عمومی

انسانی برفراز تاریخ؛‌ رازکاوی ناموری امام علی(ع)

بر اساس داده های تاریخی علی امام علی (ع) ویژگی های بسیاری داشت که بدون شک همه آنها را در یک شخص گرد هم آورده تا وی را از دیگران و شهرت و استقامت وی ​​متمایز کند. دانش ، خرد ، شجاعت ، صلابت ، تقوا ، ایمان ، زهد ، عشق ، تعهد ، تقوا ، عشق به اسلام ، عشق به خانواده ، عطوفت ، مهربانی و … فقط برخی از صفاتی است که به او گفته می شود. به گفته ابن ابی الحدید ،(1) هیچ کس نمی تواند در آنها با او مقایسه کند ، اما شیدایی و الگوی او ، که به گفته دکتر شریعتی آن را در قالب اساطیر درست کرد.(2) در اصل ، او به مردانگی اهمیت داده و به اصطلاح مدرن به آن شخصیتی متمدن و جهانی داده است. در این موارد نباید این شخصیت را شناخت ، بلکه باید آن را در سایر مشخصات و ویژگی ها جستجو کرد. مهمترین آنها که با وظیفه رهبری آنها مطابقت دارد ، در چندین نکته بیان شده است:

1. عدالت آقایی که به قول جورج جرداد ، او را به صدای عدالت انسانی و تجسم عدالت تبدیل کرد ،(3) این بارزترین ویژگی است. نگرانی و تلاش همیشگی آنها برای دستیابی به عدالت و مبارزه با هرگونه ظلم و ستم ، البته همان چیزی است که از امام امت انتظار می رود ، زیرا وی در واقع یک رهبر فوری تحت عنوان ظاهر یا مجموعه ای از خصوصیات شخصی یا کمالات شخصی نیست به دیگران او فراتر رفت ، زیرا همه اینها فقط او را به سطح یک انسان متعالی می رساند که فاصله هایی برای رسیدن به امام دارد. امام رهبر و پیشوای جامعه است و البته باید اقدامات فعال و تفکر خلاق خود را در موضوعات مربوط به زندگی سیاسی و اجتماعی نشان دهد. امام ، هنگامی که یار و یاور رسول خدا بود ، هنگامی که به جای مشاور خلفا بود یا هنگامی که در راس دولت بود ، به عدالت فکر می کرد و برای تحقق آن تلاش می کرد ، حتی وقتی رفتاری ناعادلانه بود. وقتی یکی از مدیران خود را دید ، نه تنها ناراحت شد ، بلکه او را اخراج کرد(4) و هنگامی که هدیه ای به او آوردند ، او با عصبانیت به مرد حمله کرد زیرا عمل خود را عملی انحرافی می دانست.(5)

2. نگاه انسان به انسان ، فراتر از موقعیت ها و وابستگی ها ، از دیگر ویژگی های این امام بود ، زیرا پیامبر (صلی الله علیه وآله) از چنین روشی پیروی می کرد. از نظر او ، او بین زن و مرد ، پیر و جوان ، رنگ ، حرفه و غیره تمایزی قائل نمی شود و به گفته شوپنهاور ، او به وجود و کرامت انسانی آنها اشاره دارد و نه به دارایی ها و دارایی های خارجی آنها.(6)همانطور که در توصیه ها یا دستورالعمل های خود به کارگزاران خود بود ، او به جای دستورات سیاسی و سیاسی و الزامات سختگیرانه و مجازات آمیز ، بر مهربانی ، لطافت و لطافت تأکید داشت ، به ویژه در نامه خود به مالک اشتر ، رئیس ارشد رئیس انگشتی می دهد که واقعاً طلایی و شگفت انگیز: خودتان را تنظیم کنید تا با دیگران تعامل داشته باشید و آنچه را درباره خودتان دوست دارید انجام دهید و آنچه را که دوست ندارید ، و آنچه در مورد خودتان دوست ندارید را برای خود انجام دهید.. سپس ادامه می یابد: ظلم نکنید ، همانطور که دوست ندارید مورد ظلم قرار بگیرید و کار خیر انجام دهید ، عمل کنید ، همانطور که می خواهید کارهای خوبی انجام شود و کاری که نمی خواهید شخص دیگری با شما انجام دهد ، با آنها رفتار نکنید..(7) این توصیه در برخورد با مسلمانان نیست ، بلکه با همه است.

