موهای تلوژن را سست می‌کند و از طرفی نیز ساقه‌های مو را از لحاظ فیزیکی ضعیف کرده و باعث ریزش مو میشود.
رژیم گرفتن می‌تواند استرس‌زا و طاقت‌فرسا بوده و منجر به کمبود تغذیه‌ای شود. علاوه‌براین، بسیاری از زنان با افزایش سن یا در دچار افزایش وزن می‌شوند و می‌خواهند برای کاهش وزن رژیم بگیرند. مجموعه این موارد منجر به نازک شدن موها و می‌شوند.
جلوگیری از ریزش مو در رژیم کتوژنیک
کتوژنیک اصطلاحی برای رژیم‌های کم‌کربوهیدرات است (مانند رژیم اتکینز). ، رژیمی با کربوهیدرات کم و چربی بالاست و اغلب برای کاهش وزن استفاده میشود. در این رژیم غذایی منبع سوخت‌وساز بدن از کربوهیدرات به چربی تغییر می‌کند که به آن کتوزیس گفته میشود. یعنی بدن شما وارد فاز چربی‌سوزی شده و کاهش وزن شروع میشود. در این رژیم مصرف کربوهیدرات‌هایی از قبیل شکر، نوشابه، شیرینی و نان سفید که زودهضم هستند، کاهش می‌یابد.
آیا رژیم کتوژنیک باعث ریزش مو میشود؟
بدون شک، رژیم کتوژنیک مانند اغلب رژیم‌ها عوارضی نیز به دنبال خواهد داشت. بسیاری افراد در ماه‌های اول رژیم، دچار ریزش موی موقتی می‌شوند. با این رژیم، احساس گرسنگی کمی کرده و در نتیجه کمتر غذا خورده و کالری کمتری دریافت می‌کنید. سازگارشدن با این شیوه جدید غذا خوردن هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ روحی استرس‌زاست؛ بنابراین ریزش مو در رژیم کتوژنیک و در نتیجه مجموعه این موارد به‌علاوه کمبود ویتامین و مواد معدنی، نتیجه‌ای کاملاً طبیعی است.
دلایل عمده ریزش مو در رژیم کتوژنیک
دلایل عمده‌ای که باعث ریزش مو در رژیم کتوژنیک میشود عبارت‌اند از:
مطالعات نشان داده است که کاهش وزن شدید باعث ریزش مو میشود. وقتی کالری بدن به طور چشمگیری کاهش می‌یابد، بدن شما انرژی عمده خود را به‌جای رشد مو، صرف سیستم‌های حیاتی می‌کند. به طور خلاصه، کالری کمتر مساوی انرژی کمتر.
اغلب افراد زمانی که تحت رژیم‌های کم‌کربوهیدرات قرار می‌گیرند، فراموش می‌کنند که نیاز است تا مواد معدنی و ویتامین‌های ازدست‌رفته را جایگزین کنند. هرچه کربوهیدرات کمتری بخورید، بدن انسولین کمتری تولید می‌کند و ذخایر گلیکوژن تخلیه می‌شوند. وقتی ذخایر گلیکوژن تخلیه می‌شوند، کلیه‌ها مقدار زیادی آب و الکترولیت مانند سدیم، روی، منیزیم، پتاسیم و ید دفع می‌کنند. جایگزین‌کردن الکترولیت‌های ازدست‌رفته برای سلامت بدن ضروری است.
کمبود بیوتین می‌تواند عامل دیگری برای ریزش مو باشد. بیوتین که به ویتامین H نیز معروف است در تبدیل غذا به انرژی مؤثر است. یکی از مطالعات انجام‌شده بر روی موش‌ها نشان داد که رژیم غذایی کم‌کربوهیدرات و پرچربی باعث کمبود بیوتین میشود و کمبود بیوتین نیز می‌تواند باعث ریزش مو شود.
استرس یکی از اصلی‌ترین دلایل ریزش مو است و وقتی در رژیم غذایی تغییری اساسی ایجاد شود، استرس در بالاترین حد خود قرار می‌گیرد. استرس می‌تواند به موارد زیر منجر شود:
تلوژن افلوویوم شایع‌ترین بیماری مو در آغاز رژیم کتوژنیک است که بر اثر استرس ایجاد میشود در بیشتر موارد، موقتی است و فقط دو تا سه ماه طول می‌کشد. هنگامی‌که عارضه تلوژن افلوویوم (TE- ) یا ریزش موقتی مو را تجربه می‌کنید، چرخه رشد موی شما مختل میشود و تا ۵۰ درصد از موهای شما در مرحله استراحت قرار می‌گیرند. در نتیجه، شما بخش زیادی از موهای خود از دست می‌دهید.
بنابراین ازآنجاکه رژیم غذایی با کربوهیدرات کم می‌تواند باعث ایجاد استرس شود، مهم است که در مراحل ابتدایی رژیم کتوژنیک، استرس‌های جانبی خود را به حداقل برسانید.
مصرف پروتئین در رژیم کتو پایین است. یک رژیم کتوژنیک استاندارد شامل کربوهیدرات کم، پروتئین متوسط و مصرف زیاد چربی است. بسیاری از مبتدیان، پروتئین کمی مصرف می‌کنند زیرا فکر می‌کنند پروتئین زیاد می‌تواند از طریق گلوکونئوژنز (به فرآیندی گفته میشود که طی آن گلوکوز از مواد غیر کربوهیدرات نظیر اسید‌های آمینه و چربی تولید میشود) آنها را از رژیم خارج کند که این طرز فکر درست نیست. در حقیقت، حتی رژیمی با کربوهیدرات پایین و پروتئین بالا مانند رژیم گوشت‌خواری، می‌تواند شما را به‌راحتی در رژیم کتوژنیک نگه دارد.
به‌عنوان‌مثال برخی از افراد توانایی جذب ویتامین‌های خاصی را ندارند.
ریزش مو در رژیم کتوژنیک چقدر طول می‌کشد؟
به طور معمول ریزش مو در کتوژنیک به مدت ۲ الی ۳ ماه طول می‌کشد. در این مرحله، عوامل استرس‌زا و دردهای ناشی رژیم جدید شروع به کمرنگ شدن کرده و موهای شما دوباره وارد مرحله آناژن (یا رشد) می‌شوند.
چگونه جلوی ریزش مو ناشی از رژیم کتوژنیک را بگیریم؟
ممکن است حین رژیم خود نتوانید ریزش مو را به میزان دلخواهتان کاهش دهید، اما می‌توانید سرعت آن را کاهش دهید. از جمله کارهایی که می‌توانید دراین‌رابطه انجام دهید تا ریزش را به حداقل برسانید عبارت‌اند از:
- خواب کافی
- نوشیدن آب زیاد
- خوردن مقدار کافی کالری و پروتئین
- به یک‌باره فشار زیادی به خود وارد نکنید (به‌عنوان‌مثال، رژیم جدید، پرهیز غذایی، روزه‌داری متناوب و…)
- استرس بدن خود را به حداقل برسانید
- افزودن کلاژن و بیوتین به رژیم روزانه خود؛ کلاژن پروتئین ساختاری اصلی بدن ماست و برای رشد مو و ناخن حیاتی است و به طور مؤثری ریزش مو را متوقف می‌کند. قرص‌های مکمل حاوی بیوتین می‌تواند بهترین قرص ویتامین برای ریزش مو باشد.
- مصرف روی؛ روی باعث عملکرد خوب تیروئید و تحریک چرخه ترمیم رشد مو میشود. می‌توانید از استفاده کنید یا تخمه کدوتنبل مصرف کنید.
- مصرف متیل سولفونیل متان، ترکیبی که در محصولات حیوانی، سبزیجات و جلبک‌ها یافت میشود و به علت گوگرد سرشار به کراتین‌سازی و تقویت مو کمک می‌کند.
- مصرف کافئین؛ مطالعات نشان می‌دهد که کافئین می‌تواند به رشد مو و جلوگیری از ریزش مو کمک کند.
- آبرسانی به مو؛ برای کمک به حفظ سلامت موی خود، آن را به‌خوبی هیدراته کنید تا شکننده نباشد.
- مصرف روغن‌های ضروری مو؛ هنگامی‌که روغن نعناع را به پوست سر می‌مالید، به‌سرعت مرحله آناژن به پوست سر القا میشود. روغن نارگیل، اسطوخودوس، رزماری و مریم‌گلی نیز نتایج مثبتی را در جلوگیری از ریزش مو در پی دارند