3. عزت نفس و فقدان امتیازات خاص / آدم خواری یکی دیگر از ویژگی های متمایز دیگران و ادامه آنها است. هنگامی که وی به عنوان خلیفه مسلمانان رئیس جامعه بزرگ مسلمانان بود و تقریباً تمام قدرت و امکانات را در اختیار داشت ، هرگز امتیاز خاصی را برای خود یا خانواده خود در نظر نگرفت و به دیگران توصیه می کرد از امتیازات ویژه ای برخوردار نشوند.(8) او مانند بقیه زندگی می کرد ، اگر کمتر از او استفاده نمی کرد مانند دیگران از حقوق اجتماعی برخوردار بود و مانند یک شهروند عادی پیشرفت می کرد.(9) اگرچه رهبری امت در خانواده وی بر اساس مجموعه ای از داده ها و اعتقادات تعیین شده بود ، وی برای تثبیت موقعیت فرزند خود کوچکترین حرکتی نکرد؛ عملی که می توانست از سنت عرب و حتی زندگی سیاسی خلیفه اول و دوم حمایت کند ، اما این کار را انجام نداد ، زیرا خلیفه و قدرت را یک حق اجتماعی می دانست و در این زمینه حقی برابر با دیگران می دانست.

ویژگی های حضرت علی (ع) با بسیاری از صفات و خصوصیات است و هیچ کس نمی تواند وجود آنها را در او نادیده بگیرد ، اما آنچه از رسالت الهی ، مذهبی و هدایت اجتماعی او خواسته می شد ، در این موارد نبود ، بلکه در چنین سالی بود. او هرگز خود را برتر از دیگران نمی دانست و این جمله رسول خدا که فکر می کرد بارها از او شنیده است ، شعار زندگی او بود: خاص هرگز ملتی را که در این ملت باشد پاک از گناه صدا نکنید ، ضعیف در سمت راست قوی بدون ترس و لکنت قبول نکنید.(10)

اما به راستی چرا این جنبه های وجود این انسان بزرگ در مجامع عمومی کمتر مورد بحث قرار گرفته است؟ واقعیت این است که مردم راهی دیگر برای تعریف زندگی پرهیزکارانه خود ندارند و این عمل بر اساس الگوی دینی است که برای آنها تعیین شده است. پیامبر این عمل نبوی که سنت امام آشکار می کند درست است و از آنجا که توجیه زندگی چنین رفتاری پرهزینه آسان نیست زندگی خود مدل ها را تحریف کنید تا آنها با زندگی خودشان همخوانی بیشتری داشته باشد و این تشبیه وارونه سنت نادرست دائمی انسان است تاریخ در همه ادیان!

* عضو دانشکده م theسسه علوم و فرهنگ اسلامی ، مطالعات تمدن اسلامی. a.vasei@isca.ac.ir

1. ابن ابی الحدید ، شرح روش برقراری ارتباط ، جلد 1 ، ص 9-11.

2. علی هاگیگی در مورد افسانه ها ، یکی از سخنرانی های دکتر شریعتی ، که عنوان کتابی از وی است.

3. کتاب امام علی ، صدای عدالت بشری که توسط هادی خسروشاهی با عنوان علی صدای عدالت بشری به فارسی ترجمه شده است.

4. بهبودی ، ج نهج السعاده ، 4 ج 4 ، ص 144.

5. نهج البلاغه ، خطبه 214.

6. شوپنهاور ، اندیشمند آلمانی ، در كتاب حکمت زندگی خود ، ترجمه محمد مبشری ، سه شخصیت در مورد افراد را برشمرده است: وجود ، تصرف و ظاهر و می گوید آنچه حقیقت انسان را معنا می بخشد ذات آن است.

7. نهج البلاغه ، نامه 53.

8. 59

9. ابن شهر آشوب ، مناقب ، جلد 2 ، ص 105.

10. نهج البلاغه ، نامه 53.

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا